Woordenlijst

licht

2KW snoer

Verlengsnoer van 2,5 kwadraat dikte, waar maximaal tot 3500 watt aan stroom doorheen kan

85B-filter

Filter dat daglicht geschikt maakt voor kunstlichtfilms (tegenovergestelde van 80A-filter)

AC

Afko van alternating current, wisselstroom, i.t.t. DC, gelijkstroom

Ace

1Eén kW-spot met fresnellens;
2vero. fabrikant van montagesysteem en bijbehorend type EDL

Alligator

Bevestigingsklem voor lampen, ook gaffergrip

Ampacity

Stroomcapaciteit (in ampère) van een kabel of stekker

Arc

Koolspitsbooglamp, lichtbron bekend uit projectoren en setlicht, waarbij het licht wordt gegenereerd uit een boog die ontstaat door een groot spanningsverschil tussen twee koolspitsen; > titan arc

Arri(flex)

Duitse fabrikant (Arnold & Richter) van camera's, studioverlichting, enz.

Ashcan

1kW floodlight

Available light

Bestaande beschikbare licht

Baby (spot)

Klein 1kW-spotje; light baby (750W); weak baby (500W)

Backlight

Tegenlicht

Barndoors

Lichtafschermende kleppen aan lichtbron, ook wel bouwdoos of flippers

Basher

Klein lampje vlak naast of op de camera om de ogen een 'glimmertje' te geven, ook ooglicht, catchlight of obie

Beaver

Letterlijk 'kutlicht', laag invullicht t.b.v. benen onder tafel in een longshot

Belgisch uitlichten

Lamp op de camera

Bestaand licht

"We draaien met bestaand licht", er wordt geen extra kunstlicht gebruikt; in Angelsaksische landen heeft men het over 'ambient light' of 'available light'

Best boy

Eerste assistent van gaffer

Blacks

1Zwarte gordijnen om daglicht op de set af te schermen;
2zwartpartijen in een videosignaal

Black wrap

Stevig dofzwart aluminiumfolie, waarmee b.v. lampen kunnen worden afgevlagd

Blonde

2kW-halogeenlamp zonder fresnellens

Blooming

1Overstraling bij videobuizen of CCD-chips;
2sterke glimmer

Booster

Filter om kleurtemperatuur van een lichtbron te verhogen

Bouncen

1Indirect verlichten;
2> pingpongen, dubbing;
3het wegschrijven van diverse geluidssporen en mixagekeuzes naar een enkele file in een DAW;
4terugkomen van data omdat het apparaat het geweigerd heeft of omdat het hiervoor het verkeerde (file-) formaat heeft

Bouwdoos

Verbastering van barndoors

Brute

Booglamp van ± 20kW, 225Amp

Butterfly

Groot raamwerk met kaasdoek, vitrage of zijde om licht te verzachten, variërend van 4 tot 36m², ook silk screen, > net

Catchlight

Klein lampje vlak naast of op de camera om de ogen een 'glimmertje' te geven, ook basher, ooglicht of obie

Chinees zetten

Overdwars zetten van barndoors, i.t.t. Engels

Cinevator

Lichtstatief voorzien van een elektromotortje voor de zwaarste categorie lampen

Coherent licht

Licht waarvan elk foton dezelfde frequentie en fase heeft

Colortran

Lichtmerk, (vroeger bekend van lichtgewicht lichtset)

Cone

1Groot rond softlight, ook skypan;
2conus van een luidspreker

Contrast

Verhouding tussen hoogste en laagste licht

Cookie

Schaduwmasker, plaat waarin figuren zijn uitgesneden waarmee lichtpatronen kunnen worden gecreëerd; ook cukaloris, cucaloris of koekeloeris

CSI

Compact source iodide, oftewel afgesloten jodium-booglicht, vergelijkbaar met HMI, minder gebruikt wegens een teveel aan groen

CTB

Color Temperature Blue, correctiefilter om van kunstlichtlampen de kleurtemperatuur kunstmatig te verhogen tot die van het daglicht (5500 K);  i.t.t. CTO

CTO

Color Temperature Orange, correctiefilter om de kleurtemperatuur van daglichtlampen (b.v. HMI's) omlaag te brengen naar die van kunstlicht; i.t.t. CTB

Cukaloris (cucaloris) (coocoloris)

Schaduwmasker, plaat waarin figuren zijn uitgesneden waarmee lichtpatronen kunnen worden gecreëerd; ook cookie of koekeloeris

Daglicht

Licht met kleurtemperatuur van 5500K of meer

Day-for-night

Met behulp van filters en onderbelichting suggeren van nacht bij overdag-opname, D.F.N.

DC

Direct current, gelijkspanning

Diffusiefilter

Filter om licht zachter te maken

Dot

Mini-gobo meestal t.b.v. packshots

Dulling-spray

Spray om hinderlijke reflecties weg te nemen

Eightlight

Minibrute van 2x 4 parlights

Electrician

Persoon belast met de stroomaangelegenheden op de set, zoals het in de gaten houden van de maximale belasting, de generatoren en het vervangen van lampen. Assistent van de gaffer

Engels zetten

Verticaal uitklappen van barndoors (i.t.t.Chinees)

Fill(-in)

Lichtaanvulling op bestaand (tegen)licht

Flag

Voorwerp in lichtbaan dat flare voorkomt, ook Franse vlag of kortweg vlag

Flickerfree HMI

HMI-licht, waarbij twee groepen lampen om en om licht geven, dus ononderbroken licht geschikt voor alle camerasnelheden

Flippers

Lichtafschermende kleppen aan lichtbron, ook wel bouwdoos of barndoors

Flood

Wijde lichtspreiding

Footcandle

Angelsaksische eenheid van verlichtingssterkte, vgl. Lux (1 footcandle= 10,764 lux)

Franse vlag

Zwart metalen plaatje aan verstelbare arm, dat licht tegenhoudt, ook vlag of flag

Fresnellens

Concentrisch geribbelde lens (met hoog rendement en lage scherpte) voor spots en zoekerlenzen

Gaffer

Chef belichter

Gaffer glass

Monocle met ND glas waarmee in de richting van lichtbronnen kan worden gekeken zonder direct oogletsel.

Gaffergrip

Bevestigingsklem voor lampen, ook alligator

Gafferklem

Grote metalen knijper

Gemengd licht

Uitlichting met lichtbronnen van verschillende kleurtemperatuur

Gemiddeld grijs

Tint grijs met een reflectiewaarde van 18%, > grijskaart

Gereflecteerd licht

Hoeveelheid licht die door een object wordt weerkaatst, i.t.t. opvallend licht

Gevoeligheid

Mate waarin filmmateriaal reageert op (be)licht(ing)

Gobo

Plaat om licht of geluid tegen te houden; > ook goboklem

Grid

1Lichtvloer in studio;
2rooster op belichtingsmeter voor het meten van gereflecteerd licht;
3ruitjespatroon om dekking van monitoren te controleren;
4ruitjespatroon in b.v. een NLE waarop Safe Action, Safe Title, etc. staan aangegeven

Guillotinesluiter

Sluitertype in Beaulieu camera's, die verticaal op-en-neer beweegt, zodat de bovenzijde van het beeld minder sterk wordt belicht. Handig bij exterieur shots omdat de lucht meestal minder lichtinval nodig heeft

Halftoon

De grijze tinten

Halo

Krans om lichtbron

Halogeenlamp

Jodium-kwarts-kunstlichtlamp, kleine lamp met hoge lichtopbrengst

Hard licht

Contrastrijke uitlichting

Haspel

1Attribuut van de production sound mixer, via welke zowel op te nemen signaal de ene kant op wordt gestuurd als een afluisteringssignaal (voor koptelefoon) de andere kant op;
2attribuut om snoer op op te rollen

Heliumballon

Kunst- of daglichtlamp in een ballon gevuld met helium. Met een diameter tot vier meter geeft deze een prachtig diffuus strooilicht. Voor het eerst gebruikt bij Titanic.

HMI

(Hydrargyrum Medium-Arc Iodide) Afgesloten jood-kwik-booglicht, daglichtlamp in diverse sterktes

Hoge lichten

Sterke lichten i.t.t. lage lichten

Hostie

Reflectie van een hoog licht (bv. zon) binnen het objectief, indertijd door een KRO-lid als een bovennatuurlijk verschijnsel geïnterpreteerd

Ianiro

Merknaam Italiaans licht

Inky-dinky

vero. 0,25kW fresnelspotje van Cremer (opgevolgd door de Mizar van Ianero)

IR

Infrarood

Juicer

Belichter, in hiërarchie onder de gaffer

Kelvinschaal

Lineaire schaal voor kleurtemperatuur van lichtbronnen in K

Keylight

Basislicht, hoofdlicht

Kicker

Effectlicht, achterlicht, ook rimlight

Kleurtemperatuur

Meetaanduiding van de kleur van een lichtbron in graden Kelvin (K)

Kluitje

Gewichtsblok om de poten van een (licht-)statief mee te verzwaren

Kobold

Lichtmerk

Kodatrace

Wit acetaatfolie om licht te verzachten, ook trace

Koekeloeris

Schaduwmasker, zwarte plaat waarin figuren zijn uitgesneden waarmee lichtpatronen kunnen worden gecreëerd; ook cookie of cukaloris

Koolspits

Booglicht m.b.v. twee koolstaven, vroeger dè lichtbron in projectoren, ook arc

Kunstlicht

Licht van omstreeks 3200 K afkomstig van een kunstmatige lichtbron [foto: off-topic]

Lage lichten

Zwakke lichten i.t.t. hoge lichten

LED

Light Emitting Diode, klein lampje, b.v. toegepast als indicator in diverse meetapparatuur, tegenwoordig in bijna alles

Low contrast

(LC) Klein verschil tussen hoogste en laagste licht

Lowel-light

Merknaam handzame lichtset

Low-key

Lage lichten, uitlichting in zwarten en grijzen, maar door de aanwezigheid van een enkel hoog licht met een groot contrast

LTM

Amerikaans lichtmerk

Lumen

Eenheid van lichtsterkte; 1 lumen is de lichtstroom van een puntlichtbron van 1 candela door een ruimtehoek van 1 steradiaal; vgl. lux

Lux

Eenheid van verlichtingssterkte, het aantal lumen per m², vgl. footcandle (1 lux = 0,0929 footcandle)

Magic arm

Stang bestaande uit verschillende scharnierende delen met klemmen om lampen makkelijk in een gewenste stand te draaien

Magic hour

Korte periode direct na zonsondergang met prachtig warm licht, [foto: Nuno Milheiro] ook de periode vlak voor zonsopgang

Mannetje

1Stekker, i.t.t. vrouwtje;
2boekhouder

Meat-axe

Grote zwarte vlag (1.80x0.60m)

Minibrute

vero. Daglichtlamp met een of meerdere parlights (van 650W), b.v. sixlight of eightlight

Mizar

300-500 W spot van Ianiro

Mountain-leg

Grip- of lichtstatief met één verstelbare poot voor gebruik op ongelijke ondergrond

ND-filter

Neutral Density, grijsfilter om hoeveelheid licht te verminderen met behoud van kleur, ook attenuationfilter

Neger

Zwart schot (standaardmaten 30x90, 60x90, 90x90) om ongewenste lichtreflecties te dempen, ook wel vlag

Net

Drie- of vierzijdig aluminium raamwerk met vitragestof om licht te verzachten, resp. 'open net' of 'dicht net', vgl. zijtje en butterfly

NLS

Netherlands Lighting Society

Obie

250W-spotje op of naast de camera om gelaatsrimpels te verzachten, afgeleid van a. Merl Oberon (foto), b. OB= over-blimp; ook wel ooglicht, basher of catchlight

Omni

1Rondgevoelige microfoon;
2lamp van 650 W

Onderlicht

Licht van onderzijde op tructafel, ook doorlicht

Ooglicht

Klein lampje vlak naast of op de camera om de ogen een 'glimmertje' te geven, ook basher, catchlight of obie

Open end

Kabel met contrastekker voor lichtaansluitingen

Open licht

Lichtbron zonder lens

Opvallend licht

Hoeveelheid licht die op een object 'valt', i.t.t. gereflecteerd licht

Panglas

Donker kijkglaasje ter beoordeling van de lichtverhoudingen in de set

Parlight

Lamp met ingebouwde lens en reflector

Pepper

300 à 500W spot van LTM

Piep

11000Hz toon van één beeldje in startleader, 2-pop;
2piepschuim plaat t.b.v. lichtreflectie;
3testtoon

Plaatje piep

Piepschuim (polystireen) plaat t.b.v. lichtreflectie

Polecat

Uitschuifbare lichtbevestigingspaal tussen twee wanden

Poly fork

Staaf met rechtopstaande lange pinnen om een polystireenplaat (piep) op te bevestigen

Prik

Stroom, sap

Profielspot

Spot met strakke lichtbundel, ook wel gewoon 'toneelspot' of volgspot

Pulsar

650W spot van Ianiro

Pup

1kW spot

Quartzlicht

Lamp van kwartsglas met wolframdraad in halogeengas, ook halogeenlamp

Ratio

Verhouding. Gebruikt voor licht/tegenlicht, breedte-hoogte of opgenomen materiaal versus lengte van de uiteindelijke film, etc

Red head

800W open licht van Ianiro

Reflectiescherm

Scherm dat licht weerkaatst

Rimlight

Effectlicht, achterlicht; meestal: rimmetje, ook kicker

Sap

Stroom, 220V, prik

Scrim

Rond (of halfrond) metalen gaas, te plaatsen in filterhouder van spots, om licht te reduceren. Ook verkrijgbaar met vormen: 'dots' (met gaatjes) en 'fingers' (staande rechthoekjes)

Silk screen

Groot wit of zwart doek (ca. 6x6m) om het zonlicht tegen te houden of te filteren, butterfly

Skypan

Groot rond softlight, ook cone

Slof

Verdeelblok, stekkerdoos voor meer lichtnetstekkers, ook bret(je)

Softlight/-lite

1Armatuur voor het indirect uitlichten van een set;
2licht dat via een reflector (plafond, muur, plaatje piep) wordt teruggekaatst

Space-blanket

Hoog reflecterend (en dus isolerend) materiaal uit de ruimtevaart, gebruikt om licht te reflecteren of om camera te beschermen tegen zonlicht (-warmte)

Space light

Diffuus effectlicht

Spot

1Lichtbron, die smalle lichtbundel produceert;
2kort reclamefilmpje, commercial

Spotmeter

Lichtmeter met telelens voor het meten van details, ook van lichtbronnen (b.v. televisiescherm, neonreclame)

Spun

Lichtverzachter van vezelmateriaal in diverse gradaties verkrijgbaar

Sungun

250W acculamp, xenon-daglichtspot

Tanglicht

Gelijke belichting van links en rechts

Titan arc

350Amp booglamp, groter is er niet

Tota

Lowellamp van 800W

Touw

Snoer

Tracen

1Aanbrengen van (witte) folie (trace) voor lichtbron;
2overtrekken van ruwe animatie voor de definitieve

Trombone

Hulpstuk om een lamp lager te laten hangen dan met het eigen statief mogelijk is

Tungsten

Letterlijk: wolfraam, kunstlicht van 3200 K, opgewekt d.m.v. een wolfraam gloeidraad

Turtle-base

Solide vloerkruis, vgl. C-stand

Uitlichten

Creëren van licht op de set

UV

Ultraviolet licht

Vlag

Voorwerp in lichtbaan dat flare voorkomt, ook Franse vlag of flag

Vloerkruis

Laag lichtstatief

Volgspot

Spot met zeer smalle, scherpe lichtbundel, ook profielspot

Yoke

Y-vormig deel van een lamparmatuur waartussen de lamp is opgehangen

Zijtje

Gaasje om licht van spots te verzachten, vgl. scrim