montage

1.66:1

Beeldverhouding waarbij het beeld 1,6667 maal zo breed als hoog is, ook wel 'Europees Widescreen' genoemd

1.78:1

Beeldverhouding waarbij het beeld 1,7778 maal zo breed als hoog is, bekender als 16:9

1.85:1

Beeldverhouding waarbij het beeld 1,85 maal zo breed als hoog is, ook wel 'Amerikaans Widescreen' genoemd.

25i

Verzamelnaam voor materiaal (en afwerkingssystemen die daarmee overweg kunnen) dat op 25 interlaced beelden is opgenomen

25p

Verzamelnaam voor materiaal (en afwerkingssystemen die daarmee overweg kunnen) dat op 25 volledige beelden per seconde is opgenomen, zoals film-voor-televisie en vormen van HDTV

2-pop

Synchronisatiepiep in de SMPTE-leader (op 48 beelden voor het eerste beeld/geluid)

3-pop

Synchronisatiemarkering in de Academyleader, gelijk aan de 2-pop van de SMPTE-leader

9-pins

Aanduiding voor een 9-pins verbindingssysteem, meestal RS422

AAF-file

Advanced Authoring Format, uitwisselingsformaat voor allerlei media als video, foto's, graphics en audio met behoud van de metadata van die media. Hiermee wordt het mogelijk b.v. een montage te transporteren naar elders, inclusief lassen, levels, titels

Aandachtspunt

Gedeelte van een beeld waar de aandacht van de kijker zich op richt (veelal het gezicht van een personage)

Aanleggen

1vero. Een gemixte band voorzien van een startkruis;
2het inmonteren van geluidselementen (bijvoorbeeld de muziek) in de film

Aaton-tijdcode

Tijdcodesysteem voor filmcamera's, waarbij de tijdcode, in de gate, als een optische matrix van puntjes op de film wordt geschreven t.b.v. het synchroniseren van beeld met geluid; niet gelijk aan Arri-tijdcode

A/B-roll

vero. Het bij een edit betrekken van twee weergavemachines (bij tape-to-tape-montage)

Absorptiepunt

Moment in een shot, waarop het publiek de belangrijkste dingen heeft waargenomen en waar dus meestal wordt (weg)gesneden

Academy-leader

Advanced Authoring Format, uitwisselingsformaat voor allerlei media als video, foto's, graphics en audio met behoud van de metadata van die media. Hiermee wordt het mogelijk b.v. een montage te transporteren naar elders, inclusief lassen, levels, titels

Ace

1Eén kW-spot met fresnellens;
2vero. fabrikant van montagesysteem en bijbehorend type EDL

Acmade

vero. Britse fabrikant van syncnummermachines voor filmmateriaal en pic-syncs

Actualrail

Rail in beeldmenger waaruit bronnen actual worden gekozen, ook rode rail of PGM-rail

Add edit

Toegevoegde las binnen een shot of geluidsclip om aan een der gescheiden delen een effect toe te voegen (of beide delen een verschillend effect)

Adrenaline (HD)

Avid Adrenaline, hardware breakout-box voor Media Composer

Afruiteren

Aanbrengen van papiertjes in rol beeld of geluid om te kopiëren fragment te markeren, ook ruiteren

Afsluiten

Einde van een analoge videoverbinding afsluiten met 75 Ohm, of een keten SCSI-schijven met een terminator

AfterEffects

Compositing-software van Adobe voor bewerking van bewegend beeld

AIFF

Audio Interchange File Format; Mac-bestandsformaat voor digitale audio (hoge kwaliteit). AIFF-C (Condensed) wordt ondersteund door OMFI

Akte

Projectierol film (max.590m 35mm=20 min.), of virtuele versie daarvan (in digitale montage), ook reel

ALE

Avid Log Exchange,
1bestandsuitwisselingsformaat voor Avid systemen;
2hulpprogramma dat uit flexfiles ALE's kan maken (N.B. Keylink kan direct een ALE-file leveren)

Alphakanaal

Gecreëerde versie in grijstinten (8-bits) van een shot (in NLE's, compositing- en 3D-software) om te kunnen keyen

AMA

Avid Media Access, manier om file-based bestandsformaten (zoals R3D, P2, Quicktime) direct - zonder importeren - in Avid te kunnen gebruiken

Amerikaanse las

Beeldovergang tussen twee verschillend gekadreerde shots op dezelfde camera-as; > ook insnijden

A-mode

Wijze van assembleren van gemonteerd materiaal in shotvolgorde, vgl. C-, D- en E-mode

Apple talk

Apple-systeembekabeling waarmee apparatuur aan elkaar hangt

Arri-tijdcode

Tijdcodesysteem voor filmcamera's, waarbij de tijdcode, in de cassette, als een optisch streepjesspoor op de film wordt geschreven t.b.v. het synchroniseren van beeld met geluid; niet gelijk aan Aaton-tijdcode

As

Imaginaire lijn tussen personen in beeld, welke niet zonder gevaar van vervreemding door de camera kan worden overschreden. Ook een bewegingsrichting van b.v. een auto kan een 'as' opleveren; in Angelsaksische landen de 180-degree rule genoemd. "Over de as gaan", altijd goed voor een heftige discussie op de set, zeker als er meer personages bij betrokken zijn

Assemble (-bly)

1vero. (Assy) Wijze van videomontage op een lege band, waarbij fragmenten achter elkaar worden geschreven (inclusief alle sync- en andere signalen), ook staartlas;
2eerste keuze uit het opgenomen materiaal, grof achter elkaar gezet, waarna de rough cut kan beginnen

A-sync(hroon)

Ongelijke loop van het geluid t.o.v. het beeld

Attic

Folder waar Avid-systemen backups van bins in opslaan

Audiosplit

Audio- en videolas niet op dezelfde plaats, ook split edit of J-cut

Augan

vero. Merk digitale meersporen audiorecorder en -editor

Autolocate

Zoekautomaat, waarbij tape naar gevraagde punt spoelt, > ook zeroloc

Automatic slate

Instelbaar slate-systeem zonder mechanische klap, maar waarbij een flitslichtje in de camera een of meer beeldjes belicht en naar de (geluids)recorder een gelijk aantal pieps zendt, waarop de editor het materiaal later kan gelijkleggen en administreren. Het systeem is nooit echt doorgebroken en had als nadeel dat voor hoge slatenummers diverse seconden nodig waren

Avid

Fabrikant van digitale montagesystemen (NLE)

Avid DS

> DS

Avid-L(2)

E-mailforum voor gebruikers van Avid-apparatuur

Backbone

Belangrijkste computerverbinding in een netwerk, zoals tussen montagecomputers en de uitzendserver

Background generator (BKG)

Deel van beeldmenger, waarmee kleuren kunnen worden gecreëerd

Bars & tone

1Kleurenbalk en inregeltoon;
2het gedeelte op een videoband dat kleurenbalk en inregeltoon bevat

Batch digitize

Commando in montagesystemen om gelogde clips of sequenties te (her-)digitaliseren, ook batch capture

Batch import

Het geautomatiseerd (her-)importeren van files in een Avid NLE, vgl. batch digitize

BBG

Black Burst Generator, generator van synchronisatiesignalen voor camera's, recorders, beeldmengers en videoboards, ook SPG

BCC

Boris Continuum Complete, beeldeffectensuite van BorisFX

BCN

vero. Type B-format-videorecorder van Bosch

Beeldmenger

Effectenapparaat bij videomontage

Behang

Nietszeggende achtergrondmuziek, ook muzak

Beuntape

Eerder gebruikte beeld- of geluidsband, ook scratchtape, [Vlaams: rekuuptape]

Bin

Letterlijk: filmmand.
1Map met clips of montages in een NLE van Avid;
2in filmmontagekamers de mand met rekje (met koploze spijkertjes of knijpers) waaraan stukken film konden worden opgehangen, ook galg of trimbin

Blankfilm

Filmmateriaal waarvan alle emulsie is weggefixeerd, transparante film, ook glasfilm

Blauw

vero. Geperforeerd opvulband voor mixbanden, ook in andere kleuren consequent 'blauw' (of wit) genoemd, ook opvul of filler (ook in NLE's)

B-mode

Wijze van assembleren van gemonteerd materiaal in nummervolgorde van de oorspronkelijke banden (source tapes) en daarbinnen in oplopende master tijdcode, vgl. A-, C- en D-, en E-mode

Bobby

Plastic filmkern (bobine); Eng: core; 'Van de bobby af', zegt men wel als men in de montage van een documentaire besluit een shot, quote of zelfs perso(o)n(age), definitief niet meer te gebruiken, vgl. witte pater

BOE

Board On End, oftewel eindklap, endslate of naklap

Border

Gekleurde rand om letter, PIP of wipe

BorisFX

Softwarefabrikant gespecialiseerd in digitale beeldbewerkingsmodules

Break-out-box

Externe hardware-kast aangesloten op computer

Bridge

Kort muziekje om een scène-overgang te overbruggen, bruggetje

B-Roll

Serie shots bedoeld om in de montage te gebruiken als illustratie tijdens gesproken woord

Bruggetje

1Kort muziekje om een scène-overgang te overbruggen (bridge);
2tekstje van presentator om van ene naar het andere onderwerp te komen

B.U.

1vero. Build Up. Notatie op stuk zwartfilm in werkkopie om aan te geven dat de rushprint van het ter linker- en rechterzijde aanwezige shot is beschadigd, maar gewoon doorloopt, ook spacing, slug of extended scene;
2back-up

Bulk-eraser

Bandwisapparaat, dat in één keer de magneetband wist, ook plopkast

Burnin

In het zichtbare beeld aangebrachte codering, zoals bijvoorbeeld tijdcode, VITC, TCIP en keycode

Burst

Referentie voor de kleurinformatie in het videosignaal

Capturen

Inladen, lett. (Eng.) vangen. Het binnenhalen (evt. omzetten van analoog in digitaal) van video- en/of audiosignalen in een digitaal montagesysteem (NLE), ten onrechte vaak digitaliseren genoemd

Catozzo

Dottore Leo Catozzo was de filmeditor van Fellini en uitvinder van de 'droge' filmplakpers (lassen met behulp van glasplakband): de Catozzo-pers of guillotinepers

CCSL

1Combined Continuity and Spotting List;
2Combined Continuity and Subtitle List, uitgebreid postproductiescript

CG

Character Generator, titelapparaat, ook title tool

Change list

Overzicht van veranderingen tussen twee montageversies (kan worden gegenereerd door een Avid Filmcomposer)

Chase lock

vero. Koppelsysteem waarbij b.v. een DAT-recorder synchroon meeloopt met een videorecorder; ww. chasen of elkaar volgen

Chroma-key

Elektronisch vervangen van een solide kleur uit een videosignaal door een ander videosignaal, soort elektronische achtergrondprojectie. Bij digitale chroma-key wordt gekeyed op een van de ruim 16 miljoen kleuren waardoor een veel beter resultaat behaald kan worden dan bij analoge chroma-key

Chronologie

Vertelwijze van een verhaal in volgorde van de gebeurtenissen

Chutes

Vlaams: outs, niet-gebruikte takes

Cinema Tools

Hulpprogramma voor filmtoepassingen bij Apple's Final Cut Studio

Cinemonta

vero. Montagetafelmerk van Nederlandse makelij (Oldelft)

Clearen

Het regelen van overeenkomsten voor het gebruik van bestaand beeld- en geluidsmateriaal, vaak muziek

Clip

1Muziekpromotiefilmpje;
2gedigitaliseerd film- of videofragment (NLE)

CME

vero. Cassette Montage Eenheid, NOB/Ciris-term voor videomontageset (term uit de tijd dat er ook nog open reel-sets waren)

CMX

1vero. Merknaam computereditingsysteem;
2bijbehorend (veelgebruikt) EDL-formaat, zoals CMX 340 en CMX 3600

Collapse

Het in een NLE of compositing-systeem in elkaar vouwen van meerdere videolagen tot een enkel overzichtelijk effect in de tijdlijn van een NLE (waarop weer nieuwe effecten kunnen worden toegepast)

Collempje (Van)

Dutje tijdens montage, naar de beroemde tv-filmrecensent Simon van Collem

Color-difference matte

Bluescreen-techniek waarbij wordt gewerkt met mattes die uit kleurverschillen worden gegenereerd, zowel optisch als digitaal; > ultimatte

Combi-tafel

Filmmontagetafel, waarop met verschillende film- en perfotapeformaten kan worden gewerkt

Compeditor

Merknaam (Acmade) montagesynchronizer, ook pic-sync

Conform check

Vergelijkende controle van het DI op accurate synchroniteit met de werkkopie

Consolideren

Kopieën maken van de mediafiles van (delen van) shots (meestal) naar een andere schijf, al of niet met handles

Continuïteitsrapport

Lijst met opnamegegevens t.b.v. de montage en de continuïteit, D.C.R.

Crashing edit

Las die ontstaat als men op een niet-monterende wijze in opname gaat op een videorecorder (via crash record)

Crash record

Door middel van de opnameknop op de machine in opname gaan en daarmee de bestaande tijdcode op de band onderbrekend, ook wel 'hard recording'

Croppen

Verwijderen van gedeelten van de buitenzijden van het beeld

Cross cutting

Om en om monteren van gelijktijdige gebeurtenissen, ook parallelmontage

Cut

1Las, harde beeldovergang;
2montageversie (Eng.)

Cutawayshot

Reactieshot, noodsprong om storende beeldovergang te verdoezelen, ook tussenshot, stoppertje of lapshot

Cutlist

Lijst (van keycodes) van de beeldmontage t.b.v. het nasnijden of nascannen van het filmnegatief

Cutter

Montagetechnicus net wat ninder inhoudelijke aspiraties dan een editor; In Vlaanderen is dit onderscheid geringer en wordt ook de benaming 'monteur' gebruikt

Cutting Copy

Eng. voor werkkopie, de gemonteerde rushprints of montageversie van de gescande dailies

Daily Continuity Report

Lijst met opnamegegevens t.b.v. de montage en de continuïteit, continuïteitsrapport

DAR

vero. Merknaam DAW, afko van Digital Audio Recorder, montagerecorder

DAW

Digital Audio Workstation, geluidsmontage- of -mixagesysteem

Découpage

Opdeling van een scène in verschillende camera-instellingen

DCR

Daily Continuity Report, lijst met opnamegegevens t.b.v. de montage en de continuïteit, continuïteitsrapport

Decomposing

Uitrafelen van een sequence in afzonderlijke shots, al of niet met handles

Delivery items

Door distributeurs en/of sales agents gespecificeerde op te leveren materialen

Delivery requirements

Opleveringseisen van een distributeur of sales agent

Dialoogmontage

1Monteren van dialoogscènes;
2de geluidsmontage en -bewerking van de dialogen

DigiEffects

Merk beeldbewerkingsplugins

Digital cut

Naar videoband of DVD schrijven van een gemonteerde sequentie in een digitaal montagesysteem (NLE), ook wel playout of dumpen

Digitaliseren

Inladen van beeld- en/of geluidsmateriaal in een digitaal montagesysteem (NLE); in wezen het omzetten van analoge in digitale signalen. Ook vaak gebruikt bij het inladen van signalen die al wel digitaal zijn, vandaar de betere term capturen

Dip-to-colo(u)r

Video-effect waarbij het uitgaande shot naar een kleur fade en het inkomende shot opfade vanuit die kleur

Directors cut

Montageversie van de regisseur, vgl. producers cut, meestal naderhand uitgebracht om (nog meer) geld te verdienen

Discreet

1Merk digitale montage- en compositingsystemen;
2separaat ofwel puur gescheiden kanaalindeling bij DTS en Dolby Digital zonder overspraak

Dissolve

Vloeiende beeldovergang, overvloeier, ook crossfade, in videowereld ook gebruikelijk voor 'geluidscross'; "If you can't solve it, dissolve it" is een populaire uitdrukking onder liefhebbers van de harde las

D-mode

Wijze van assembleren van gemonteerd materiaal in shotvolgorde met alle effectshots (opticals) aan het eind; vgl. A-, B-, C- en E-mode

DNxHD

Compressiestandaard voor video van Avid

Downstreamkeyer

Titelkeyer na of in het laatste circuit van de beeldmenger

Droge pers

Filmmontageplakpers met glasplakband, i.t.t. natte pers; > Catozzo

Drop-frame

SMPTE-tijdcodesoort, waarbij iedere minuut (behalve elke 10e minuut) twee tijdcode-'beeldjes' worden weggelaten om aan de (Amerikaanse) snelheid van 29,97 fps te komen vanuit 30 fps. Drop-frame tijdcode wordt geschreven met punt-komma's tussen de getallen: 07;12;10;03, ook pull-down

DS

Door Avid van Softimage overgenomen montagesysteem, geschikt voor (hi-end) compositing, in zowel SD als HD

Dubbeldruk

Over elkaar printen van twee shots, > superimpose

Dubbelplakken

Ook op de achterzijde aanbrengen van plakband op een filmlas. Bij de omroep is men intussen al jaren doende deze droge lassen los te pulken en te vervangen door natte of kitlassen

Dumpen

Naar videoband schrijven van een gemonteerde sequentie in een digitaal montagesysteem (NLE), ook wel playout of digital cut

Dupe detection

Handige signalering in digitale montagesystemen, die aangeeft dat een (deel van een) shot meer dan eens wordt gebruikt (of binnen een ingestelde afstand)

Dupe list

vero. Lijst voor het lab met shots waar een duplicaat negatief van moet worden gemaakt, omdat deze shots meer dan eens zijn gebruikt in de definitieve montage

Dupe reel

vero. Band met gekopieerde shots of shots vanuit een zelfde moederband ten behoeve van tape-to-tape-montage

Duration

Tijdsduur van b.v. shot, sequentie, cross of wipe, opgegeven in aantal beelden of seconden

DVE

Digital Video Effect, maar meestal de apparatuur waarmee videobeelden kunnen worden gemanipuleerd

D-Vision

vero. NLE-systeem

ECS

1vero. Type computer-editingsysteem van Acquis;
2Europese Communicatie Sateliet

Edgenumbering

Nummers op de rand van film, randnummers, voetnummers> Keycode

Edit

1Las, schnitt, montagepunt (video);
2montagesysteem van Discreet

Editen

Populistisch Nederlands voor monteren, meestal ook fout gespeld als 'editten'

Edit(ing) controller

Computer die bij de (on-line-) montage helpt videorecorders te sturen, en die de beeldmenger, digitale effeten etc. bedient. Ook wel editor genoemd, naar de man of vrouw die 'm bedient

Editlist

Overzicht van alle beeld- en/of geluidslassen, events (video), ook shotlist, EDL

Editor

Samensteller van de vertoningsgerede productie uit opgenomen materiaal, vgl. cutter

Editors cut

Eerste montageversie door de editor, meestal tijdens de draaiperiode vervaardigd, ook nulversie

Editsuite

Montagekamer met pretentie, marmer, leer en broodjes paling

Edit to tape

Naar videoband of DVD schrijven van een gemonteerde sequentie in een digitaal montagesysteem (NLE), ook > playout, dumpen, uitspelen

EDL

Edit Decision List, door een NLE of videomontagesysteem gegenereerde editlist

Eindpiep

Piep aan eind in mixbanden of audiotracks ter controle van de sync bij mixage en projectie

Ellips

Indirecte vertelstructuur

Ellips-las

Wegsnijden van (onbelangrijke) gedeeltes van de handeling (m.n. verplaatsingen), zoals voor het eerst gebruikt in 'A bout de souffle' van J.L.Godard, hetgeen meestal een springer of jumpcut oplevert, een 'voelbare' las kortom

EMC2

Een van de eerste NLE-systemen, ontworpen in de jaren '80 door De Jonge (van het gelijknamige lab) uit Kortrijk, waarbij het beeld nauwelijks groter was dan een postzegel. Inmiddels ter ziele. Als eerste monteerde Eddy Terstall zijn film Transit in 1990 op dit systeem

E-mem

Effect-memory, methode om video-effecten in een geheugen op te slaan en later weer op te roepen

E-mode

Wijze van assembleren van gemonteerd materiaal in nummervolgorde van de oorspronkelijke banden (source tapes) en daarbinnen in oplopende tijdcode, maar met alle beeldeffecten aan het eind van de EDL, vgl. A-, B-, C- en D- mode

Encore

1Type DVE van Quantel
2DVD-authoringsoftware van Adobe

Establishingshot

Overzicht-shot

Event

(video) Montagepunt op editlist

Extend

NLE-term; wijze van verlengen van een shot tot een gegeven in- of uitpunt met een enkele toetsaanslag

Extended scene

Opgelengd shot, > B.U.

Eyematchen

Gelijkleggen op het oog, dus zonder andere hulpmiddelen als tijd- of Keycode

Fade-in/out

1Van zwart (of wit) vloeiend naar normaal beeld, resp. andersom;
2volumeregeling van dicht naar open, resp. andersom

FCP

Final Cut Pro, populair non-lineair montagesysteem van Apple

Feedback

1Commentaar van derden op een versie van script of montage;
2rondzingen, wanneer het door de microfoon opgevangen geluid middels versterking nogmaals bij de microfoon aankomt en aldus keer op keer wordt versterkt. N.B. Ook een videosignaal kan rondzingen

FFOA

First Frame Of Action, eerste beeld of geluid (van een akte of tape)

Fietsen

Snel doordraaien van rollen/banden, tegenwoordig door timeline scrollen

Filler

Digitale versie van het vroegere blauw, opvulmateriaal bruikbaar voor zowel beeld als geluid

Filmeditor

>Editor, wordt vaak gebruikt om verwarring met journalistieke redacteuren te voorkomen

Filmeditors.nl

Onofficiële club van Nederlandse filmeditors

Final cut

1Definitieve montage-versie;
2contractuele bepaling over het recht op definitieve montage, meestal voor de producent, soms voor de regisseur

Final Cut Pro

Merknaam populaire digitale montagesoftware (NLE) voor Mac's, FCP; oorspronkelijk een door Macromedia ontwikkeld montagesysteem onder de naam "Key Grip"

Finecut

Fijngesneden roughcut

First cut

Eerste montage volgens draaiboek, ook roughcut

Fit-to-fill

Functie in de montage (NLE) die de weergavesnelheid van een shot automatisch aanpast aan de gewenste of beschikbare lengte

Flash-back

Kort fragment, spelend in het verleden

Flash-forward

Kort fragment, spelend in de toekomst

Flatbed

Liggende opstelling van apparatuur. Zo werd in de Angelsaksische landen gemonteerd met een (rechtop staande) Moviola en op het Europese vasteland op flatbeds als Steenbeck, Intercine en Cinemonta.

FLExfile

Database waarin de gegevens van gescand filmmateriaal (en eventueel meegescand geluid) gekoppeld zijn aan de tijdcodes op de videoband

Flip

Optical, of DVE waarbij het beeld om zijn horizontale as kantelt, vgl. tumble en flop, ook mogelijk in combinatie: flip-flop

Flop

Kanteling van het beeld om zijn verticale as, vgl. flip, ook mogelijk in combinatie: flip-flop

Flying erase head

Videowiskop, die in het koppenwiel meedraait, t.b.v. monteren

Focuspakker

Acteur, die de aandacht in het beeld overneemt

Foley editor

Editor van de opgenomen foleytracks (correctie op sync en selectie van takes)

Framecutting

vero. Het om en om weghalen van beeldjes uit een shot om het te versnellen, vgl. skipframe

Française

Franse bobby met nauw transportgaatje (Pyral)

Frankensteinen

Het (in de montage) tot één geheel maken van onderdelen die niet per sé bij elkaar hoorden, bijvoorbeeld het samenstellen van een zin die nooit als zodanig door een personage is uitgesproken, of het gebruiken van (reactie)shots uit hele andere scènes

Free run

Het gebruik van tijdcode aan de hand van een klok, die aan het geregistreerde materiaal steeds de tijd van de dag geeft; ook time-of-day tijdcode, i.t.t. record run

Freeze (frame)

'Bevriezen' van het beeld, d.m.v. het herhaald printen of weergeven van één beeld, ook staybeeld

Frommelen

Het op gelijke lengte maken van tekst t.o.v. de beschikbare beeldruimte

Full-coat-tape

Over gehele oppervlak gecoate 35mm-perfotape, i.t.t. zone-stripe

Galg

vero. Ophangrek voor trims (verschnitt), ook trimbin

Gang

Koppeling van signaal in bron- en montagemonitor (NLE) of van faders (audio)

Gekaderd wit

vero. 35mm niet-ontwikkeld positieffilm, dat met behulp van een projector is belicht, gebruikt als aanloopmateriaal, zodat film wel 'in kader' kan worden ingelegd.

Gekaderd zwart

35mm zwartfilm met (witte) kaderlijnen, duurder dan gekaderd wit

Geluidsmontage

Montage van de verschillende geluidssporen bij het beeld

Gelijkleggen

Synchroon leggen van het beeld met het separaat opgenomen geluid, ook opsyncen

Gelijkleglas

(video) > Inhaallas, tracking edit, match-frame-edit

Geschoten beer

Techniek van het tweemaal insnijden van een point-of-view teneinde ergens extra aandacht op te richten (etymologie?, weet iemand waar dit begrip vandaan komt?)

Gestolen shot

1Shot dat is opgenomen zonder dat de perso(o)n(en) in beeld dat weten;
2shot dat in de montage gebruikt wordt, dat nimmer bedoeld was als te gebruiken materiaal (b.v. uit een uitloop of een afgebroken take)

Glasfilm

Film zonder emulsie, blanke drager, ook blankfilm

Glasplakband

Helder plakband voor plakpers, ook guillotinetape, niet wetend dat dit materiaal decennia later zou verlijmen en verdrogen...

Grass-Valley

Merknaam van o.m. beeldmengers, ook EDL-formaat (GVG)

Green screen

Keytechniek als blue screen, maar dan met groen als snijkleur

Grid

1Lichtvloer in studio;
2rooster op belichtingsmeter voor het meten van gereflecteerd licht;
3ruitjespatroon om dekking van monitoren te controleren;
4ruitjespatroon in b.v. een NLE waarop Safe Action, Safe Title, etc. staan aangegeven

Grint, grind

Effect in een documentaire of reportage, waarbij -na een vlotte montagesequence- we opeens terechtkomen in een interview met een moeilijk formulerende deskundige, alsof we opeens met de auto in een bak met grint terechtkomen. [Uitdrukking toegedicht aan Hans Fels].

Guidetrack

Onder slechte akoestische omstandigheden opgenomen syncgeluid, t.b.v. montage en dubbing, dus niet bedoeld voor gebruik in eindmix

Guillotinepers

Droge pers, filmplakpers die werkt m.b.v. glasplakband, > Catozzo

Handle

Meegeleverde overlengte van een beeld- of geluidsfragment, dat in de montage is gebruikt, aan de nabewerkers; of de overlengte bij decomposing of consolidatie; b.v. 25 beelden extra aan kop en staart; ook bumper

Harde las

1Schnitt;
2stevige schnitt, maar net geen springer

Harry

Digitaal registratiesysteem van Quantel

HE

Hoogtemaat in 19"-apparaten-rekken [afgebeelde CD-speler heeft een hoogte van 1HE]

Header

Dat deel van een mediafile waarin aanvullende informatie staat zoals metadata naast de mediadata (beeld en geluid)

Heavyworks

Modelnaam voor uitgebreid NLE-systeem van Lightworks

Heizenberger

Onelegante beeldovergang van een niet-spreker naar een niet-spreker in een interview, veel gebruikt door NCRV's Hier & Nu-verslaggever Niek Heizenberg

Huissync

Centrale sync pulse generator, apparaat waarmee diverse videorecorders en montagemachines kunnen synchroniseren, > ook syncfabriek of SPG

Indikken

Inkorten van een filmisch produkt, zonder 'in het vlees te snijden', ook opstrakken of kaasschaven

Inhaallas

Opnemen van een vorige las om een derde machine mee te starten, een titel in te keyen of een digitaal effect in te brengen, ook tracking edit, gelijkleglas of match-frame-edit

Inladen

Binnenhalen van beeld en geluid in een digitaal montagesysteem (NLE of DAW), ook laden, digitaliseren of capturen

Inlay

1Elektronisch ingevuld hoekje in videobeeld;
2kartonnetje of boekje met inhoudsopgave bij videoband of schijf(je)

Insert

1Later gedraaid detail-tussenshot;
2monteren op een gezwarte of tijdcodeband

Insnijden

1Snijden van een wijd shot naar een closer shot vanuit hetzelfde camerastandpunt, ook Amerikaanse las;
2binnen een scène naar close-up gaan, vgl. uitsnijden

Intercine

Italiaans filmmontagetafelmerk

Intercutting

Monteren van shots van andere scène in de ene scène

Invulsignaal

Beeld dat de plek inneemt van het schakelsignaal bij keyen

Inzuigen

> inladen

I/O

Input/output

Isolated camera

Bij videorigistratie een camera integraal los opnemen (dus niet geschakeld) t.b.v. montage (vaak afgekort tot Iso)

Jackfield

Audio steekveld met jackplug-snoeren

Jackplug

Eénpotige meerpolige audioplug

J-cut

Split edit, audio- en videolas niet op dezelfde plaats, ook audiosplit

Jumpcut

(JC) Las tussen identiek gekadreerde shots, ook gebruikt voor opvallende discontinue schnitts

Kaaksync

Gesproken tekst synchroon met de kaakbewegingen (bij overshouldershots), vgl. lipsync

Kaasschaaf

Van alle scènes kleine stukjes wegsnijden om film op beoogde lengte te krijgen

Kadenza

Merknaam beeldmenger en -effectenbak van Grass Valley

Kalenderstart

Startleader aftellend vanaf 12 (per voet 35mm-film), dus met tussenposen van 2/3 seconde, in lengte derhalve gelijk aan de 8-seconden-klokleader. [N.B. de piep op de 'drie' in de kalenderstart komt derhalve overeen met de 'twee' in de klokleader].

Kalf (Gouden)

Nederlandse Oscar; tevens benaming voor topprestatie ('Een Kalfschnitt'), ook wel 'Nipkovje' (in omroepkringen)

Karaktergenerator

Computer (of software) waarmee elektronisch letters kunnen worden gezet, ook title tool

KEM

vero. Duits filmmontagetafelmerk

Keyen

Elektronisch aanbrengen van het ene beeld binnen het andere beeld, > ook chroma key, blue screen, green screen, luma key

Keyframes

1Gemerkte beeldjes (van een shot) waartussen een beeldbewerking moet plaatsvinden;
2(Animatie) belangrijkste poses of posities in een animatiebeweging, vgl. In-betweener

Key-invert

Omdraaien van de invulsignalen bij een luma- of chromakey

Key numbers

> Keycode en KeyKode

KeyScope

Systeem waarmee keycode tijdens scanning wordt meegeschreven op videoband

Kill your darlings

Uitdrukking in de montage bij het verwijderen van een (door de regisseur) geliefde opname of scène

Kitlas

Filmlas met behulp van filmkit, ook natte las of cementlas

Klap

Bord t.b.v. synchroniteit, meestal met shot-gegevens, ook slate(board)

Klokleader

Startleader van 8 sec. (24 b/s) / 12ft (35mm) (of - vero. - 7 sec. (25 b/s voor tv)), aftellend in klokvorm, > SMPTE-leader, Academy-leader

Laden

Binnenhalen van beeld en geluid in een digitaal montagesysteem (NLE of DAW), ook inladen, digitaliseren of capturen

Lapshot

Denigrerende benaming voor een tussenshot met weinig relevantie, ook cutawayshot; in Vlaanderen gebruikt als gangbare term voor 'insert'

Las

Beeldovergang; Eng. cut. B.v. harde las, onzichtbare las, zachte las

Lasloze kopie

Filmkopie zonder lassen, i.t.t. het gemonteerde origineel, dat bij iedere beeldovergang is 'gelast'

Leader

1Aanloopstrook voor film voorzien van startmarkeringen en aftelcijfers, startleader;
2vast programmabegin;
3gekleurd aan- of uitloop-filmmateriaal

Lift

1Verticale camerabeweging;
2mechanisme in voorloopkast van ontwikkelmachine, dat laborant gelegenheid geeft nieuwe rol aan te zetten. Met alarmbel als lift te hoog stijgt;
3verwijderen van beeld en/of geluid uit een sequence, waarmee een gelijke lengte zwart resp. stilte overblijft;
4signaalversterking, boost;
5'De *', eerste succesvolle Nederlandse horrorfilm (Dick Maas, 1983). [Eerdere Nederlandse horrorfilms waren De Spooktrein (1939) en Bloedverwanten (1977)]

Lightworks

Merknaam digitale montagesystemen, zoals Lightworks Turbo, Lightworks VIP en Heavyworks

Lineair editing

vero. Montage van programma van begin tot eind door steeds gewenste stukken audio en video elektronisch opeenvolgend te kopiëren. Nadeel is dat als in het begin van de montage iets (in lengte) moet veranderen, alles na dat punt weer moet worden overgedaan (tape-to-tape editing, i.t.t. tot non-lineair editing)

Lipsync

Synchroon met de lipbewegingen, vgl. kaaksync

Locaten

Instellen van de teller op een bepaalde tijd, waarna de machine zelf naar dit punt toe spoelt ('Go To')

Locator

Markering in de tijdlijn van een NLE of DAW, die snel is terug te vinden

Lockbox

vero. Merknaam apparaat waarmee b.v. een videorecorder aan een montagetafel kan worden gekoppeld

Loggen

Doornemen van opgenomen materiaal en noteren van de tijdcodes van bruikbare gedeelten t.b.v. montage, ook spotten. Dit kan ook met een computer die de tijdcodes vastlegt d.m.v. een logprogramma, zoals b.v. Medialog (van Avid)

Loop through

Doorlussen van bekabeling van het ene naar het andere apparaat, zodat een ketting ontstaat

Lubben

Bijslijpen van een magneetkop

Luistershot

Tussenshot van (knikkende) interviewer (of gesprekspartner), noddy; > ook Heizenberger

Luma key

Luminance key, keyen op helderheid van een videosignaal

Luminance key

Keyen op helderheid van een videosignaal, meestal afgekort tot lumakey

Mach-One

Type computereditingsysteem van BTS

Mach-One-piloot

Video-editor met weinig inhoudelijke aspiraties, maar met hoge 'aanslagsnelheid'

Marked-up script

> Uitgelijnd script

Mark in/out

Het geven van een in- resp. uitpunt bij een lopende machine

Mastershot

Ruim shot van hele scènelengte, ook covershot

Mastertape

1Moederband (audio);
2eerste generatie van het gemonteerde materiaal (analoge video)

MEB

vero. Meng-Eenheid-Beeld, NOB-benaming voor videomontageset

M/E (bank)

> Mix-effect bank

Media 100

Merk NLE-systeem

Media Composer

Digitaal montagesysteem (NLE) van Avid voor verwerking van 25 b/s-projecten. Een uitgebreidere versie is de Film Composer, die ook 24 b/s-projecten aan kan, maar de latere MC's hebben beide mogelijkheden

Mediafiles

Bestanden bestaand uit gedigitaliseerd beeld- en/of geluidmateriaal

Media-Manager

Wat vroeger een tapeoperator in het 'lineaire' tijdperk was > Teepop is tegenwoordig de media-manager

Media Mover

Handig programmaatje van de firma Random Video om Avid mediafiles en FCP-files van verschillende producties uit elkaar te halen (of te houden)

Metadata

Alle informatie die in een deel van een mediafile staat meegeschreven, zoals tijdcode, userbits, slate-, scène- en takenummers, maar ook beeldformaat, beeldsnelheid, tot en met samplefrequenties en bitdieptes, etc. Door de koppeling van deze data aan een mediafile wordt al deze informatie meegenomen naar elders

MetaFuze

Hulpprogramma van Avid voor het omzetten van diverse digitale bestandssystemen (DPX, R3D) naar Avid mediafiles; in feite een importmodule uit Avid DS, omgebouwd tot zelfstandige applicatie

Microfoonklap

Tikje op de microfoon (in beeld), t.b.v. het gelijkleggen van geluid bij beeld

Mixband

vero. Gemonteerde perfotape

Mixline

vero. Geautomatiseerd systeem voor het maken van mixlijsten vanaf de montagetafel m.b.v. een p.c., ontwikkeld door Ewoud Hendriksen

Mixlijst

vero. Overzichtslijst van de verschillende mixbanden t.b.v. de mixage. Eigenlijk de voorloper van de timeline

Mojo (DX)

Type hardware break-out-box voor NLE-systemen van Avid.

Mokerschnitt

Uitgestelde schnitt naar een reactieshot, met daardoor een verhevigd effect

1Montageproces, het samenstellen van een film (of programma) uit de aangeleverde shots en geluiden;
2(VS, Frans uitgesproken) een serie shots die een tijdsverloop of een dramatische opbouw verbeeldt

Montagetafel

vero. Apparaat voor het synchroon monteren van filmbeeld en perfotape

Motion effect

Effect waarbij de weergavesnelheid van het beeld wordt gewijzigd; vgl. fit-to-fill

Motion stabilizing

Stabiliseren van bewegend beeld, b.v. om een inaccurate beeldstand op te lossen, of te veel bewegende handheld shots dan wel operatingfouten in camerabewegingen te corrigeren; > ook motion tracking

Moviecode

Computergestuurd syncnummersysteem, net te laat ontwikkeld door Nils Jastram; > ook Acmade en rubbernumbering

Moviola

Merknaam filmmontage-apparaat in verticale opstelling, gebruikelijk in Angelsaksische landen, i.t.t. de z.g. flatbeds

Multicam

1Situatie waarin met meer camera's tegelijk wordt gefilmd;
2montagetechniek voor het monteren van materiaal dat met meer camera's tegelijk is opgenomen

Multi-layering

Opbouwen van het beeld met meerdere beeldlagen; > compositing

Multi-purpose-shots

Non-descript beeldmateriaal dat overal bruikbaar is, ook open shots

Multisource edit

Edit waarbij meer dan één bron betrokken is (video)

Naregelen

vero. Veelgebruikte contaminatie van regelen en nasnijden. Monteren van het negatief of omkeerorigineel aan de hand van de werkkopie m.b.v. synchronizer, eigenlijk: regelen

Nasturen

Corrigeren van een videorecorder door computereditingsysteem om ervoor te zorgen dat een beeldnauwkeurige las wordt gemaakt

Natte Las

1 Las gemaakt met een natte pers, met filmkit

2 Tegenstelling van de harde las > dissolve, vloeier

Natte pers

Filmplakpers voor het maken van cement- of kitlassen, i.t.t. droge pers (plakbandpers)

NCE

Nederlandse Vereniging van Cinema-Editors, opgericht 2011

Near-field

Luidsprekers bedoeld om dichtbij de luisteraar te staan, veel gebruikt in montagekamers

Nederschnitt

Beeldovergang die om geen enkele andere reden dan een praktische wordt gemaakt: er komt een microfoon in beeld, er is sprake van een run-out of een acteur bakt er plots niets meer van

Neplas

Las binnen een shot om op een der delen een effect te kunnen aanbrengen (in een NLE-systeem), ook add-edit

Nesting

In een NLE of compositing-systeem aanbrengen van verschillende effecten op een clip in één en dezelfde videolaag, zoals b.v. een verkleining plus een verkleuring plus een flip-flop

Nitris (DX)

Hardware break-out-box voor NLE-systemen van Avid, opvolger van de Adrenaline

NLE

Non Linear Editing; verzamelnaam voor digitale montagesystemen, zoals van Avid, Lightworks, Adobe Première, FCP, enz.

Noddy

Tussenshot van knikkende interviewer, > ook Heizenberger

Non-linea(i)r

Montagewijze, anders dan opvolgend vanaf het begin (zoals bij tape-to-tape videomontage), dus kris-kras (zoals bij film altijd al gebuikelijk was en tegenwoordig gebruikelijk is in digitale montagesystemen, NLE's )

Nuendo

Geluidsmontagesysteem (DAW)

Offline-montage

1Montage in lage resolutie op NLE, vroeger gebruikt voor VHS- of U-Matic-montage
2Montagefase waarin de inhoudelijke beslissingen worden genomen

OMF(I)

Open Media Framework Interchange, bestandsuitwisselingsnorm (van Avid) voor NLE's en DAW's, inmiddels afgekort tot OMF

Omsteken

Verwisselen van de bekabeling van de ene naar de andere machine, > ook steekveld

Ondersteken

Geluidslas verschoven t.o.v. beeldlas; bij video: audiosplit, J-cut of split edit

Online-montage

Montage op hoge beeldkwaliteit (hi-end, uncompressed), vaak via herladen van de gebruikte fragmenten uit de definitieve montage in hoge resolutie op dezelfde NLE-set

Openingstitels

De titels aan het begin van de film, main title sequence, koptitels

Open shots

Non-descript beeldmateriaal dat overal bruikbaar is, multi-purpose-shots

Opstrakken

Laatste inkortronde van een filmisch produkt; fijnsnijden, kaasschaven of indikken

Opsyncen

Synchroon leggen van het beeld met het separaat opgenomen geluid; gebruikelijker is gelijkleggen

Optiteling

Onofficiële -maar helaas zeer gangbare- term voor openingstitels

Opvul

vero. Geperforeerd opvulband voor mixbanden, ook 'blauw' (of wit) genoemd, tegenwoordig: filler (in NLE's)

Outs

Niet gebruikte takes, ook overs of NK's

Outtakes

Ongebruikt materiaal; takes waaruit geen enkel gedeelte is gebruikt

Overlengte

Resterende beeld of geluid van een in de montage gebruikt shot dat handig kan zijn voor VFX resp. setnoise, vgl. handle

Overs

Niet gebruikte takes, ook outs, outtakes of NK's

Overvloeier

Beeldovergang waarbij het ene shot geleidelijk in het andere overgaat, ook dissolve, vgl. crossfade (bij geluid)

Parallelmontage

Om en om monteren van gelijktijdige gebeurtenissen, ook cross-cutting

Patchen

1Het omsteken van beeld- en geluidsverbindingen tussen apparaten op een steekveld;
2plaatsen van een bron met twee geluidssporen (A1 en A2 bijvoorbeeld) op twee andere sporen in een sequence (A7 en A8 bijvoorbeeld)

Patchpanel

Steekveld, schakelbord met snoeren, ook jackfield

Pattern

Wipe-patroon

Pattern limiter

Begrenzer van wipe-patroon-afmetingen

Perform

Daadwerkelijk uitvoeren van een videolas

Perfo(tape/band)

Geperforeerde geluidsband in de maten 35mm, 17½mm (gehalveerd 35mm) en 16mm, waarbij 35mm perfotape zowel full-coated als gedeeltelijk gecoat (zone stripe) bestaat

Perf Slip

Functie in NLE's waarmee het geluid ten opzichte van het beeld in 'perforaties' (1/4 frame) kan worden verschoven, dus per 1/100 seconde (zoals dat voorheen bij 35mm en 17,5mm perfotape ook kon)

Phantom mark

Virtueel in- of uitpunt overeenkomend met aangegeven shotlengte in de andere monitor (NLE)

Pic-Sync

Motorsynchronizer met kleine viewer, > Compeditor

Picturelock

(PL) Moment in de montage, waarop niet meer in het beeld mag worden gesneden, zodat de geluidnabewerking kan beginnen en het negatief kan worden geregeld. Aangezien deze regel veelal wordt overtreden, spreken Amerikanen niet van 'locked' maar van 'latched' (locked, but liable to be opened again)

Pingpongen

1Shot/tegenshot draaien;
2geluid opbouwen door van ene naar het andere spoor over te schrijven, met toevoeging van een nieuw geluid, ook bouncen

PIP/Pip

1Picture-in-picture, beeldeffect, waarbij een shot optisch binnen een ander shot wordt geplaatst (geheel of gedeeltelijk);
2synchronisatiepiep in de SMPTE-leader, ook 2-pop of piep

Plakpiep

vero. Zelfklevend smalltape met 1000 Hz toon, waarvan een stukje (6mm) werd afgeknipt en op de emulsie van een mixband werd geplakt ter hoogte van de 2 van de startleader

Playout

Terugspelen van een sequentie naar (video)band, DVD of andere drager vanuit een digitaal montagesysteem, > ook digital cut, print to video, dumpen

Plopkast

Bandwisapparaat, dat in één keer een magneetband wist, ook bulkeraser

Plugin

Software die functionaliteit aan bestaande programma's toevoegt. Montage- en compositingsystemen en DAW's kunnen op dergelijk wijze met allerhande effecten worden uitgebreid

PluralEyes

Automatische gelijklegsoftware van Singular Software

Postroll

Tijd na een las die een recorder nog doorloopt om te zien hoe een insert eindigt (video)

Pre-read editing

Systeem waarbij de videorecorder tegelijk kan weergeven en opnemen. Het weergegeven signaal wordt -bewerkt of gemengd met een nieuw signaal- direct weer op dezelfde tape gezet

Preroll

Aanlooptijd van recorder of weergavemachine om 'in sync' te komen, te locken

Preview

1Voorkijkje/voorvertoning van een voltooid produkt;
2vooraf bekijken van een videolas, zonder 'm daadwerkelijk te maken

Prégénérique

Filmgedeelte vóór de koptitel

Print to video

Het uitspelen van een sequentie naar videoband vanuit een NLE, > ook digital cut, playout, dump

Producer's cut

Montageversie van producent, i.t.t. directors cut

Pull list

Verzamellijst van alle gebruikte shots (in volgorde van de labrollen)

Punch-in

1vero. Het inprikken in een mixband, in opname gaan
2Het tegelijkertijd opnemen van een geluidsbron en het weergeven van reeds gemonteerd beeld en geluid in NLE-systemen

Push

Optische (film) of elektronische (video) trucage waarbij het ene beeld door het volgende beeld horizontaal wordt weggedrukt

Quad-split

Beeld in vier delen opdelen met elk een eigen beeldinhoud

Quantel

Fabrikant video- en montageapparatuur

Racketcutting

Om en om snijden van twee shots van één of twee beeldjes

Ramping

Eigenlijk Speed Ramping, het geleidelijk veranderen van de opname-/weergavesnelheid van een shot; zowel in de camera als in de postproductie mogelijk

Razorcutting

Met de hand monteren van audio- of videotapes

Real-time effects

Zonder renderen, direct en zonder vertraging weer te geven beeld- en geluidseffecten in een NLE of DAW

Red Rocket

Insteekkaart van Red die een versnelde verwerking van R3D files mogelijk maakt

Re-edit

Hermontage (commercials)

Reel

1Projectierol film (max.590m 35mm=20 min.), Eng. voor akte;
2haspel voor videoband

Rehearse

Bekijken van een videolas voordat hij daadwerkelijk wordt gemaakt

Renderen

1Door een NLE, DAW, compositing- of (3D-)animatieprogramma doorrekenen van effecten ofwel die niet real-time door het apparaat zijn af te spelen, ofwel ter voorkoming van problemen in de datastroom;
2het omzetten van een digitaal bewegend-beeldbestand van het ene formaat in het andere

Replicate

Digitaal video-effect waarbij één beeld binnen hetzelfde beeld herhaald wordt

Ripple dissolve

Populaire overvloeier in de jaren '40 met golfjes en harpklanken om flash-back te introduceren

Roltitel

Bewegende titel, van onder naar boven, > titelrol

Rood

1Kleur synoniem met 'opname'; over * gaan: direct opnemen, zonder uit te proberen;
2'Rood rood kleuren' of 'Rode rozen rood kleuren', iets, wat op zich al duidelijk is, benadrukken

Rough cut

Eerste montage volgens draaiboek, ook first cut

RS422

Seriële controlestandaard, waarbij met 9-pins D-connector (DB9) video- en audioapparatuur op afstand (remote) bediend kunnen worden

Rubberbanding

(elastieken) Met behulp van een GUI 'tekenen' van geluidsniveau's of fades in een NLE of DAW

Rubberen shots

Shots waarmee een film op lengte kan worden gemaakt, vgl. open shots of multi-purpose-shots

Rubbernumbering

vero. Mechanisch aanbrengen van identieke nummers op gelijkgelegd filmmateriaal en bijbehorende perfotape, meestal syncnummering

Ruiteren

Aanbrengen van papiertjes in rol beeld of geluid om te kopiëren fragment te markeren, ook afruiteren

Rule-of-six

Door Walter Murch in 'In the blink of an eye' beschreven zestal regels waaraan een goede las zou moeten voldoen, in aflopende volgorde van belangrijkheid: emotie, verhaal, ritme, blikrichting, aandachtspunt, continuïteit

Rushes, rushprint

vero. Eerste print van opgenomen filmmateriaal, waarmee wordt gemonteerd, ook dailies

Ruw materiaal

Ongemonteerd materiaal

Safe-action-kader

Deel van het beeld dat op tv of bioscoopscherm zichtbaar is (90% van het opgenomen beeld)

Safe-title-kader

Deel van het beeld waarbinnen titels geplaatst moeten worden (binnen 80% van het opgenomen beeld)

Sampelfrequentie

Frequentie waarmee een analoog signaal in een digitaal signaal wordt omgezet; > ook Fs

Sample rate conversion

Omzetten van de sampelfrequentie van b.v. 44,1kHz naar 48kHz

Schaar van Wember

Door wetenschapper Wember onderzocht verschijnsel dat informatie in beeld en informatie in geluid niet al te ver uiteen mogen lopen (divergeren), omdat anders de boodschap van (een van) beide verloren gaat (b.v. een commentaarstem onder een verzameling archiefmateriaal, waarbij de beelden te weinig relatie hebben met de inhoud van de tekst)

Schakelsignaal

Bij keyen het signaal waarbij met clippen wordt bepaald welk deel door het invulsignaal vervangen wordt

Schnitt

Las, overgang tussen twee shots (of twee geluidsfragmenten)

Schuine las

Schuin gesneden las in geluidsband [ter voorkoming van een plop]

Schuivende las

Beeldverschuiving op het lasmoment bij video door grote F/H relatiefout of in 4V lockende machine

Scratchmix

Provisorische mix op scratchtape t.b.v. projectie, nasynchronisatie of geluidsmontage

Scratchtape

Eerder gebruikte geluids- of videoband, ook beuntape en Vlaams: rekuuptape

Screentime

Uiteindelijke lengte van film of van een scène

Scribe

vero. Kraspen, metalen 'potlood' om instructies t.b.v. negatiefmontage in de emulsie van de werkkopie te noteren

ScriptSync

Systeem van Avid om scripts geautomatiseerd digitaal uit te lijnen, op basis van spraakherkenning

Scrub

M.b.v. muis door een clip of sequence gaan, waarbij ook geluid (deels) hoorbaar is

SCSI

vero. Spreek uit: skoezie. Small Computer Systems Interface. Standaard voor een parallelle interface voor algemene toepassingen om computers en randapparatuur met elkaar te verbinden. Helaas zijn er vele soorten SCSI-connectoren, twee versies bussen (wide/narrow). Opletten dus

SDI

Serial Digital Interface, ook SIF. Systeem waarbij videoapparatuur via een kabel met elkaar verbonden is. Naast de digitale videocomponenten kunnen ook tot acht audiokanalen en tijdcode op deze manier worden overgebracht ('embedded audio'). De Sony 10-bits SDI kan met een kabellengte van tweehonderd meter werken. Er bestaat ook een HD-versie: HD-SDI

Set-in/out

Met de hand intoetsen van een tijdcode als in- of uitpunt, i.t.t. mark in/out (video)

SF-band

vero. Sfeerband, mixband met sfeergeluid, ook atmoband

Shot-tegenshot

Eenvoudige (maar doeltreffende) manier van découpage van een dialoogscène, waarbij van elk van de gesprekpartners een shot is gedraaid; minder gebruikelijk het Franse champ-contrechamp

Slippen

Verschuiven van een shot in de timeline, zonder aldaar de in- en uitpunten te wijzigen, a.h.w. er onderdoor trekken

SMPTE-leader

Standaard klokleader voor films. Aftellend van 8 seconden (bij 24b/s) tot eerste beeld/geluid, met een syncmarkering op de 2, gevolgd door 47 beelden zwart. Er bestaat geen 25fps-versie van, omdat SMPTE van mening was dat dat te verwarrend zou zijn.

Snappy

Het montagetempo opvoeren, binnen een montage. Vaak gebruikt als "Het moet nog iets snappier". Ook wel spiffy

Snijsignaal

Signaal dat gebruikt wordt om mee te keyen

Softcut

Extreem korte overvloeier, korter dan 6 beelden

Soft edit

Stilzetten van videorecorders op de plaats die als inpunt moet dienen

Softwipe

Wipe waarbij de randen van beide bronnen vloeiend in elkaar overgaan

Source mode

Volgorde waarin de edit-controller (bij tape-to-tape-montage) of EDL-software de brontapes verwerkt, in A-, B-, C-, D- of E-mode

Source tape

Oorspronkelijke band (vanuit de camera of scanner)

Spacing

vero. Notatie op stuk zwartfilm in werkkopie om aan te geven dat de rushprint van het ter linker- en rechterzijde aanwezige shot is beschadigd, maar gewoon doorloopt, ook slug, extended scene of build up.

Spaghetti

Kabelbende, vaak aan te treffen in machinekamers

Speed

1Gevoeligheid van een emulsie, filmsnelheid in ASA of ISO;
2moment waarop weergave- en/of opnamemachines stabiel zijn, de servo's zijn gelockt en er voldoende pre-roll beschikbaar is;
3'speeds', snelle lenzen met grotere opening dan f/ 1.6, > ook superspeeds

SPG

Sync Pulse Generator, apparaat waarmee videorecorders, camera's, etc. kunnen synchroniseren, ook syncbak of syncfabriek

Spiegelen

1 vero. Aanleggen van 'vers' overgeschreven perfobanden naast de reeds gemonteerde, teneinde deze laatste te vernieuwen;
2aanleggen van nieuw gescand of bewerkt beeldmateriaal in bestaande montage

Spiegeloké

Niet spiegelverkeerd

Spiegelverkeerd

Links en rechts in beeld verwisseld, vgl. flop

Spiffy

> Snappy

Spirit

1 Hi-end telecine / datacine;
2Handzaam mixpaneel, veel gebruikt in montage

Splicer

Eng. voor plakpers

Split edit

Audio- en videolas niet op dezelfde plaats, ook audiosplit of J-cut

Splitscreen

Gescheiden beelden binnen één kader

Spot erase

Met de hand wissen van een heel kort stukje geluidsband

Spotten

Het doornemen van opgenomen materiaal en het noteren van de tijdcodes van bruikbare gedeelten, ook loggen (Vlaams: 'toppen')

Springer

1Hinderlijke dan wel opvallende schnitt;
2hinderlijke, opvallende presentator, voornaam Jerry

Sprocket

Getand filmtransportwiel, b.v. tamboer in projector (afb.)

Staartlas

vero. Wijze van videomontage op een lege band, waarbij fragmenten achter elkaar worden geschreven (inclusief alle sync- en andere signalen), ook assemble (assy)

Stabilisatie

Correctie van ongewenste camerabewegingen. Dit kan gebeuren tijdens de opname of achteraf in de compositing m.b.v. trackers of beeldrestauratie m.b.v. motion estimation

Stacken

Op elkaar stapelen (van -digitale- effecten) > compositing, multi-layering

Startkruis

Synchroonpunt op beeld en geluid aan het begin van de rol

Startleader

Aanloopfilm met start- en tijdsmarkeringen, > SMPTE-leader

Staybeeld

Freeze (frame)

Steekveld

Schakelbord met pluggen, patchpanel

Steenbeck

Het (flatbed) montagetafelmerk

Steunband

vero. Op het laatste moment gemaakte mixband met extra geluid

Stoppertje

Reactieshot, noodsprong om lelijke beeldovergang te verdoezelen, ook lapshot of cutawayshot, b.v. noddy

Stoptruc

Veelvuldig door Méliès gebruikte techniek om mensen in beeld te laten verschijnen of uit beeld te laten verdwijnen door een schnitt tussen twee takes vanuit hetzelfde gefixeerde camerastandpunt, vgl. Ti-ta-tovenaarschnitt

Streamer

vero. Diagonale lijn getrokken op de werkkopie -meestal over een lengte van ongeveer 4 seconden- om iemand te cueën, b.v. bij nasynchronisaties

Subclip

Deel van een gedigitaliseerde audio/video-file (clip) in een Avid (veel gebruikt voor uitsplitsen)

Subliminal image

Hype uit de jaren '50 toen werd geloofd in dit wonder: een enkel beeldje van b.v. een colaflesje gemonteerd in een bestaande film, die het consumptiegedrag in de pauze positief zou beïnvloeden. Het is niet alleen nooit bewezen, maar zelfs verboden

Super(impose)

(S.I.)
1Dubbeldruk (film);
2twee videobronnen door elkaar heen; > ook super

Symphony

Uitgebreidere versie van de Media Composer van Avid

Sync

Synchroon, het gelijklopen (van beeld en geluid)

Syncbanden

vero. Gemonteerde perfobanden met syncgeluid

Synchroniseren

Het gelijk doen lopen (van beeld en geluid)

Synchroon

Het gelijklopen (van beeld en geluid), i.t.t. asynchroon

Syncmarkering

Beeldje aan begin en eind van een akte of een film dat correspondeert met een één-beeldspiep in de geluidsporen. De beginmarkering bevindt zich in principe op de '2' van de SMPTE-leader en de eindmarkering op een wit beeldje op 1 seconde na het laatste beeld

Syncnummeren

vero. Aanbrengen van overeenkomstig genummerde synctekens op beeld- en geluidmateriaal na het gelijkleggen, vgl. rubbernumbering

Sync roll

Gedurende gehele montage synchroon houden van videorecorders door een editingsysteem

Tail pop

> Eindpiep

Tape-operator

Videomontage-assistent voor bandwissels, titels, e.d., meestal teepop

Tape-to-tape

1Online monteren met behulp van tenminste één weergave- naar een opnamemachine;
2kleurcorrigeren van een masterband als bron en met een CCM als eindbestemming; ook tape-2-tape

Teepop (tape-op)

Videomontage-assistent voor bandwissels, titels, e.d., afkorting van tape-operator

Temp track

Voorlopige muziektrack in de montagefase, afkorting van 'temporary track'

Terminator

Afsluiter op een serie SCSI-schijven of op een doorgelust videosignaal

Textless backgrounds

> Textless elements

Textless elements

Verzameling van alle shots waarover titels zijn geplaatst, maar dan zonder die titels, > delivery items

Tie wraps

Handige plastic kabelbindertjes om spaghetti in machinekamer te voorkomen

Timecut

Opzettelijk opvallende tijdsprong binnen een shot of scène

Timelapse

1Tijdinkorting, het visueel versnellen van een beweging d.m.v. een extreem lage opnamesnelheid, (minder dan 1 b/s);
2tijdsprong

Timeline

Grafische weergave van een montage in een NLE of DAW

Time-of-day code

(TOD) Het gebruik van tijdcode aan de hand van een klok, die aan het geregistreerde materiaal steeds de tijd van de dag geeft; ook free run, i.t.t. record run, waarbij wordt opgenomen op videobanden met ononderbroken tijdcode, waarbij de uuraanduiding (vaak)gelijk is aan het bandnummer

Time stretch

Techniek om een bepaald geluid langer of korter te maken, zonder de toonhoogte aan te tasten, teneinde dit synchroon te krijgen

Ti-ta-tovenaar-schnitt

Beeldovergang, waarbij persoon in beeld tegen eenzelfde achtergrond plotseling verdwijnt

Title tool

Karaktergenerator in NLE's

Tracking edit

Inhaal- of gelijkleglas, het opnemen van een vorige las waarna een effect kan volgen (video)

Trimbin

> Galg

Trimmen

Fijnsnijden, opstrakken, korter snijden, kaasschaven

Tussenshot

Shot om continuïteit te veinzen

Tijdcode

(TC) Elektronische beeldtelling, systeem waarbij aan elk videobeeld een eigen digitale code wordt toegekend, waarin technische informatie ligt opgeslagen, alsmede de tijd in uren:minuten:seconden:beelden, zoals gestandaardiseerd door de SMPTE en de EBU; > ook LTC, VITC en drop-frame

Tijdcodeband

Videoband met signaal (meestal zwart of colourbar) waarop via insert kan worden gemonteerd, voor-gesyncte band

Tijdcode schrijven

Videoband opnemen met zwart (of colourbar) en tijdcode, ook 'zwarten'; > voor-gesyncte band

Uitgelijnd script

Script waarin met lijnen de gefilmde découpage-indeling is aangegeven

Uitsnijden

Snijden van een close naar een wijd shot met hetzelfde camerastandpunt; vgl. insnijden en Amerikaanse las

Uitspelen

Naar tape of schijf schrijven van een gemonteerde of gemixte sequentie in een digitaal montagesysteem (NLE) of DAW, > playout, dumpen, bouncen

Uitsplitsen

Uit elkaar halen van gelijkgelegd film- en geluidsmateriaal in kleinere (werkbare) eenheden; in NLE's het opsplitsen van een geladen clip in subclips

Ultimatte

Merknaam chroma-key die volgens het color-difference matte-proces werkt

Underscan

Monitorbeeld zo verkleind dat gehele videosignaal (incl. burst en sync) zichtbaar is, i.t.t. overscan

Unity

1Stand (van apparaat of instelknop) waarin uitgaand en inkomend signaal van gelijk niveau zijn;
2systeem van Avid waarmee centraal opgeslagen beeld en geluid toegankelijk is voor verschillende aangesloten NLE's en DAW's

Universal mastering

Mogelijkheid in sommige Avid NLE-systemen om vanuit een 23.976p, 24p- of 25p-project verschillende masters in verschillende snelheden uit te spelen, bijvoorbeeld het maken van een 25 fps master van een 23.976p project

Verschnitt

vero. Weggesneden gedeeltes van een shot of take, ook trims

Vetpotlood

Potlood waarmee aantekeningen op film en perfotape worden gemaakt, ook china marker. Luxe vetpotloden hadden een touwtje waarmee het mogelijk was het potlood te pellen, zodat een puntenslijper overbodig was

Videolaag

Beschikbaar videospoor in de timeline van een NLE of compositing-systeem

Viewer

Filmdoorkijkapparaat

Vinager syndrome

Azijnlucht van slecht opgeslagen acetaatfilm (ook perfotape) -onder invloed van ijzer als katalysator-, ruikt niet best...

Vloeier

Geleidelijke beeldovergang, ook cross(fade), dissolve of overvloeier

Voorgesyncte band

Videoband met syncsignaal waarop in insert kan worden gemonteerd, ook 'gezwarte band'; > zwart schrijven, tijdcode schrijven

Voortrekken

> Split edit, verschoven las, ondergestoken las, J-cut

VTR

1 vero. Video Tape Recorder, videorecorder die met band op spoel of kern werkt (open reel), i.t.t. de cassetterecorders. Tegenwoordig voor alle videodecks gebruikt, aangezien de open reel-systemen nagenoeg zijn verdwenen;
2Video Tape Room, aparte ruimte (buiten de montagekamers) waar alle herrie-makende apparatuur staat

Wember

> Schaar van Wember

Werkkopie

1Montageversie; 2 . vero. gemonteerde rushprints

Whoosh

1Een geluid dat klinkt als een voertuig dat op hoge snelheid voorbij komt. Wordt veel gebruikt in vormgeving voor televisieprogramma's

Wipe

Optische (film) of elektronische (video) trucage waarbij het tweede beeld voor het eerste beeld wordt geschoven

Wisselgeld

Scène, fragment of element in de montage, waarvan je weet dat het niet goed is, maar dat blijft zitten voor een viewing met een opdrachtgever, producent, dramaturg, eindredacteur of festivaldirectrice om te zorgen dat hun kritiek zich daarop zal richten en niet op iets anders; afleidingsmanoeuvre. Voornaamste risico is dat iedereen het geweldig kan blijken te vinden.

Witfilm

Niet ontwikkeld positieffilm (lichtgeel) of niet-lichtgevoelig wit acetaatfilm

Witje

Kort stukje 'niks' in het geluid

Witte las

Las met een wit-beeldje ertussen, al dan niet met een korte crossfade

Workparts

Losse delen uit stockmuziek t.b.v. montage

XDCam

Opnamesysteem van Sony m.b.v. optical discs op DVCam-niveau, ook verkrijgbaar in HD-versie (met solid state registratie)

XLR-plug

3-polige audioplug (of 4-polige voedingsplug) met kliksluiting, ook Cannonplug

Xpress Pro

vero. NLE montagesysteem van Avid, versimpelde versie van de Media Composer

X-rail

Deel van steekveld, waarmee het mogelijk is een signaal over meer recorders te verdelen

Zang & dans

Moment in een documentaire, waarop tijd wordt gemaakt voor een sfeerimpressie, voorzien van muziek en zonder gesproken tekst

Zeroloc

Schakeling waarmee tape naar 0-punt spoelt, vgl. autolocate

Zwartfilm

Filmmateriaal met volledig gedekte emulsie

Zwartje

Aantal zwarte beeldjes, gebruikt als tussenshot om springer te voorkomen (of om ergerlijk tussenshot te voorkomen)