postproductie
24p
Verzamelnaam voor materiaal (en afwerkingssystemen die daarmee overweg kunnen) dat op 24 volledige beelden per seconde is opgenomen, zoals bioscoopfilms en vormen van HD. Net iets beter dan 25p leent 24p zich als bron voor meerdere opleverformaten, aangezien een conversie naar zowel een bioscoopkopie, een PAL master of een NTSC master eenvoudig zijn. N.B. de p staat voor progressive. Let op: soms wordt 24p ook gebruikt waar het strikt genomen om 23.976p gaat (een vertraagde vorm van 24p die zich beter leent voor verwerking in NTSC-landen)
25i
Verzamelnaam voor materiaal (en afwerkingssystemen die daarmee overweg kunnen) dat op 25 interlaced beelden is opgenomen
25p
Verzamelnaam voor materiaal (en afwerkingssystemen die daarmee overweg kunnen) dat op 25 volledige beelden per seconde is opgenomen, zoals film-voor-televisie en vormen van HDTV
2K
Aanduiding voor digitale (film)beeldnabewerking en CGI in een resolutie van ruim 2000 pixels breed
2-pop
Synchronisatiepiep in de SMPTE-leader (op 48 beelden voor het eerste beeld/geluid)
3:2:2:3 pulldown
Om 24p DV-videomateriaal naar 30 b/s NTSC-video over te zetten worden de videobeelden in een cadans van 3 fields-2 fields-2 fields-3 fields in het videosignaal geschreven; > pulldown
3:2 pulldown
Om film van 24 b/s naar 30 b/s NTSC-video over te zetten worden de filmbeelden in een cadans van 3 fields-2 fields in het videosignaal geschreven; > pulldown
3K
Aanduiding voor digitale (film)beeldnabewerking en CGI in een resolutie van ruim 3000 pixels breed (maximaal 3072 x 2334)
3-Perf
Opnamen over 3 i.p.v. de gebruikelijke 4 perforaties bij 35mm film t.b.v. wide screen-kadrering. Levert materiaalbesparing op van 25%
3-pop
Synchronisatiemarkering in de Academyleader, gelijk aan de 2-pop van de SMPTE-leader
42
Mac-software, die het mogelijk maakt een DVD-signaal direct om te zetten naar andere (digitale) videoformaten zoals VCD, SVCD en Div-X
4:3
Beeldverhouding waarbij het beeld 1,3333 maal zo breed als hoog is. Het oerformaat van zowel film als tv. De widescreen-formaten zijn van later datum
44.1 kHz
Sampelfrequentie voor CD-audio
48 kHz
Sampelfrequentie voor digitaal audio voor gebruik in de film- en videosector
4K
Aanduiding voor digitale (film)beeldnabewerking en CGI in een resolutie van ruim 4000 pixels breed (maximaal 4096 x 3112)
50i
Video op 25 hele beelden per seconde, met interlacing, dus eigenlijk 50 fields per seconde
525/60(i)
Etiket-aanduiding voor geschiktheid in NTSC-systemen (525 beeldlijnen/60 fields)
601
Eigenlijk ITU Rec. 601, norm voor opslag en distributie van digitale video
60i
Video op (bijna) 30 hele beelden per seconde, met interlacing, dus eigenlijk (bijna) 60 fields per seconde
625/50(i)
Etiket-aanduiding voor geschiktheid in PAL- en Secam-systemen (625 beeldlijnen/50 fields)
7
Standaardniveau-instelling van de Dolbyprocessor in mixruimte en bioscoop (hoewel die laatsten de knop vaak twee standen lager zetten)
8:8:8
Digitaal videocomponenten signaal met hogere sampelfrequentie, gebruikt voor bijvoorbeeld videoeffecten in speelfilms. De film wordt met verhoogde sampelfrequentie gescand
9-pins
Aanduiding voor een 9-pins verbindingssysteem, meestal RS422
AAF-file
Advanced Authoring Format, uitwisselingsformaat voor allerlei media als video, foto's, graphics en audio met behoud van de metadata van die media. Hiermee wordt het mogelijk b.v. een montage te transporteren naar elders, inclusief lassen, levels, titels
Aaton InDaw
Computersysteem waarin al het setgeluid wordt ingeladen. Met behulp van de Aaton Root (van de scanning) wordt vrijwel alle geluid gelijkgelegd. Er wordt vervolgens een CD of data-DVD gemaakt, met daarop al het geluid (in Wave-formaat), dat in een NLE-systeem kan worden geïmporteerd
Aaton Linker
Computersysteem dat de keycode en de eventuele Aaton-tijdcode op de rand van de film, de videotijdcode van de videoband en de eventuele tijdcode van de geluidsband opslaat in een database tijdens het scannen van de logrol naar video; > keylinker
Aaton Root
Database die door de keylink gegenereerd wordt met daarin alle gegevens die tijdens de scanning verkregen worden. Met deze Aaton Root en de EDL worden de keycodes voor het regelen van het negatief gegenereerd. De Aaton Root is ook de master voor de ALE-, Flex- en ATN-files
Academy
Het gedeelte van het 35mm negatief dat bedoeld is voor het feitelijke beeld, dus ruimte latend voor het (latere) optisch geluidsspoor. Wordt de ruimte van het geluidsspoor ook benut dan is er sprake van Super-35 of full frame
Academy-verhouding
Aspect-ratio 1,37:1, nagenoeg gelijk aan de beeldverhouding van het oorspronkelijke TV-kader (1,33:1 of 4:3)
Access-tijd
Tijd die nodig is om een bepaald beeld- of geluidsfragment op te zoeken. Band heeft een lange access-tijd; hard disks en computergeheugen (RAM) zijn daarentegen zeer snel
Acmade
vero. Britse fabrikant van syncnummermachines voor filmmateriaal en pic-syncs
Actual
Het 'gekozen' beeld, signaal dat aan de uitgang van de beeldmenger staat
Add edit
Toegevoegde las binnen een shot of geluidsclip om aan een der gescheiden delen een effect toe te voegen (of beide delen een verschillend effect)
Address
ADO
vero. Ampex Digital Optics, digitaal effectensysteem van Ampex
Adobe
Fabrikant van talloze softwarepakketten, waaronder Photoshop, AfterEffects en Première
ADR
Automated Dialogue Replacement;
1 systeem voor geautomatiseerde nasynchronisatie;
2 nasynchronisatie
AES/EBU
AFN
Audiovisuele Federatie Nederland, laagactieve club van enkele grotere (post)productie bedrijven
AfterEffects
Compositing-software van Adobe voor bewerking van bewegend beeld
Aftiteling
Titelrol of -kaarten aan het eind van de film, (niet altijd) in belangrijkheid aflopend; het samenstellen ervan duurt gemiddeld langer dan een kabinetsformatie, maar op de beeldbuis mag het de 30 seconden niet te boven gaan... (zapangst)
AIFF
Audio Interchange File Format; Mac-bestandsformaat voor digitale audio (hoge kwaliteit). AIFF-C (Condensed) wordt ondersteund door OMFI
Aliasing
Alias/Wavefront Maya
Merknaam softwarepakket voor 3D-computeranimatie
Alphakanaal
Gecreëerde versie in grijstinten (8-bits) van een shot (in NLE's, compositing- en 3D-software) om te kunnen keyen
A-mode
Wijze van assembleren van gemonteerd materiaal in shotvolgorde, vgl. C-, D- en E-mode
Ampex
vero. Merknaam van o.m. videorecorders en digitale video-effectapparatuur
http://www.youtube.com/watch?v=-z7ZAZDgiMg&feature=player_embedded
Animatic
Uitgewerkt bewegend storyboard met soms rudimentaire animatie. Bij 3D-animatie vaak blocking genoemd; lage en eenvoudige kwaliteit 3D om als storyboard voor een 3D-effect te dienen. Bij getekende animatie is animatic een storyboard met bewegende karakters d.m.v. meerdere tekeningen per shot.
Animo
Merknaam softwarepakket voor (2D) inkleuring en compositing. Dit pakket simuleert een tructafel
Anti-aliasing
Elektronisch proces waarmee aliasingverschijnselen uit het beeld verdwijnen door interpolatie of uitmiddelen. Zo kan bijvoorbeeld een veel mooiere overgang langs de rand van een keysignaal en het beeld waar het overheen gelegd wordt ontstaan, als de pixels langs die rand uitgemiddeld, ofwel geïnterpoleerd worden. Alle moderne apparatuur voor digitale video-effecten en karaktergeneratoren bevatten anti-aliasingcircuits
Apple talk
Apple-systeembekabeling waarmee apparatuur aan elkaar hangt
Arrilaser
Filmrecorder waar 2K of 4K digitale data op filmnegatief wordt belicht m.b.v. een rode, groene en blauwe laser. Wegens de immense lichtopbrengst van de lasers kan deze recorder een beeld belichten in minder dan twee seconden op 35mm intermediate negatief (3 ASA)
Arriscan
Populaire hi-end data-scanner
Arri-tijdcode
Tijdcodesysteem voor filmcamera's, waarbij de tijdcode, in de cassette, als een optisch streepjesspoor op de film wordt geschreven t.b.v. het synchroniseren van beeld met geluid; niet gelijk aan Aaton-tijdcode
Artefact
Visuele effecten die een direct resultaat zijn van de beperkingen in de toegepaste compressietechnieken. Artefacts worden gewoonlijk niet ondervangen door de traditionele methoden van signaalverbetering
Artwork
Aston
vero. Merk karaktergenerator
A-sync(hroon)
Ongelijke loop van het geluid t.o.v. het beeld
ATN
Audiofile
Digitale opslag van geluidseffecten of muziekjes
Auratone
Merknaam kleine speaker om op tv-kwaliteit af te luisteren in geluidsstudio, > Grannies Hear
Authoring
Het samenvoegen van beeld- en geluidsstromen en menu-onderdelen voor een DVD- of BD-videoschijf
Autolocate
Zoekautomaat, waarbij tape naar gevraagde punt spoelt, > ook zeroloc
Avi
Containerformaat voor beeld en geluid van Microsoft
Background generator (BKG)
Deel van beeldmenger, waarmee kleuren kunnen worden gecreëerd
Balansspoor
Magneetstrip aan perforatiezijde (=overzijde van stripe-spoor) van 16mm film om gelijkmatig opwikkelen te bevorderen
Ballenbak
Bedieningspaneel voor kleurcorrectie-apparatuur/-software, met drie of meer balvormige knoppen
Bars & tone
Baselight
Kleurcorrectiesysteem van FilmLight
BBG
Black Burst Generator, generator van synchronisatiesignalen voor camera's, recorders, beeldmengers en videoboards, ook SPG
BCC
Boris Continuum Complete, beeldeffectensuite van BorisFX
BCN
vero. Type B-format-videorecorder van Bosch
Beeldrestauratie
Weghalen van beelddefecten zoals stof, krassen, kabels en flicker; > ook Diamant
Best-light-scan
Scanning van filmmateriaal naar videoband met de best mogelijke licht- en kleurcorrectie en met behoud van detail in de hoge en de lage lichten
Beta
Beuntape
Eerder gebruikte beeld- of geluidsband, ook scratchtape, [Vlaams: rekuuptape]
BITC
Burnt In Time Code, tijdcode zichtbaar in beeld, ook wel TCIP, ten behoeve van spotten, vertalen of geluidsafwerking
BKG
Afkorting voor background
Black (&) burst
Signaal afkomstig uit een SPG om videoapparatuur te synchroniseren, > ook BBG
Blanking
Het moment in het videosignaal waarmee het einde van een videolijn (horizontal blanking) of een field (vertical blanking) wordt aangegeven
Blur
Onscherp maken
B-mode
Wijze van assembleren van gemonteerd materiaal in nummervolgorde van de oorspronkelijke banden (source tapes) en daarbinnen in oplopende master tijdcode, vgl. A-, C- en D-, en E-mode
Border
Gekleurde rand om letter, PIP of wipe
BorisFX
Softwarefabrikant gespecialiseerd in digitale beeldbewerkingsmodules
Bouncen
Break-out-box
Externe hardware-kast aangesloten op computer
Bridge
Kort muziekje om een scène-overgang te overbruggen, bruggetje
B-Roll
Serie shots bedoeld om in de montage te gebruiken als illustratie tijdens gesproken woord
Broodje
Modul-unit uit een audiomengtafel, fader en bijbehorende knoppen
Bruggetje
Bruitage
Nagemaakte geluidseffecten, (synchroon) bij beeld opgenomen in een studio, ook geräusch of foley
Bruiteur
Geräuschmacher of foley-artist [foto: Mel Kutbay]
Bulk-eraser
Bandwisapparaat, dat in één keer de magneetband wist, ook plopkast
Bumper
Burnin
In het zichtbare beeld aangebrachte codering, zoals bijvoorbeeld tijdcode, VITC, TCIP en keycode
Burst
Referentie voor de kleurinformatie in het videosignaal
BWF
Broadcast Wave File format, bestandsformaat voor digitale audio, feitelijk een Wave-bestand, maar met extra ruimte voor veel meer data (een zg. broadcast extension) zoals tijdcode, recorder-info, datum, scène-, slate-, takenummer, etc. (metadata). Dit is en wordt hèt geluidsbestandformaat voor de komende 10 jaar; het wordt gebruikt in digitale diskrecorders (zoals de Cantar en de Deva) voor op lokatie en is buitengewoon handig voor de postproductie, omdat alle extra informatie mee verhuist met de files
Camera shake
Beeldbeweging die optreedt bij handheld-camerawerk; tegenwoordig zelfs kunstmatig aangebracht of versterkt in compositing
Cascading
CCM
Color Corrected Master, moederband met toegevoegde kleurcorrectie,ook Color Graded Master
CCSL
CFM
Control Function Memory, elektronische opslag van gegevens van een mix-effect-bank
CG
Character Generator, titelapparaat, ook title tool
CGI
Computer Generated Image, verzamelnaam voor alle geheel of gedeeltelijk in de computer vervaardigde 'opnamen'
Change list
Overzicht van veranderingen tussen twee montageversies (kan worden gegenereerd door een Avid Filmcomposer)
Chilby
Verlichte aftelbalk in geluidsstudio t.b.v. dubbing, ook rups
China girl
De dame die is afgebeeld in de testkaart voor kleurkalibratie in een leader
Chippen
Afbladderen van emulsie van oude film, dat slechts digitaal is te restaureren
Chroma-key
Elektronisch vervangen van een solide kleur uit een videosignaal door een ander videosignaal, soort elektronische achtergrondprojectie. Bij digitale chroma-key wordt gekeyed op een van de ruim 16 miljoen kleuren waardoor een veel beter resultaat behaald kan worden dan bij analoge chroma-key
Chyron
vero. Merknaam elektronische karaktergenerator
Cinekey
Software om m.b.v. Aaton Root omrekeningen te maken met EDL's, pull- en montagelijsten en Oxberry Cinescan scripts. Logt ook keycodes
Cinelook
Software (plugin) die video eruit kan laten zien als film. Niet bruikbaar om video naar film over te zetten
Cineon
Computersysteem, ontwikkeld door Kodak, waarin filmmateriaal op hoge resolutie (2 of 4K) wordt ingeladen, gemonteerd, bewerkt, kleurgecorrigeerd en weer uitgeschoten naar filmnegatief. Dit systeem is in 1998 een zachte dood gestorven, maar de gebruikte technieken zijn grotendeels door de rest van de digitale filmindustrie overgenomen. Het bestaat dan ook nu nog als bestandsformaat voor hoog-kwalitatieve digitale beelden
Clicktrack
Rondloper van magneetband met 'clicks' t.b.v. het ritme bij filmmuziekopnamen; metronoom op tape; tegenwoordig digitaal gegenereerd
Clipster
DI-systeem van DVS
Collimator
Color-difference matte
Bluescreen-techniek waarbij wordt gewerkt met mattes die uit kleurverschillen worden gegenereerd, zowel optisch als digitaal; > ultimatte
Colorist
Persoon die kleurcorrectie op video of data toepast, tijdens (of na) scanning of tape-to-tape-montage; (film): filterbepaler, color timer, grader
Colormaster
Apparaat om voor film kleur te bepalen in het lab
Combustion
Beeldbewerkingssoftware voor compositing
Common Top
Principe van het kadreren voor twee (of meer) beeldformaten tegelijkertijd, waarbij de bovenkant van het kader bij alle formaten gelijk is (en er uiteindelijk dus meer of minder informatie aan de onderzijde van het negatief wordt weggelaten)
Commotion
Beeldbewerkingssoftware voor rotoscoping
Compander
Compressor/expander, systeem waarbij het geluidssignaal bij opname dynamisch gereduceerd wordt, en bij weergave dynamisch weer wordt 'uitgerekt', bijv. diverse ruisonderdrukkingssystemen van Dolby en DBX.
Compositing
Het opstapelen en bewerken van meer beelden tot een nieuw geheel (chroma keying, titels toevoegen, etc.). Bij animatie is compositing het samenvoegen van diverse animatielagen ('layers')
Compression artefacts
Ongewenste beeldeffecten die door compressie ontstaan. De verschijnselen kunnen er uitzien als een onrust in het beeld (met name op contrastovergangen) of doordat in bewegende beeldelementen details ontbreken
Computeranimatie
Ietwat vreemde verzamelterm, waarbij meestal 3D-computeranimatie wordt bedoeld. Ook in traditionele animatie en bij cut out wordt tegenwoordig de computer gebruikt, hoewel strikt genomen van computeranimatie geen sprake is
Conform
Het resultaat van nasnijden/conformeren (ook regelen), bijvoorbeeld van het negatief op basis van een werkkopie, maar ook het nasnijden van het gemonteerde geluid vanuit de originelen
Conform check
Vergelijkende controle van het DI op accurate synchroniteit met de werkkopie
Conform editor
Editor, verantwoordelijk voor het (digitale) nasnijden van de werkkopie in hoge resolutie ten behoeve van het DI-proces
Control track
(CTL) Spoor op videoband, dat het de videorecorder mogelijk maakt de exacte ligging van videosporen terug te vinden; in feite elektronische perforatie
Crawltitel
Horizontaal lopende titelrol (meestal van rechts naar links)
C-Reality
Hi-end telecine / datacine
Croppen
Verwijderen van gedeelten van de buitenzijden van het beeld
Cross-conversie
Het omzetten van de ene in de andere norm, voornamelijk gebruikt bij HDTV wanneer kruislings wordt omgezet tussen 1080i en 720p.
Crossdubbing
Elektronische overspraak tussen een weergevend en een opnemend audiospoor (op videoband)
Cross luminantie
Voorbeeld van dit verschijnsel: het bewegen van de randen van gekleurde titels. Dit komt door interferentie met de frequentie van de kleurenhulpdraaggolf
CRT
Cathode Ray Tube, kathodestraal-buis, buis met een fosforlaag waarop een raster van lijnen wordt geschreven m.b.v. een elektronenstraal. Wordt toegepast in tv's, videomonitoren, flying spot scanners en filmschrijvers
Crushen
Het zodanig donker maken van de donkerste elementen in een beeld dat alle detail verdwijnt in een egaal zwart
Cutlist
Lijst (van keycodes) van de beeldmontage t.b.v. het nasnijden of nascannen van het filmnegatief
DAS
Digital Art Studio, ruimte waar grafische effecten digitaal (op harddisk of DVTR) worden vastgelegd
Datacine
Scannen van film in hoge digitale resoluties, zoals 2-4K; tevens de naam van de apparatuur
Da Vinci
Amerikaanse fabrikant van kleurcorrectie-apparatuur, inmiddels in handen van BlackMagic Design
DAW
Digital Audio Workstation, geluidsmontage- of -mixagesysteem
DCDM
Digital Cinema Distribution Master, de geassembleerde en gesynchroniseerde elementen die nodig zijn voor digitale-cinema-distributie
DD1500
DAW van Akai
DD8
Digitale harddiskrecorder van Akai voor gebruik in de studio. Is o.a. in staat zg. gebroken tijdcode te registreren waardoor na inladen van b.v. DAT source materiaal met 'time of the day' tijdcode alle audiotakes op een 24 uurs timeline komen te staan. EDL's uit de montage worden door de DD8 gelezen en zo ontstaat een 1:1 audiosessie voor gebruik door ProTools of andere DAW's
DDV
De digitale voorziening, gecentraliseerd digitaal aanlevercentrum voor uitzending bij de NPO
De-artefacten
Digitaal verwijderen van ongewenste beeldfouten
De-esser
Filterapparaat om s-klanken in stem minder hinderlijk te maken, > sibilance
Defocus
Uit de scherpte halen tijdens compositing
Desaturatie
Ontkleuring
DFC
Digital Film Console, door AMS-NEVEN speciaal voor filmtoepassingen ontwikkelde mengtafel
DI
Digital Intermediate, digitale master van 2K of hoger van het negatief filmmateriaal met daarop het nagemonteerde beeld voorzien van de CGI's en kleurcorrectie. Hiervan wordt met een filmschrijver een nieuw intermediate negatief of intermediate positief gemaakt of een digitale downconversie voor Digitale Cinema, DVD, HD-video of SD-video
Dialnorm
Dialogue normalisation, op het gemiddelde geluidsniveau van dialogen gebaseerd systeem van Dolby, waarbij een geluidsdecoder het weergaveniveau van verschillende programma's of zenders in evenwicht kan brengen
Dialoogmontage
Dichtsmeren
Toevoegen van een hele bende extra geluid of muziek om een saaie scène met slecht geluid te verdoezelen, ook 'plamuren' of 'dichtsauzen'
Difference key
Vergelijken en 'van elkaar aftrekken' van twee beelden, wat een masker oplevert voor compositing
DigiEffects
Merk beeldbewerkingsplugins
Digital Fusion
Beeldbewerkingssoftware voor compositing
Digital Intermediate
Enorm databestand van een gescande film (op 2, 3 of 4K of HD), inclusief de effectshots, alles kleurgecorrigeerd
Digital mixing
Mengen van digitale signalen; bij het mengen van twee digitale signalen verdubbelt het aantal bits. Met speciale elektronische circuits moet het oorspronkelijke aantal worden teruggerekend, zonder dat artefacts ontstaan
Dip-to-colo(u)r
Video-effect waarbij het uitgaande shot naar een kleur fade en het inkomende shot opfade vanuit die kleur
Discreet
DLS
vero. Digital Library System, digitale beeldopslag voor foto's e.d.
DME
Stems, soms met hulpsporen (helper tracks), die samen de complete mix vormen, maar die dus uit tenminste drie losse onderdelen bestaat (dialogen, muziek, effecten)
Dolby A
vero. Professioneel (analoog) ruisonderdrukkingssysteem van Dolby
Dolbycat
Vierkanaalsfiltersysteem van Dolby
Dolby-consultant
Vertegenwoordig van Dolby, die de apparatuur en de ruimte test en keurt
Dolby E
Distributieformaat voor meerkanaals geluid in postproductie en uitzendtechniek
Dolbymatrix
De/encoderkastje t.b.v. Dolby Stereo/ SR/ SRD
Dolbypolitie
Medewerker(s) van Dolby, die een goedkeuring moeten afgeven voor het gebruik van een Dolby-systeem (en het bijbehorende logo) voor een filmproductie; ook Dolby consultant
Downconvert
Downstreamkeyer
Titelkeyer na of in het laatste circuit van de beeldmenger
DPX
Beeldbestandsformaat van SMPTE waarin beeldinformatie wordt opgeslagen met een kleurdiepte van 8, 10 of 16 bit lineair of logaritmisch per RGB. Dit formaat is een uitbreiding van Cineon, ontwikkeld door Kodak. In de DPX header kun je ook tijdcode- en keycodeinformatie kwijt > ook CIN
Dropshadow
Schaduw onder de letters of voorwerp
DSK
Downstream keyer, keyer aan het eind van de signaalstroom in of buiten een beeldmenger of videokaart, veelal gebruikt voor titels
Dubbeldruk
Over elkaar printen van twee shots, > superimpose
Dubbing
Dubbingleader
vero. Filmaanloop van 3 seconden (met piep op 1) voor nasynchronisatie
Dubbingmixer
Audiomixer. Eng. voor diegene die het geheel aan audionabewerking, dubbing en mixage voor zijn rekening neemt
Dubbing theater
Eng. voor mixstudio, ook dubbing stage
Dub in/out
(Niet composite) in- en uitgang van een videorecorder voor kopieerdoeleinden
Dupe reel
vero. Band met gekopieerde shots of shots vanuit een zelfde moederband ten behoeve van tape-to-tape-montage
Duration
Tijdsduur van b.v. shot, sequentie, cross of wipe, opgegeven in aantal beelden of seconden
DVE
Digital Video Effect, maar meestal de apparatuur waarmee videobeelden kunnen worden gemanipuleerd
Dynamiek
Verhouding tussen de sterkste en zwakste signaaldelen in dB. Zo zal een TV- mix veel minder dynamiek bevatten dan een theatermix. Zachte gedeelten moeten in de huiskamer ook hoorbaar zijn en boven de koelkast of de PC-ventilator uitkomen. Commercials hebben geen dynamiek en zijn alleen maar hard
Edgefilter
Filter in titelgeneratoren dat aliasing in de lettering verdoezelt
Edgenumbering
Nummers op de rand van film, randnummers, voetnummers> Keycode
EFC
vero. Electronic Film Conforming, afwerkingsprocédé voor diverse beelddragers, met het eindresultaat op videoband
Eindeutschen
In de Duitse taal nasynchroniseren
Eindmix
Resultaat van de eindmixage, waar alle voormixages worden samengevoegd
Eindmixage
Het in de juiste verhouding samenvoegen van de gemonteerde geluiden
Eindpiep
Piep aan eind in mixbanden of audiotracks ter controle van de sync bij mixage en projectie
Embossing
Diepte (en scherpte) suggereren door schaduwranden
E-mem
Effect-memory, methode om video-effecten in een geheugen op te slaan en later weer op te roepen
E-mode
Wijze van assembleren van gemonteerd materiaal in nummervolgorde van de oorspronkelijke banden (source tapes) en daarbinnen in oplopende tijdcode, maar met alle beeldeffecten aan het eind van de EDL, vgl. A-, B-, C- en D- mode
Encoded chromakey
Chromakeyen, waarbij het keysignaal een composite videosignaal is
Encore
Etalonneren
Vlaams: kleurcorrigeren
Eyematchen
Gelijkleggen op het oog, dus zonder andere hulpmiddelen als tijd- of Keycode
Fade-in/out
Faderspray
Smeermiddel om krakende faders weer goed te laten functioneren
Fader-start
vero. Afstandsbediening van b.v. recorder d.m.v. schakelaar in de fader
Field doubling
Verdubbelen van het ene en verwijderen van het andere raster (field) in een videoproductie -zodat net als bij film 25 verschillende beelden per seconde ontstaan i.p.v. 50-, gedaan ten behoeve van het verkrijgen van een filmlook. Ook bekend als het Tandpasta-Effect, omdat dit effect bekendheid verwierf door Rolf Wouters' tv-show "ehm...vergeet je tandeborstel niet"
Filmlook
Filmout
Het (resultaat van) filmschrijven
Filmschrijver
Apparaat om m.b.v. een lichtgevend element (CRT of Laser) digitaal beeldmateriaal (of video) op film te belichten
Final mix
Eindmix
Fire
Hi-end compositing systeem
Flame
Hi-end compositing systeem
Flint
Hi-end composting systeem
Flip
Optical, of DVE waarbij het beeld om zijn horizontale as kantelt, vgl. tumble en flop, ook mogelijk in combinatie: flip-flop
Flop
Kanteling van het beeld om zijn verticale as, vgl. flip, ook mogelijk in combinatie: flip-flop
FluidMotion
Techniek voor slowmotions waarbij tussenliggende beelden worden bijverzonnen (vector-based, morphing)
Flying faders
'Vliegende schuiven'; type mengtafel, waarbij de faders fysiek de opgeslagen instellingen volgen, > automatisering
Flying spot
Videoaftastsysteem bij filmweergavemachines, lichtstipaftaster
Flying spot scanner
Filmscanner (telecine) die het filmbeeld aftast met behulp van een door een CRT gegenereerde lichtstip
Foley
Engelse term voor Geräusch
Foley artist
Maker van Geräusch, ook Geräuschmacher, maker van geluidseffecten synchroon aan het beeld
Foley editor
Editor van de opgenomen foleytracks (correctie op sync en selectie van takes)
Framen
Freeze (frame)
'Bevriezen' van het beeld, d.m.v. het herhaald printen of weergeven van één beeld, ook staybeeld
Frommelen
Het op gelijke lengte maken van tekst t.o.v. de beschikbare beeldruimte
Full mix
Complete mix, inclusief muziek, voice overs, etc.
FX
Geluidseffecten, ook SFX
Galvanometer
Door een versterker gestuurde, kantelbare spiegel, die een lichtstraal reflecteert en deze via een driehoekig masker op het filmmateriaal projecteert teneinde het geluidsnegatief te schrijven in een geluidscamera
Gang
Koppeling van signaal in bron- en montagemonitor (NLE) of van faders (audio)
Geluidsmontage
Montage van de verschillende geluidssporen bij het beeld
Genie
8-bits 3-D effectenkaart van Pinnacle
Geometric processing
Wijze van werken met grafische programma's, waarbij op de monitor de x-, y- en z-as-coördinaten van een object worden beschreven
Geräusch
Synchrone geluidseffecten bij beeld opgenomen in een studio, ook bruitage (Fr) en foley (Eng); het betreft 'handelingseffekten', zoals lichaamsbewegingen, voetstappen, een gevecht, etc.
Geräuschmacher
Maker van Geräusch, ook foley-artist. [Een van de bekendste is Mel Kutbey uit Munchen]
Getuigeklank
Vlaams voor guidetrack
Glassshot
vero. Opname via beschilderde glasplaat [Bij afb.: opname uit 'Ben Hur' waarin alle gekleurde delen langs deze weg werden opgenomen]
Glow
Vervagen van rand van een object tijdens compositing, zodat het lijkt alsof het gloeit
Grad
Camerafilter of digitaal masker (in postproduction) met dekkingsverloop (al of niet gekleurd), afkorting van graduatefilter. Er zijn grads met hard edge en soft edge.
Grading
Kleurcorrectie in het lab of telecine van film, video of data; > ook hazelen
Gradiënt
Gelijkmatig verlopende (kleur)dekking, grad
Grannies Hear
Afluisteren op tv-kwaliteit in geluidsstudio, > Auratone
Graphic
Vormgegeven beeld of logo
Green screen
Keytechniek als blue screen, maar dan met groen als snijkleur
Guidetrack
Onder slechte akoestische omstandigheden opgenomen syncgeluid, t.b.v. montage en dubbing, dus niet bedoeld voor gebruik in eindmix
HAL
Hi-end compositing systeem
Handle
Meegeleverde overlengte van een beeld- of geluidsfragment, dat in de montage is gebruikt, aan de nabewerkers; of de overlengte bij decomposing of consolidatie; b.v. 25 beelden extra aan kop en staart; ook bumper
Harmonizer
Apparaat om toonhoogte te wijzigen, zonder dat de tijdsduur van het betreffende signaal verandert
Harry
Digitaal registratiesysteem van Quantel
HE
Hoogtemaat in 19"-apparaten-rekken [afgebeelde CD-speler heeft een hoogte van 1HE]
Helper track
Hulpspoor bij het verdelen van de stems bij de mixage; bij films waarin meer dan één taal wordt gesproken worden de verschillende talen vaak gesepareerd
Henry
Hi-end compositing systeem van Quantel
HSV
Hue, saturation, value, de kleurruimte uitgedrukt in kleurtint, verzadiging en helderheid. Wordt gebruikt in compositing
Huissync
Centrale sync pulse generator, apparaat waarmee diverse videorecorders en montagemachines kunnen synchroniseren, > ook syncfabriek of SPG
Icon
Inferno
Hi-end composting systeem
Inlay
Inprikken
Tijdens de mixage na een korte aanloop opnieuw in opname gaan, ook punch-in
Inregelen
Interlock
vero. Elektronische koppeling tussen machines
Invulsignaal
Beeld dat de plek inneemt van het schakelsignaal bij keyen
I/O
Input/output
ITB
In The Box, afkorting voor het mixen van films in een DAW, zonder gebruik te maken van klassieke geautomatiseerde mengtafels, vgl OTB
Jackfield
Audio steekveld met jackplug-snoeren
Karaktergenerator
Computer (of software) waarmee elektronisch letters kunnen worden gezet, ook title tool
Key-blink
Knipperen van een key-effect
Keybus
Bronkeuze keysignaal
Keycode
Digitaal en leesbaar emulsie- en randnummer op filmmateriaal
Keyen
Elektronisch aanbrengen van het ene beeld binnen het andere beeld, > ook chroma key, blue screen, green screen, luma key
Key-invert
Omdraaien van de invulsignalen bij een luma- of chromakey
KeyKode
Emulsie- en randnummer in barcode en leesbare karakters van Eastman-Kodak
Keylink
Apparaat dat de filmtijdcode (Arri- of Aaton-TC) koppelt aan de randnummers (keycode) op het negatief tijdens het scannen
Keymask
Elektronisch masker waarmee storende elementen bij chromakeyen worden afgedekt
Key numbers
> Keycode en KeyKode
KeyScope
Systeem waarmee keycode tijdens scanning wordt meegeschreven op videoband
Kleurcorrectie
Kleurfilterbepaling t.b.v. het maken van kopieën of t.b.v. scanning
Kloon
Digitale kopie zonder kwaliteitsverlies
KN
> Key number(s)
Kwispelfilter
Correctiefilter voor uiterste frequenties
Lachband
Toegevoegd geluid van lachend publiek bij met name sitcoms.
Lasloze kopie
Filmkopie zonder lassen, i.t.t. het gemonteerde origineel, dat bij iedere beeldovergang is 'gelast'
Layback
Layering
Beeld- of geluidseffect dat is opgebouwd uit verschillende 'lagen'
Leq-meter
Geluidsniveaumeter, die de luidheid van een mix over de gehele programmalengte meet
Lexicon
Merknaam digitale geluidsapparatuur, waaronder (beroemde) roomsimulators
Library music
Muziek uit een archief, ook stockmuziek
Link
Kort muziekje om twee scènes te verbinden, vgl. bridge
Locaten
Instellen van de teller op een bepaalde tijd, waarna de machine zelf naar dit punt toe spoelt ('Go To')
Locator
Markering in de tijdlijn van een NLE of DAW, die snel is terug te vinden
Loop
Loop group
Groep mensen die in shot aanwezige figuratie nasynchroniseren; > ook walla
Looping
vero. Nasynchroniseren m.b.v. loops
Loop through
Doorlussen van bekabeling van het ene naar het andere apparaat, zodat een ketting ontstaat
Lo Ro
Left-only, Right-only, tweekanaals geluidsmix bedoeld voor stereoweergave, vgl. LtRt
Low-passfilter
(LPF) Filter dat lage tonen doorlaat en (dus) hoge tegenhoudt
Lt Rt
LeftTotal, RightTotal (Links-totaal, rechts-totaal), aanduiding voor een tweesporenmix, die bedoeld is voor weergave via een matrix (zodat 4 kanalen-weergave kan worden verkregen); vgl. Lo Ro
Luistermoeheid
Het vermoeid raken van oren en geest door een niet aflatend bombardement van overdreven weergegeven geluid, hetzij door (te) sterke filtering, hetzij door toepassing van teveel dynamische compressie
Luma key
Luminance key, keyen op helderheid van een videosignaal
Luminance key
Keyen op helderheid van een videosignaal, meestal afgekort tot lumakey
Magic Bullet
Softwarepakket van Red Giant voor het maken van een filmlook
Masker
Master
Eerste generatie van gemonteerde versie (analoog), tegenwoordig in gebruik als aanduiding voor de kleurgecorrigeerde band zonder titels en/of ondertitels, compleet met M&E-track
Mastering
Masteringprocessor
Geluidseffectendoos, veelal voorzien van multiband compressor, equaliser en limiter, bedoeld om een mix voller te laten klinken of een speciale klankkleur te geven
Matrix
Matrixed surround
Gecodeerd audiosignaal dat door middel van een matrix wordt gedecodeerd in (nep)surround met Links, Center, Rechts, Achter en evt. nog een subwooferkanaal (LFE). Al is het surroundeffekt niet optimaal, de verstaanbaarheid is verbeterd door aanwezigheid van een centerkanaal
Matte
Matte painting
Schilderen van een ontbrekend gedeelte van het beeld dat d.m.v. matte-techniek aan het bestaande beeld wordt toegevoegd
M&E
Muziek en effecten; mixage van alle geluiden behalve dialogen en commentaar, band waarmee buitenlandse versies kunnen worden gemaakt, > ook I.T.
Media-Manager
Wat vroeger een tapeoperator in het 'lineaire' tijdperk was > Teepop is tegenwoordig de media-manager
Mengtafel
Geluidsregeltafel met filter- en andere schakelmogelijkheden
Mercedes
10-bit 3-D effectenkaart van Pinnacle
Metadata
Alle informatie die in een deel van een mediafile staat meegeschreven, zoals tijdcode, userbits, slate-, scène- en takenummers, maar ook beeldformaat, beeldsnelheid, tot en met samplefrequenties en bitdieptes, etc. Door de koppeling van deze data aan een mediafile wordt al deze informatie meegenomen naar elders
Mickey-mousen
Elke beweging in beeld voorzien van synchrone muziek
Millennium
Hi-end filmscanner /datascanner van ITK
MirageType
vero. DVE van Quantel, voor het maken van shapes
Miranda-kastje
Conversiedoos, die HD-signalen omzet in signalen met de 'standaard-definitie', gebruikt bij HD-producties om ook zonder de dure apparatuur het beeld te kunnen beoordelen
Mix(age)
Samenvoegen van de verschillende geluiden tot een eindmix op één band of file
Mixdown
Voormix van een (meersporen)opnameband of -files naar een andere band of file
Mix-effectbank
Gedeelte van beeldmenger waarmee effecten kunnen worden gemaakt (wipe, key, etc.)
Mixer
Mixline
vero. Geautomatiseerd systeem voor het maken van mixlijsten vanaf de montagetafel m.b.v. een p.c., ontwikkeld door Ewoud Hendriksen
Mixlijst
vero. Overzichtslijst van de verschillende mixbanden t.b.v. de mixage. Eigenlijk de voorloper van de timeline
Module
(Modul unit) Schakeleenheid in een cassette in een mengtafel, ook broodje
Monitor
Monologue interieur
Gedachtenstem
Morphing
Effect waarbij een deel van het beeld fysiek gedurende een bepaalde tijd transformeert in een ander beeld, vormverandering; [afb. Joost Veerkamp]
Mosaic
Opdelen van het beeld in blokjes van één kleur en helderheid
Motion blur
Naderhand (digitaal) aangebrachte bewegingsonscherpte om schokkerige weergave te voorkomen
Motion detection
Zoeken naar beweging in beeld door een computerprogramma of videohardware m.b.v. object recognition
Motion effect
Effect waarbij de weergavesnelheid van het beeld wordt gewijzigd; vgl. fit-to-fill
Motion estimation
Voorspellen van een beweging in beeld m.b.v. motion detection door een computerprogramma of videohardware
Motion stabilizing
Stabiliseren van bewegend beeld, b.v. om een inaccurate beeldstand op te lossen, of te veel bewegende handheld shots dan wel operatingfouten in camerabewegingen te corrigeren; > ook motion tracking
Motion tracking
Proces waarmee objecten in beeld kunnen worden 'gevolgd' door compositing-systemen, teneinde een wijziging in die objecten slechts één keer te hoeven uitvoeren
> http://andysapp.com/2008/08/motion-tracking-on-car-footage/
Move
Met een DVE verkregen beeldbeweging
Multi-layering
Opbouwen van het beeld met meerdere beeldlagen; > compositing
MWA
Magnet Werke Albrecht, de Mercedes onder de perforecorders
Nabewerking
Alle werkzaamheden na de shooting, ook postproductie of afwerking
Nasynchroniseren
Naderhand inspreken van dialogen op het beeld; (ook: het naderhand vervaardigen van de gehele geluidsband met sferen en effecten), ook dubben
Noise gate
Schakeling, die onder bepaald (instelbaar) niveau geen en daarboven het gehele signaal doorlaat
Normvertaler
Apparaat waarmee een videosignaal van het ene systeem naar het andere kan worden omgezet, b.v. PAL- Secam -NTSC, ook standard-converter
NSC
NuCoda
Kleurcorrectiesystemen van Digital Vision
Nuendo
Geluidsmontagesysteem (DAW)
Object recognition
De kunst om met een computerprogramma aparte onderdelen in het beeld te onderscheiden
Omsteken
Verwisselen van de bekabeling van de ene naar de andere machine, > ook steekveld
Ondertitel(ing)
Al of niet vertaalde tekst onder in het beeld, ook voettitel. [Door het bezuinigen op goede geluidsmensen moeten steeds vaker Nederlandstalige programma's worden ondertiteld].
One-light-scan
Scan van filmnegatief naar videoband met een vaste licht- en kleurcorrectie, i.t.t. best-light-scan
Onscherp trekken
Visueel effekt, d.m.v. lensverdraaiing, waarbij alles onscherp wordt, > scherpteverlegging
Ontkleuren
Omlaag brengen van de kleurverzadiging van een beeld
Open gate
Open gate draaien, filmen zonder masker in de camera, waarbij het volledige negatief dus belicht wordt. Dit ondanks de (mogelijke) bedoeling later de boven- en onderkant van het beeld alsnog af te dekken (dit kan handig zijn voor latere beeldbewerking)
Optical
Optische trucage, verzamelnaam voor alle andere beeldovergangen dan een schnitt, titels, dubbeldrukken, enz.; tegenwoordig meestal langs digitale weg gegenereerd
OTB
Outside The Box, het mixen van een film op een klassieke geautomatiseerde mengtafel; DAW's kunnen als meerkanaalsbronnen dienen, maar de daadwerkelijke mixage vindt daarbuiten plaats, vgl. ITB
Outline
Overlengte
Resterende beeld of geluid van een in de montage gebruikt shot dat handig kan zijn voor VFX resp. setnoise, vgl. handle
Overschrijven
Een signaal overzetten op een andere band, m.n. (in de 2e helft van de 20e eeuw) het * van Nagra-tapes (¼"-tapes) naar perfotape ('Is 't geluid al overgeschreven?)
Overvloeier
Beeldovergang waarbij het ene shot geleidelijk in het andere overgaat, ook dissolve, vgl. crossfade (bij geluid)
Pageturn
3D-wipe: omslaan pagina
Paintbox
Grafisch video-computer-tekensysteem van Quantel
Pancarte
Vlaams: titelkaart
Panpot
Regelknop (potentiometer, regelbare weerstand) waarmee geluidssignaal tussen links en rechts in het stereobeeld kan worden geplaatst, gepand
Papegaaien
Voice-to-voice nasynchroniseren
Parkinsonfilm
Film waarbij tijdens de opnamen of in de nabewerking bewust beweging is toegevoegd, ook wel zeeziektefilms genoemd, b.v. 'Breaking the Waves'; ook Parki-cam
Particle
Bewegend deeltje in diverse vormen, gebruikt in 3D-animatie en compositing
Patchpanel
Steekveld, schakelbord met snoeren, ook jackfield
Pattern
Wipe-patroon
Pattern limiter
Begrenzer van wipe-patroon-afmetingen
Perforecorder
Recorder voor perfotape
Perfo(tape/band)
Geperforeerde geluidsband in de maten 35mm, 17½mm (gehalveerd 35mm) en 16mm, waarbij 35mm perfotape zowel full-coated als gedeeltelijk gecoat (zone stripe) bestaat
Picturelock
(PL) Moment in de montage, waarop niet meer in het beeld mag worden gesneden, zodat de geluidnabewerking kan beginnen en het negatief kan worden geregeld. Aangezien deze regel veelal wordt overtreden, spreken Amerikanen niet van 'locked' maar van 'latched' (locked, but liable to be opened again)
Piemelen
vero. Gelijkschakelen van niveaus tijdens mixage d.m.v. voor- en nabandluistering; 'piemelen alvorens in te prikken'
Pink noise
Testsignaal, opgebouwd uit alle frequenties in gelijke sterkte
PIP/Pip
Pixilation
Plate
Plugin
Software die functionaliteit aan bestaande programma's toevoegt. Montage- en compositingsystemen en DAW's kunnen op dergelijk wijze met allerhande effecten worden uitgebreid
Popcornlevel
Het niveau van door het publiek geproduceerde bijgeluiden; bij het mixen van geluiden onder het * bestaat het risico dat die geluiden bij de vertoning in de bioscoop verdwijnen
Post
(Uitgesproken als 'poost'). Veel gebruikte afkorting voor postproductie: 'Dat doen we wel in de post', waarmee dan meestal digitale beeldbewerking wordt bedoeld
Postconform
Techniek waarbij het geluid (op basis van b.v. een EDL vanuit de montage) opnieuw wordt ingeladen vanaf de originele geluidsbanden of -files
Postproductie
Alle werkzaamheden na de shooting, ook nabewerking of afwerking
Postproductionscript
Script naar de definitief gemonteerde versie, ook releasescript of postshootingscript
Premix
vero. Voormix; eerste fase van de eindmix waarbij in ieder geval de (automatische) faders al de goede kant uitgaan. Daarna volgt de 'fine-tuning' bij de eindmix
Presence
Lett. aanwezigheid. Frequentiegebied (audio) waarin de menselijke stem zich bevindt (800-6000 Hz); het geven van wat extra 'presence' in de mix betekent dat de hoogste frequenties binnen dit gebied worden versterkt
Presencefilter
Middenfrequentie-filter, > presence
Prikken
vero. In opname gaan tijdens de mixage
Printing master
Gecorrigeerde eindmix waarvan geluidsnegatief wordt geschreven
Prioriteit
Bij gebruik van meerdere DVE-signalen het signaal op de voorgrond
Pro Control
Virtuele mengtafel voor ProTools systemen van Digidesign. De mechanische faderbewegingen vertalen zich rechtstreeks in de software. De gehele eindmix en editing bevinden zich uiteindelijk in één complete sessie; geheel herroepbaar
Professional
Soortnaam voor apparatuur voor hi-end professionele toepassingen (in productie en uitzending), vgl. industrial
Projectie
De mate waarin een acteur volume geeft aan een dialoog(zin). Een geluidsman, zowel op de set als in de ADR, kan aan een acteur vragen om een zin minder of (meestal) meer projectie te geven, bedoelende dat de zin moet worden uitgesproken alsof de gesprekspartner fysiek verder weg staat
Pro Tools
Populair geluidsmontage en -mixagesysteem (DAW) van Avid (voorheen onder de merknaam DigiDesign)
Punch hole
Startmarkering in een labrol, bedoeld voor tijdcodesynchronisatie
Punch-in
Push
Optische (film) of elektronische (video) trucage waarbij het ene beeld door het volgende beeld horizontaal wordt weggedrukt
Quad-split
Beeld in vier delen opdelen met elk een eigen beeldinhoud
Quantec
Merknaam roomsimulator
Ramping
Eigenlijk Speed Ramping, het geleidelijk veranderen van de opname-/weergavesnelheid van een shot; zowel in de camera als in de postproductie mogelijk
Rangieren
vero. Heen en weer gaan met rock & rollapparatuur tijdens mixage (perforecorders en projector)
Rank-Cintel
Merknaam van flying-spot-filmaftasters, tegenwoordig Cintel
Real-time effects
Zonder renderen, direct en zonder vertraging weer te geven beeld- en geluidseffecten in een NLE of DAW
Rear activity
Mate waarin de surroundkanalen worden benut
Recht
Zonder filtering of bijgeschakelde randapparatuur (geluid) en ingeregeld volgens de calibratietoon, b.v. * overschrijven, of * opnemen
Rekuuptape
Vlaams voor eerder gebruikte videoband, scratchtape
Releasescript
> Postproductionscript
Re-mastering
Maken van een nieuwe geluidstrack voor heruitbreng van een film (in bioscoop of op DVD), vaak om de kwaliteit van de geluidstrack aan de modernere standaard aan te passen en in een nieuw, gangbaar formaat (Dolby Digital, DTS) uit te kunnen brengen
Renderen
Replicate
Digitaal video-effect waarbij één beeld binnen hetzelfde beeld herhaald wordt
Rerecording mixer
Degene die de inhoudelijke en praktische supervisie over de eindmix heeft
Return
Geluidsssignaal dat van de opnemende machine terugkomt voor afluistering (bij mixage of opname)
Rock & roll
vero. Mogelijkheid om tijdens geluidsmixage met de projector en alle perforecorders gekoppeld voor- en achteruit te gaan
Roltitel
Bewegende titel, van onder naar boven, > titelrol
Roomsimulator
Apparaat waarmee akoestiek kan worden gesuggereerd
Rostrum-camera
vero. Tructafel met enkelbeeldcamera t.b.v. titels en graphics
Rotoscoping
Animatietechniek om live-action te combineren met cell-animatie of anders gezegd het deels overtrekken van live-action materiaal m.b.v. een lichtbak of een computer, ook 'kinaxen'
Rotosyn
vero. Interlocksysteem in geluidsstudio's, vgl. Selsyn
Routing
Volgorde waarin apparatuur op elkaar is aangesloten (w.w. routen)
RS422
Seriële controlestandaard, waarbij met 9-pins D-connector (DB9) video- en audioapparatuur op afstand (remote) bediend kunnen worden
Rubberbanding
(elastieken) Met behulp van een GUI 'tekenen' van geluidsniveau's of fades in een NLE of DAW
Rubbernumbering
vero. Mechanisch aanbrengen van identieke nummers op gelijkgelegd filmmateriaal en bijbehorende perfotape, meestal syncnummering
Ruiteren
Aanbrengen van papiertjes in rol beeld of geluid om te kopiëren fragment te markeren, ook afruiteren
Rups
Verlichte aftelbalk in geluidsstudio, ook chilby
Safe-action-kader
Deel van het beeld dat op tv of bioscoopscherm zichtbaar is (90% van het opgenomen beeld)
Safe-title-kader
Deel van het beeld waarbinnen titels geplaatst moeten worden (binnen 80% van het opgenomen beeld)
Sampelfrequentie
Frequentie waarmee een analoog signaal in een digitaal signaal wordt omgezet; > ook Fs
Sample rate conversion
Omzetten van de sampelfrequentie van b.v. 44,1kHz naar 48kHz
Sapphire
Pakket uitgebreide beeldbewerkings-plugins
Scannen
Overzetten van film naar video of data (ook van stilstaande beelden en animatietekeningen)
Scanner
Schakelsignaal
Bij keyen het signaal waarbij met clippen wordt bepaald welk deel door het invulsignaal vervangen wordt
Scratch
Scratchmix
Provisorische mix op scratchtape t.b.v. projectie, nasynchronisatie of geluidsmontage
Scratchtape
Eerder gebruikte geluids- of videoband, ook beuntape en Vlaams: rekuuptape
SCSI
vero. Spreek uit: skoezie. Small Computer Systems Interface. Standaard voor een parallelle interface voor algemene toepassingen om computers en randapparatuur met elkaar te verbinden. Helaas zijn er vele soorten SCSI-connectoren, twee versies bussen (wide/narrow). Opletten dus
Selsyn
vero. Interlocksysteem in geluidsstudio's, vgl. Rotosyn
SF-band
vero. Sfeerband, mixband met sfeergeluid, ook atmoband
SFC
Special Function Cell, relais in een computer-editingsysteem waarmee bandrecorders, digitale effecten ingestart kunnen worden (video)
Sfeertje
Sfeergeluid, ook wel atmo(otje)
SFX
Sound Effects, geluidseffecten, meestal uit een archief afkomstig, soms opnieuw opgenomen; dus geen special effects, die worden afgekort als SPFX
Shake
Shape
Vormverandering m.b.v. een DVE (Mirage)
S.I.
Super Impose, dubbeldruk van twee (of meer) beelden
Sibilance
Storende s-klanken (in het stemgeluid) die in het optisch geluid kunnen 'dichtslibben', > ook de-esser
Slaven
Extern elektronisch sturen van meelopende apparatuur
Smoke
Hi-end compositing systeem
SMPTE/EBU-tijdcode
SMPTE-tijdcode in gezamelijkheid met de EBU geschikt gemaakt voor PAL
Softimage
Merknaam softwarepakket voor 3D-computeranimatie
Softkeying
Keyen met vloeiende contouren
Softwipe
Wipe waarbij de randen van beide bronnen vloeiend in elkaar overgaan
Solo
Pre-fade-listening, afluisteren zonder dat fader open staat, van een binnenkomend signaal, ook PFL
Somkanaal
Eindfader
Sounddesign
Soundlogo
Kort, maar herkenbaar stukje muziek en/of geluid als herkenningsmelodie voor een merk of merknaam, vgl. jingle
Sound-on-sound
Nasynchronisatie-methode, waarbij de oorspronkelijke geluidsopname (guide track) als enige leidraad dient (dus waarbij het beeld niet wordt getoond), > voice-to-voice dubbing, papegaaien
Sound relay
Overschrijven van eindmix op de videoband bij het (afgewerkte) beeld, ook wel layback
Sound-sweetening
Merkwaardige benaming voor geluidsnabewerking
Spaghetti
Kabelbende, vaak aan te treffen in machinekamers
Spatial interpolation
Bereiken van bepaald effect in statische beelden, zoals crispening, nepscherpte, extra contour of juist filtering om het beeld zachter te maken
SPG
Sync Pulse Generator, apparaat waarmee videorecorders, camera's, etc. kunnen synchroniseren, ook syncbak of syncfabriek
Spiegeloké
Niet spiegelverkeerd
Spiegelverkeerd
Links en rechts in beeld verwisseld, vgl. flop
Spill (suppression)
Het onderdrukken van onbedoeld leklicht bij chroma-keying
Spin
Spirit
Splitscreen
Gescheiden beelden binnen één kader
Splitsync
Nagesynchroniseerde tekst, die in het midden synchroon ligt
Spot shadow
Rond deel van het beeld d.m.v. wipepatroon helderder maken dan de rest
Stabilisatie
Correctie van ongewenste camerabewegingen. Dit kan gebeuren tijdens de opname of achteraf in de compositing m.b.v. trackers of beeldrestauratie m.b.v. motion estimation
Stacken
Op elkaar stapelen (van -digitale- effecten) > compositing, multi-layering
Standards converter
Apparaat waarmee een videosignaal van het ene systeem naar het andere kan worden omgezet, b.v. PAL > Secam > NTSC, ook normvertaler
Steekveld
Schakelbord met pluggen, patchpanel
Stem
(Meerkanaals) premix. Vaak wordt de eindmix gedaan vanuit verschillende stems voor dialoog, effecten, atmo's en muziek (vgl. subgroepen in live-mix situaties). De stems worden ook gebruikt voor het maken van trailers, fragmenten voor publiciteit, e.d.
Stepframe (printing)
Het maken van een slowmotion door beeldjes in hun geheel te herhalen
Steunband
vero. Op het laatste moment gemaakte mixband met extra geluid
Stofzuigen
Streamer
vero. Diagonale lijn getrokken op de werkkopie -meestal over een lengte van ongeveer 4 seconden- om iemand te cueën, b.v. bij nasynchronisaties
Stripe
Magnetisch randspoor op film. [Henk Otto uit Soest was de specialist op het gebied van stripen].
Strobe
Digitaal video-effect door opeenvolging van freezes, zonder de daadwerkelijke weergavesnelheid van het beeld aan te passen; een shot met de frames A|B|C|D wordt dan bijvoorbeeld weergegeven als A|A|C|C
Studer
Merknaam studiorecorders en mengtafels (audio)
Super
(commercials) Verzamelnaam voor vormgegeven tekst, logo's en graphics in beeld, afkorting van super impose
Surround
Ruimtelijk effectgeluid, lett. 'omgeven' door geluid. Bij de diverse Dolbyformaten komt dit geluid al of niet discreet uit de achterspeakers
Sustain
Klankduur (van b.v. galm)
Sweep
Sweetener
Klein geluidseffect dat aan een ander geluidseffect wordt toegevoegd, zoals een kleine kraakbeenkraak onder een vuistslag of een bass-drum onder een schop
Syncmarkering
Beeldje aan begin en eind van een akte of een film dat correspondeert met een één-beeldspiep in de geluidsporen. De beginmarkering bevindt zich in principe op de '2' van de SMPTE-leader en de eindmarkering op een wit beeldje op 1 seconde na het laatste beeld
TAF
Telecine Analysis Film, testfilm van Kodak om per materiaalsoort de telecine in te regelen
Tail pop
> Eindpiep
Talkback
Kleine microfoon in een mengtafel, waarmee de mixer of regisseur tot de acteur (of foley artist) in de opnameruimte kan spreken
Tandpasta-effect
>Field doubling
Tape-operator
Videomontage-assistent voor bandwissels, titels, e.d., meestal teepop
TCIP
Time Code In Picture, tijdcode zichtbaar in beeld, ook wel BITC, > burn-in
TEC
Telecine Exposure Calibration, testfilm van Kodak om via Keylink een belichtingsstandaard te creëren
Teepop (tape-op)
Videomontage-assistent voor bandwissels, titels, e.d., afkorting van tape-operator
Telecine
Filmaftaster, zet filmbeeld om in een videobeeld, ook scanner
Telecine Calibration System
Nieuwste apparatuur van Kodak -na TAF en TEC- compleet met Look-up-tables voor alle Kodak-materialen om de telecine optimaal in te regelen
Telerecording
Filmen van een videobeeld. [Archiveringsmethode uit de jaren voor de registratie van video op magneetband]
Temporal interpolation
Interpolatie over opeenvolgende beelden, bijvoorbeeld toegepast bij normvertaling NTSC>PAL, 60>50 Hz
Terminator
Afsluiter op een serie SCSI-schijven of op een doorgelust videosignaal
Textless backgrounds
> Textless elements
Textless elements
Verzameling van alle shots waarover titels zijn geplaatst, maar dan zonder die titels, > delivery items
Theatermix
Eindmix die qua volumeverhoudingen (dynamiek) bedoeld en geschikt is voor weergave in het theater, i.t.t. tv-mix; vgl. popcornlevel
Tie wraps
Handige plastic kabelbindertjes om spaghetti in machinekamer te voorkomen
Timelapse
Timeline
Grafische weergave van een montage in een NLE of DAW
Time-of-day code
(TOD) Het gebruik van tijdcode aan de hand van een klok, die aan het geregistreerde materiaal steeds de tijd van de dag geeft; ook free run, i.t.t. record run, waarbij wordt opgenomen op videobanden met ononderbroken tijdcode, waarbij de uuraanduiding (vaak)gelijk is aan het bandnummer
Timeslice
Het sterk vertragen of bevriezen van alle handeling rondom een personage (of de camera), waardoor deze alles zorgvuldig kan bekijken. Dit wordt meestal door een grote hoeveelheid camera's tegelijk opgenomen. http://vimeo.com/7251840
Time stretch
Techniek om een bepaald geluid langer of korter te maken, zonder de toonhoogte aan te tasten, teneinde dit synchroon te krijgen
Titelrol
Title tool
Karaktergenerator in NLE's
TK
> Telecine, afkorting die verwarring met de gangbare afkorting voor timecode moet vermijden
Toonboomz
Merknaam softwarepakket voor (2D) inkleuring en compositing
Toonz
Merknaam softwarepakket voor (2D) inkleuring en compositing
Tracking
Tramlijn
Twee maskers gelegd aan weerszijden van een kabel ten einde deze via compositing weg te werken
Tumble
Digitaal video-effect waarbij het beeld om zijn horizontale as draait (vgl. spin en flip)
Tijdcode
(TC) Elektronische beeldtelling, systeem waarbij aan elk videobeeld een eigen digitale code wordt toegekend, waarin technische informatie ligt opgeslagen, alsmede de tijd in uren:minuten:seconden:beelden, zoals gestandaardiseerd door de SMPTE en de EBU; > ook LTC, VITC en drop-frame
Uitruisen
Instellen van de geluidsterkte in een mixagestudio m.b.v. pink en white noise signalen, ook inregelen
Uitschieten
Ultimatte
Merknaam chroma-key die volgens het color-difference matte-proces werkt
Universal mastering
Mogelijkheid in sommige Avid NLE-systemen om vanuit een 23.976p, 24p- of 25p-project verschillende masters in verschillende snelheden uit te spelen, bijvoorbeeld het maken van een 25 fps master van een 23.976p project
Upconvert
Kopiëren van een lagere naar een hogere norm (b.v. van SD naar HD), i.t.t. downconvert
Vector graphics
Grafische beelden waarvan de beeldbepalende elementen niet uit pixels bestaan maar uit vectoren; een voordeel is dat het beeld kan worden uitvergroot zonder resolutieverlies, zoals in een bitmap
VFF
vero. Vereniging Facilitaire Filmbedrijven, ter ziele
VFX
Visual effects, beeldeffecten zoals keys, matte paintings, animaties, etc.. Aangezien al deze effecten tegenwoordig met de computer worden gemaakt wordt steeds vaker de term CGI gebruikt
Videolaag
Beschikbaar videospoor in de timeline van een NLE of compositing-systeem
Vignetteren
Virtual telecine
Data-opslagsystemen waarmee 2-4K data van een telecine-transfer net zo kunnen worden behandeld met pan & scan en kleurcorrectie als met een echte telecine, compleet met random access en snelheidsveranderingen zonder belasting van het negatiefmateriaal. B.v. Specter van Thomson, IQ van Quantel en Clipster van DVS
VITC (VIT-code)
Vertical Interval Timecode, in het videosignaal zelf weggeschreven tijdcode
Vloeier
Geleidelijke beeldovergang, ook cross(fade), dissolve of overvloeier
Voetnummer
Nummer op de rand van film om de voet (16 beelden 35mm film, 21,3 beelden bij 35mm 3-perf/ 40 beelden 16mm film), ook randnummer, edgenumbering
Voettitel
> Ondertitel
Voice-to-voice-dubbing
Manier van nasynchronsieren, waaarbij de acteur het originele geluid (guide-track) te horen krijgt en dat meteen nazegt, zodat ritme en intonatie gelijk blijven, ook papegaaien
VTR
VU-meter
(Geluids)meter voor gemiddelde waarden; een VU-meter heeft een reactiesnelheid die overeenkomt met het menselijk oor, maar geeft technisch gezien een te laag niveau aan bij snelle geluidswisselingen. Op de meeste apparatuur daarom vervangen door de piekmeter (peakmeter) of PPM-meter
Warble tone
> Dolby tone
Waves
Fabrikant van plug-ins voor Pro Tools
Wedge
Lett. 'wig';
1 gereedschap op de statiefkop waarmee de camera een grotere tilthoek bereikt;
2 strookje film met grijstrappen voor meetdoeleinden, grijswig;
3 (Compositing) test-rendering van een reeks beelden geschoten op film met stapsgewijze kleurcorrectie
Wetgate
Beeldvenster van printer of scanner gevuld met heldere vloeistof (perchloorethyleen), waarmee evt. kabels en krasjes op de drager van de film onzichtbaar worden
Wilhelm-scream
Beroemd (want veel gebruikt) geluidseffect van een schreeuwende man, http://en.wikipedia.org/wiki/Wilhelm_scream
Window
Selectiegebied voor kleurcorrectie van een gedeelte van een shot
Wipe
Optische (film) of elektronische (video) trucage waarbij het tweede beeld voor het eerste beeld wordt geschoven
Witje
Kort stukje 'niks' in het geluid
Witte ruis
Testsignaal, evenredig opgebouwd uit alle frequenties in sterkte oplopend per octaaf, white noise, vgl. pink noise
X-rail
Deel van steekveld, waarmee het mogelijk is een signaal over meer recorders te verdelen
Zalf
Zeroloc
Schakeling waarmee tape naar 0-punt spoelt, vgl. autolocate
Zuchten
Vlak klinkend geluid, met gebrek aan dynamiek, bijwerking van slecht afgestelde geluidscompressor