Woordenlijst l

Vlaamse afko voor laboratorium, Nederlanders spreken meestal over het lab

Aantal achter elkaar geplakte rollen ontwikkeld camera-negatiefmateriaal teneinde deze te printen of te scannen, ook logrol

Toegevoegd geluid van lachend publiek bij met name sitcoms.

Binnenhalen van beeld en geluid in een digitaal montagesysteem (NLE of DAW), ook inladen, digitaliseren of capturen

Zwakke lichten i.t.t. hoge lichten

Aanbrengen van harde transparante laag op emulsiezijde van film, waarmee tevens meeste beschadigingen verdwijnen

Local Area Netwerk, verbindingssysteem van computers en randapparatuur met mogelijkheden van datauitwisseling en centraal gebruik van randapparatuur

Objectief met een groot brandpunt, teleobjectief, i.t.t. korte lens

Denigrerende benaming voor een tussenshot met weinig relevantie, ook cutawayshot; in Vlaanderen gebruikt als gangbare term voor 'insert'

Beeldovergang; Eng. cut. B.v. harde las, onzichtbare las, zachte las

Afkorting van light amplification by stimulated emission of radiation, hoog energetische lichtbron die coherent, (instelbaar) monochromatisch licht geeft voor o.a. aftastsystemen van CD's, DVD's, etc.

vero. Beeldopslagsysteem, voorloper van DVD, ook beeldplaat. De codering was PAL, zodat de beeldkwaliteit te wensen over liet

Intermediate negatief van een film waar geen enkele las in zit (dus ook niet bij opticals), waarvan het mogelijk is highspeed-kopieën te maken

Filmkopie zonder lassen, i.t.t. het gemonteerde origineel, dat bij iedere beeldovergang is 'gelast'

Verhouding tussen de verwerkingssnelheid van een systeem en de werkelijke overdrachtssnelheid. Zo zal voor het corrigeren van fouten in het digitale domein extra informatie worden meegestuurd in het signaal, waardoor de echte dataoverdrachtsnelheid lager is

Filmlus tussen (constant draaiende) transportrol en (intermitterend bewegende) grijper of tamboer

Oorspronkelijk omhangmicrofoon, inmiddels tot soortnaam geworden voor revers- of dasspeldmicrofoons

1Overschrijven van eindmix op de videoband bij het (afgewerkte) beeld, meestal soundrelay;
2audiorecorder (hard disk etc.) waarop het geluid van een videoregistratie wordt gedumpt, dat dan separaat wordt nabewerkt

Beeld- of geluidseffect dat is opgebouwd uit verschillende 'lagen'

Een ander woord voor redundancy, vertaald als overtolligheid (dus niet overbodigheid). Twee opeenvolgende pixels in een videobeeld hebben (bijna) altijd een relatie met elkaar waar het gaat om de niveaus R, G en B (of Y, Cr, Cb). Feitelijk is het vastleggen van de verschilinformatie tussen twee opeenvolgende pixels een veel efficiënter proces dan het registreren van de absolute waarde. De verschillen zijn slechts klein: anders ontstaan er toch te hoge frequenties die bij de transmissie door MPEG-codering toch weg zouden vallen. Rekening houdend met deze wetenschap kunnen er gunstige compressieverhoudingen gemaakt worden ((M)JPEG).

(Animatie) Vertaling van het storyboard naar tekeningen op werkformaat

Liquid crystal display. Type beeldscherm, waarbij, in plaats van een beeldbuis, een lichtbron achter een vloeibaar kristal wordt gebruikt. De verbeterde versie heet TFT

Videocameraserie van Philips

VU-meter, die het niveau 6 à 9 dB hoger aangeeft

1Aanloopstrook voor film voorzien van startmarkeringen en aftelcijfers, startleader;
2vast programmabegin;
3gekleurd aan- of uitloop-filmmateriaal

Eind van rol voor

Beïnvloeding van de grootte van de regelafstand in tekstverwerkers en karaktergeneratoren

Begin van rol voor

Light Emitting Diode, klein lampje, b.v. toegepast als indicator in diverse meetapparatuur, tegenwoordig in bijna alles

Apparaat dat ervoor zorgt dat digitale signalen met illegal colors worden gecorrigeerd tot binnen het 'legal' bereik

Bij het omzetten van een analoog naar een digitaal videosignaal kunnen problemen ontstaan als er niet strikt aan niveaus wordt vastgehouden. Bij analoog video is zwart 0,3 V en wit 1,0 V. Wordt dit signaal omgezet naar een digitaal signaal dan zal het analoge videozwart een donkere grijswaarde worden en het analoge wit een lichte grijswaarde. Het contrast neemt verontrustend af. De videoniveaus moeten netjes vallen binnen de computer- RGB niveaus. Beneden zwart of boven wit chroma kan zo tot illegal colors leiden, waar transmissie (ook via kabel) niet tegen kan.

Persoons- of situatiegebonden (muziek)thema

Onderdeel van een objectief, ook wel (eigenlijk onjuiste) benaming voor een objectief

Handmicrofoon (bij interviews), bij dumbo's ook nog verpakt in mic flag (zie foto); niet te verwaren met het Engelse 'lapel', waarmee juist een dasspeldmicrofoon wordt bedoeld

Geluidsniveaumeter, die de luidheid van een mix over de gehele programmalengte meet

1Vorm van breedbeeld waarbij boven en onder een deel van het beeld zwart wordt gelaten, ook wel 'brievenbus' genoemd; tegenovergestelde van pillarbox. Bij tv-uitzendingen in letterbox wordt gesuggereerd dat de kijker het gehele filmbeeld te zien krijgt, maar dit geldt meestal alleen voor films gemaakt in aspect-ratio's van 1,66-1,85
2Voor nog bredere formaten (CinemaScope, etc) wordt vaak alsnog added panning toegepast, omdat anders het halve beeld (van een 4:3 tv) zwart zou zijn

Niveau, ook pegel

1Op niveau brengen van een geluidsignaal;
2op gelijke hoogte brengen van een ondergrond t.b.v. rails;
3onenigheid binnen de operationele medewerkers uitpraten

Merknaam digitale geluidsapparatuur, waaronder (beroemde) roomsimulators

Low Frequency Effects (channel), apart spoor of kanaal voor lage tonen bij meerkanaals geluid, ook subkanaal > 5.1

Last Frame Of Action, laatste beeld of geluid (van een akte of tape)

Muziek uit een archief, ook stockmuziek

vero. Lichtcorrectiebepaling (tegenwoordig onderdeel van de kleurcorrectie)

1Verticale camerabeweging;
2mechanisme in voorloopkast van ontwikkelmachine, dat laborant gelegenheid geeft nieuwe rol aan te zetten. Met alarmbel als lift te hoog stijgt;
3verwijderen van beeld en/of geluid uit een sequence, waarmee een gelijke lengte zwart resp. stilte overblijft;
4signaalversterking, boost;
5'De *', eerste succesvolle Nederlandse horrorfilm (Dick Maas, 1983). [Eerdere Nederlandse horrorfilms waren De Spooktrein (1939) en Bloedverwanten (1977)]

Cameraman, verantwoordelijk voor licht, belichting en kadrering, terwijl camera wordt bediend door operator; ook director of photography (dop)

Lichtsluis in lampenhuis van filmprinter, die de hoeveelheid rood, groen of blauw licht regelt voor de kopie

Merknaam softwarepakket voor 3D-computeranimatie

Merknaam digitale montagesystemen, zoals Lightworks Turbo, Lightworks VIP en Heavyworks

Naadloze rondhorizon

Werkbesparende en derhalve goedkope animatietechniek, waarbij slechts een klein deel van een in beweging zijnde figuur beweegt, b.v. alleen armen en benen tijdens lopen, i.t.t. full animation; ook bekend als crappymation

Niveaubegrenzer

vero. Montage van programma van begin tot eind door steeds gewenste stukken audio en video elektronisch opeenvolgend te kopiëren. Nadeel is dat als in het begin van de montage iets (in lengte) moet veranderen, alles na dat punt weer moet worden overgedaan (tape-to-tape editing, i.t.t. tot non-lineair editing)

Persoon direct onder de uitvoerend producent, zonder financiële eindverantwoordelijkheid. Als een buitenlandse producent in Nederland een deel van zijn film wil opnemen, dan heeft hij hier een line producer

1Serie testsignalen (kleurenbalk en piep) voorafgaande aan een AV-productie, gebruikt voor inregelen apparatuur;
2lijst met acteurs of muzikanten

Kort muziekje om twee scènes te verbinden, vgl. bridge

Synchroon met de lipbewegingen, vgl. kaaksync

Stichting Literaire Rechten Auteurs

Opname van 'natuurlijk' onderwerp; term alleen gebruikelijk tegenover animatie

Loudness, K-weighted, relative to full scale, (nieuwe) meettechniek voor het beter bepalen van de ervaren geluidssterkte, in een poging de loudness war ten einde te brengen en de luidheidsproblematiek te bestrijden

Luidheidsmeter van Dolby

Persoon, die filmcassettes in- en uitlegt; meestal gecombineerd met de functie van clapper

Instellen van de teller op een bepaalde tijd, waarna de machine zelf naar dit punt toe spoelt ('Go To')

Opnameplek buiten de studio, > ook field of B.O.

Persoon belast met het vinden van de geschikte filmlocaties en die tevens de contacten legt met de rechthebbenden

Persoon belast met het vinden van de geschikte filmlocaties

Markering in de tijdlijn van een NLE of DAW, die snel is terug te vinden

vero. Merknaam apparaat waarmee b.v. een videorecorder aan een montagetafel kan worden gekoppeld

Met vastgezet statief gedraaid shot

In de pas lopen van een videorecorder, waardoor deze goed gaat weergeven

Leeuwtje (van Toonder) dat met humoristisch bedoelde acties [de overgangen binnen] het STER-blok trachtte te versoepelen; Gouden *, prijs voor beste commercial

Lijst met informatie over o.a. gebruikte muziek, beeldformaat, drager, lengte, eerste en laatste woorden, etc

Doornemen van opgenomen materiaal en noteren van de tijdcodes van bruikbare gedeelten t.b.v. montage, ook spotten. Dit kan ook met een computer die de tijdcodes vastlegt d.m.v. een logprogramma, zoals b.v. Medialog (van Avid)

Naast *naam ook een password om in te loggen in computersysteem of -netwerk (FTP)

Beschrijving in twee zinnen van het filmverhaal. De tekst moet prikkelend en intrigerend zijn

Aantal achter elkaar geplakte rollen ontwikkeld camera-negatiefmateriaal teneinde deze te printen of te scannen, ook lab-rol

Perforatieafstand van positieffilm; positiefperforatie, ook Kodak Standaard Perforatie

(LS) Totaalopname

(LUT), aanpassingen aan de data voor digitale intermediates in gamma per kleurkanaal, helderheid en verzadiging om de data transparant te kunnen doorgeven per apparaat. Zo gebruikt een computermonitor een andere LUT dan een HD-monitor en Inferno een andere dan ARRI-laser; > ook 3D-LUT

1 vero. Lus van beeld en/of geluid, meestal t.b.v. nasynchronisatie; rondloper; vgl. Latham loop; 
2(animatie) aantal beeldjes dat meer keren achtereen herhaald wordt, b.v. bij lopen

Signaal door een apparaat of deel van de circuits voeren om te zien of alles goed werkt

Groep mensen die in shot aanwezige figuratie nasynchroniseren; > ook walla

vero. Nasynchroniseren m.b.v. loops

Doorlussen van bekabeling van het ene naar het andere apparaat, zodat een ketting ontstaat

Aanbrengen van losse (korte) haren, b.v. snor of stoppelbaard

Datareductie kan zonder (meetbaar) kwaliteitsverlies plaatsvinden (lossless) of men neemt om economische redenen enig kwaliteitsverlies voor lief (lossy)

De immer verhevigende strijd tussen tv-zenders en -stations om als luidste de huiskamer in te komen, met als toppers de commercials. En ook daar de onderlinge strijd.

Te weinig geld, vgl. No-budget

(LC) Klein verschil tussen hoogste en laagste licht

Filmkopie t.b.v. tv, ook tv-gradatie

Merknaam handzame lichtset

Lage lichten, uitlichting in zwarten en grijzen, maar door de aanwezigheid van een enkel hoog licht met een groot contrast

vero. Weinig ruis

(LPF) Filter dat lage tonen doorlaat en (dus) hoge tegenhoudt

Least Significant Bit, in een digitale code het laatste bit, dat (dus) de kleinste bijdrage aan de werkelijke waarde van de code bijdraagt

Longitudinale tijdcode, weggeschreven tijdcode op audiospoor van videoband; vgl. VITC

Amerikaans lichtmerk

LeftTotal, RightTotal (Links-totaal, rechts-totaal), aanduiding voor een tweesporenmix, die bedoeld is voor weergave via een matrix (zodat 4 kanalen-weergave kan worden verkregen); vgl. Lo Ro

Bijslijpen van een magneetkop

het fenomeen van te sterk wisselende luidheid van verschillende televisieprogramma's en -zenders

Het vermoeid raken van oren en geest door een niet aflatend bombardement van overdreven weergegeven geluid, hetzij door (te) sterke filtering, hetzij door toepassing van teveel dynamische compressie

Tussenshot van (knikkende) interviewer (of gesprekspartner), noddy; > ook Heizenberger

Microfoon

Luminance key, keyen op helderheid van een videosignaal

Eenheid van lichtsterkte; 1 lumen is de lichtstroom van een puntlichtbron van 1 candela door een ruimtehoek van 1 steradiaal; vgl. lux

Keyen op helderheid van een videosignaal, meestal afgekort tot lumakey

(Y) Helderheid

Stof die de eigenschap heeft op te lichten als het wordt geraakt door een elektron. Luminoforen bestaan voor diverse kleuren en worden gebruikt in beeldbuizen

> Look up table

Eenheid van verlichtingssterkte, het aantal lumen per m², vgl. footcandle (1 lux = 0,0929 footcandle)

Geoniem voor Nederlands Fonds voor de Film

Links van camera, aanduiding in DCR dat acteur links (voor de kijker) langs de camera kijkt

Low Voltage Differential, type SCSI (?????? verdere omschrijving)

Signaal op lijnniveau (0,785 V aan 600 ohm)

Proefopname met de eerste schetstekeningen van een animatie; > ook PVR

Kabel vanuit lijnuitgang, > ook lijnsignaal