geluid

Sampelfrequentie voor digitaal audio voor gebruik in de film- en videosector

Benaming voor een multitracksysteem, bestaande uit een geluidsspoor voor links, center, rechts, linksachter, rechtsachter en een lage-frequentie-effectenkanaal (LFE), de subwoofer. Voor het LFE-kanaal zijn vaak minder data gereserveerd, omdat het slechts een beperkt frequentiegebied nodig heeft. Vandaar de '1'. Uitgebreidere varianten in 6.1- en 7.1-systemen. Op DVD vindt men ook nogal eens 2.0 sporen (alleen links en rechts), die soms echter wel weer bedoeld zijn voor weergave door een matrix, waarna een 4-kanaals signaal wordt verkregen (links, center, rechts, achter)

Standaardniveau-instelling van de Dolbyprocessor in mixruimte en bioscoop (hoewel die laatsten de knop vaak twee standen lager zetten)

Maximaal toegestane geluidssterkte van een commercial in de bioscoop

Maximaal toegestane geluidssterkte van een bioscooptrailer

Advanced Audio Coder. Geluidsencoding-standaard binnen MPEG2

Advanced Authoring Format, uitwisselingsformaat voor allerlei media als video, foto's, graphics en audio met behoud van de metadata van die media. Hiermee wordt het mogelijk b.v. een montage te transporteren naar elders, inclusief lassen, levels, titels

Brom door verkeerde aarde-verbindingen

Harddisk-geluidsrecorder voor set-opnamen

Computersysteem waarin al het setgeluid wordt ingeladen. Met behulp van de Aaton Root (van de scanning) wordt vrijwel alle geluid gelijkgelegd. Er wordt vervolgens een CD of data-DVD gemaakt, met daarop al het geluid (in Wave-formaat), dat in een NLE-systeem kan worden geïmporteerd

Tijdcodesysteem voor filmcamera's, waarbij de tijdcode, in de gate, als een optische matrix van puntjes op de film wordt geschreven t.b.v. het synchroniseren van beeld met geluid; niet gelijk aan Arri-tijdcode

Evenwijdige microfoonopstelling, i.t.t. x/y-stereo

Microfoonvoeding door signaaldraden

Dolby Digital audiofile formaat (.ac3)

Weergavekarakteristiek van theaterversterkers

Toonfilter (1dB afvallend per octaaf) op mengtafel met dezelfde karakteristiek als de standaardafstelling van theaterversterkers (voor 35mm optisch geluid mono)

Dragermateriaal (cellulose-triacetaat) voor film en tape, moeilijk brandbaar

vero. Afluistering via weergavekop of monitorhead van opnamemachine tijdens opname, ook naband of 'achter de kop'

Tweezijdige gevoeligheid van microfoon

1Meersporenopnamesysteem van Akai;
2Duits merk studio luidsprekersysteem

vero. Digitale 8-sporen geluidsrecordersysteem van Alesis, op basis van (S)VHS cassettes, vooral gebruikt in de muziekindustrie

1Assistent Directors Club;
2A/D-converter

Apparaat, dat analoge in digitale signalen omzet

Toegevoegde las binnen een shot of geluidsclip om aan een der gescheiden delen een effect toe te voegen (of beide delen een verschillend effect)

Adaptive Delta Pulse Code Modulation, audio datacompressievorm speciaal ontwikkeld voor de menselijke stem

Automated Dialogue Replacement;
1systeem voor geautomatiseerde nasynchronisatie;
2nasynchronisatie

vero. Metalen kern voor 1/4"-studiotape, ook DIN-kern

1Standaard voor digitaal audio gedefinieerd door de AES (Audio Engineering Society) en de EBU die is overgenomen door de ANSI. Deze standaard kan met diverse sampelfrequenties werken. Voor muziek-CD's bijvoorbeeld op 44.1 kHz. In postproduction is 48 kHz de geaccepteerde norm;
2gestandariseerd verbindingstype voor digitaal geluid (N.B. komt voor in twee versies, 110 Ohm en 75 Ohm)

vero. Op geluidsband aangeven van het eind m.b.v. aantal piepjes

Automatic Gain Control, elektronische schakeling die in- of uitgangsniveau van audio- of videocircuit regelt

Duitse fabrikant van foto- en filmmateriaal, gefuseerd met het Belgische Gevaert

Audio Interchange File Format; Mac-bestandsformaat voor digitale audio (hoge kwaliteit). AIFF-C (Condensed) wordt ondersteund door OMFI

Oostenrijkse fabrikant van (o.a) microfoons en koptelefoons

Wijze waarop een ruimte met geluid omgaat

Omgevingsgeluid, ook general noise

Sfeergeluid

Versterker

(AM) Signaaloverdracht waarbij de informatie in amplitudeveranderingen is vastgelegd

Adaptive Spectral Entropy Coding, systeem voor hoog-kwalitatieve audio-overdracht via ISDN-lijnen

Signaal over één draad en afscherming

Atmosfeer- of omgevingsgeluid, ook algemeen geluid, general noise

1vero. Netvoeding voor Nagra;
2leesbare database uit de Keylink. Deze database wordt ook gebruikt door Aaton Edilight voor het maken van keycodelijsten voor de negatiefmontage

1Kracht van de aanslag op b.v. een toetsenbord;
2parameter op dynamische geluidprocessoren (compressors, limiters) waarmee de reactiesnelheid van het effect ten opzichte van het inkomende signaal wordt ingesteld

Verzwakking.
1Het afnemen van signaalsterkte in transmissiesystemen als gevolg van verliezen in kabels etc.;
2schakeling om het signaalniveau bewust te verzwakken

Digitale opslag van geluidseffecten of muziekjes

Aanduiding van alles waarbij beeld en geluid is betrokken

vero. Merk digitale meersporen audiorecorder en -editor

Merknaam kleine speaker om op tv-kwaliteit af te luisteren in geluidsstudio, > Grannies Hear

Instelbaar slate-systeem zonder mechanische klap, maar waarbij een flitslichtje in de camera een of meer beeldjes belicht en naar de (geluids)recorder een gelijk aantal pieps zendt, waarop de editor het materiaal later kan gelijkleggen en administreren. Het systeem is nooit echt doorgebroken en had als nadeel dat voor hoge slatenummers diverse seconden nodig waren

Lett. aanvullend, helpend;
1hulpingang, meestal op lijn-niveau, voor het aansluiten van een extra geluidsbron op versterker, mixer, etc.;
2in/uitgang voor extra geluids- of videoapparatuur;
3b.v. AuxTC is een extra tijdcode t.b.v. synchronisatie van beeld en geluid

Loodrechte stand van magneetkop

Geluidwerend scherm

Eenvoudige éénpolige stekker

1(analoog) Afstand tussen laagste en hoogste frequenties in een signaal, vaak opgegeven in octaven;
2(digitaal) de bitrate; het aantal bits per seconde van de datastroom

Dynamische microfoon met dunne band i.p.v. membraan

Piekmeter met LEDs

Nietszeggende achtergrondmuziek, ook muzak

vero. Professioneel camerarecordersysteem met Betamaxcassettes, componentenregistratie van Sony

Verbeterde uitvoering van Betacam. Half inch-tape in cassette met mogelijkheid van FM-geluid (analoog beeld en geluid)

Digitale versie van Betacam SP, gebaseerd op MPEG-2 compressiesysteem (10:1). Van origine hybride registratiesysteem, dat naast tape-loopwerk ook een harddiskrecorder kan bevatten. Herkenbaar aan gele cassettes

Eerder gebruikte beeld- of geluidsband, ook scratchtape, [Vlaams: rekuuptape]

Microfoon- en koptelefoonmerk

Hoogfrequente bijstroom in de opnamekop, t.b.v. de voormagnetisatie van een band

Mono of stereo optisch geluidsspoor op film, dat er uitziet als een verzameling sinussen

Signaal afkomstig uit een SPG om videoapparatuur te synchroniseren, > ook BBG

Board On End, oftewel eindklap, endslate of naklap

Langharig omhulsel voor een zeppelin, bedoeld om geluidsopname bij harde wind mogelijk te maken. Ook bekend als dode kat (of bij regen 'verzopen kat'), windjammer of sok

1Microfoonhengel;
2weerkaatsing of resonantie van lage tonen in ruimte, "een boomy ruimte"

Bediener van microfoonhengel, ook wel boom swinger

Boom operator

Beginning of Tape, begin van de band, vgl. EOT

1Indirect verlichten;
2> pingpongen, dubbing;
3het wegschrijven van diverse geluidssporen en mixagekeuzes naar een enkele file in een DAW;
4terugkomen van data omdat het apparaat het geweigerd heeft of omdat het hiervoor het verkeerde (file-) formaat heeft

Modul-unit uit een audiomengtafel, fader en bijbehorende knoppen

Nagemaakte geluidseffecten, (synchroon) bij beeld opgenomen in een studio, ook geräusch of foley

Geräuschmacher of foley-artist [foto: Mel Kutbay]

Broadcast Wave File format, bestandsformaat voor digitale audio, feitelijk een Wave-bestand, maar met extra ruimte voor veel meer data (een zg. broadcast extension) zoals tijdcode, recorder-info, datum, scène-, slate-, takenummer, etc. (metadata). Dit is en wordt hèt geluidsbestandformaat voor de komende 10 jaar; het wordt gebruikt in digitale diskrecorders (zoals de Cantar en de Deva) voor op lokatie en is buitengewoon handig voor de postproductie, omdat alle extra informatie mee verhuist met de files

(XLR) 3-polige audioplug (of 4-polige voedingsplug) met kliksluiting

Digitale geluidsrecorder van camerafabrikant Aaton; registreert geluid op een harde schijf, in het BWF-formaat. De recorder registreert tot een maximum van 8 sporen en levert desgewenst voor de montage een mixdown van 2 sporen. Bij de geluidsnabewerking gaat men terug naar de originele 8 sporen

Niervormige gevoeligheidskarakteristiek van microfoon

1Plastic doosje met daarin opwikkel-, afwikkelspoel en band;
2trommel met daarin op- en afwikkelrol film, die op de camerabody wordt geplaatst

vero. Comité Consultatif International de Radiodiffusion, commissie die zich bezighield met het vaststellen van normen in de audio- en videowereld maar nu is opgegaan in de ITU (International Telecommunication Union); de Europese SMPTE

CD met muziek met een sampelfrequentie van 44.1 kHz

Intelligente geluidstoverdoos, waarmee storende elementen uit b.v. het directe geluid vergaand kunnen worden weggefilterd. Oorspronkelijk ontwikkeld in opdracht van geheime diensten, vgl. Coppola's 'The Conversation'

Verlichte aftelbalk in geluidsstudio t.b.v. dubbing, ook rups

Eénpotige, twee-polige (niet bepaald professionele, maar veel te vaak toegepaste) audioplug, ook tulp

Persoon die klap bedient; functie die vaak wordt gecombineerd met loader (hyphen-functie)

> Klap

Rondloper van magneetband met 'clicks' t.b.v. het ritme bij filmmuziekopnamen; metronoom op tape; tegenwoordig digitaal gegenereerd

Niveau, waarboven (of waaronder) alle signalen worden afgesneden

Afsnijden van pieken van een signaal, ook clipping

Compressor/expander, systeem waarbij het geluidssignaal bij opname dynamisch gereduceerd wordt, en bij weergave dynamisch weer wordt 'uitgerekt', bijv. diverse ruisonderdrukkingssystemen van Dolby en DBX.

Combinatie van een compressor en een limiter

Verkleinen van de datastroom van audio- en/of videosignalen. Hierdoor kunnen op een economische wijze signalen worden verzonden of vastgelegd. Ook bij analoge videosignalen wordt compressie toegepast, omdat de bandbreedte van de kleurinformatie is beperkt. Compressie kan worden toegepast zonder al te veel merkbare kwaliteitsverliezen als rekening wordt gehouden met het menselijk gehoor en gezicht. Lossless compressie is een vorm die het geheel restaureren van het originele signaal mogelijk maakt. Bij lossy compression wordt kwaliteitsverlies op de koop toe genomen (vaak rekening houdend met het menselijk waarnemingssysteem)

1Dynamiekbeperker bij signalen (en data)  
2Encoding-applicatie voor beeld en geluid van Apple

Microfoon, waarvan een der condensatorplaten het membraan vormt

1Groot rond softlight, ook skypan;
2conus van een luidspreker

vero. Slechts bij de omroep in gebruik zijnde naam voor perfotape, afgeleid van Telefunken's Magnetocord

1Faseverschil;
2naam van stichting (zij het met een K), gericht op het bieden van hulp op psychosociaal gebied, genoemd na dito uitzendingen

Apparaat om faseverschillen bij meerkanaalsgeluid (of stereo) te meten

Elektronische overspraak tussen een weergevend en een opnemend audiospoor (op videoband)

Vloeiende geluidsovergang, vgl. overvloeier of dissolve bij beeld

Signalen die elkaar over en weer beïnvloeden, bijvoorbeeld in aders van een kabel

vero. Stuursignaal d.m.v. kwartskristal, ook X-tal-sync

vero. Type digitale 8-sporen-recorder van Tascam, volgens het DTRS-systeem, op basis van Hi8 cassettes; tevens aanduiding voor de betreffende cassettebandjes

Verbeterde, uitgebreidere opvolger van de DA-88

vero. Merknaam DAW, afko van Digital Audio Recorder, montagerecorder

Digital Audio Stationary Head, digitale audiorecorder met vaste kop

Kleine microfoon, > knoopje

vero. Digital Audio Tape, 3,8mm brede magneetband in cassette; DAT-recorders hebben een roterende kop

Digital Audio Workstation, geluidsmontage- of -mixagesysteem

Decibel, logaritmische sterkte-verhouding tussen signalen

Geluidsdruk: door het gehele specrum gemeten 'niet-gespecificeerde' druk

vero. Ruisonderdrukkingssysteem van DBX, tevens fabrikant van geluidseffectapparatuur

vero. Digital Compact Cassette, digitale audiocassette

DAW van Akai

Digitale harddiskrecorder van Akai voor gebruik in de studio. Is o.a. in staat zg. gebroken tijdcode te registreren waardoor na inladen van b.v. DAT source materiaal met 'time of the day' tijdcode alle audiotakes op een 24 uurs timeline komen te staan. EDL's uit de montage worden door de DD8 gelezen en zo ontstaat een 1:1 audiosessie voor gebruik door ProTools of andere DAW's

Algemene benaming van een opname- en/of weergavemachine (zowel beeld als geluid)

Beïnvloeding van de weergavekarakteristiek door verzwakking van de hoge frequenties, ter compensatie van de pre-emphasis

Filterapparaat om s-klanken in stem minder hinderlijk te maken, > sibilance

Eng. Demagnetiseur, vgl. plopkast

1(Geluid) vertraging, korte echo;
2vertragingstijd ontstaan door kabeltraject of diverse digitale kasten

Apparaat om o.a. koppen te demagnetiseren, ook degausser

Signaalverzwakker

Meersporen-geluidsrecorder van Zaxcom, met opslag op harde schijf voor op de set

Digital Film Console, door AMS-NEVEN speciaal voor filmtoepassingen ontwikkelde mengtafel

Dialogue normalisation, op het gemiddelde geluidsniveau van dialogen gebaseerd systeem van Dolby, waarbij een geluidsdecoder het weergaveniveau van verschillende programma's of zenders in evenwicht kan brengen

Toevoegen van een hele bende extra geluid of muziek om een saaie scène met slecht geluid te verdoezelen, ook 'plamuren' of 'dichtsauzen'

Geluid, dat onder het videosignaal in de dikte van de band wordt geschreven

Mengen van digitale signalen; bij het mengen van twee digitale signalen verdubbelt het aantal bits. Met speciale elektronische circuits moet het oorspronkelijke aantal worden teruggerekend, zonder dat artefacts ontstaan

Metalen kern ¼"-studiotape, ook AEG-kern

Audioplug volgens DIN-norm (divers polig)

1Korte volumeverlaging;
2korte signaalverzwakking in analoge circuits; in het digitale domein wordt dit 'error' genoemd en bij lange onderbrekingen is sprake van een 'error burst'

Gelijktijdig met de beeldopname opgenomen geluid, ook syncgeluid, i.t.t. nagesynchroniseerd geluid en los opgenomen geluid (wildtracks)

1Merk digitale montage- en compositingsystemen;
2separaat ofwel puur gescheiden kanaalindeling bij DTS en Dolby Digital zonder overspraak

Vervorming door oversturing

Signaalversterker die een aangeboden signaal op het juiste niveau aanbiedt op meer uitgangen

Het toevoegen aan een analoog signaal van (witte) ruis ter grootte van één quantificatieniveau voordat het gedigitaliseerd wordt in het onhoorbare gebied. Hierdoor worden zachtere contrastovergangen verkregen

Stems, soms met hulpsporen (helper tracks), die samen de complete mix vormen, maar die dus uit tenminste drie losse onderdelen bestaat (dialogen, muziek, effecten)

vero. Dynamic Noise Reduction, ruisonderdrukking

Langharig omhulsel voor een zeppelin, bedoeld om geluidsopname bij harde wind mogelijk te maken. Ook bontje, windjammer of sok

Ruimte, waarin geluid niet door de wanden wordt teruggekaatst

Ontwikkelaar van geluidstechnieken en -systemen en fabrikant van daarop gebaseerde professionele apparatuur voor film, TV, radio en muziekproductie. Ook bekend van analoge ruisonderdrukkingssystemen voor zowel professionele toepassingen als in consumentenapparatuur

vero. Professioneel (analoog) ruisonderdrukkingssysteem van Dolby

Dolby Bullshit, bijnaam voor surroundsystemen met extra zij-/achter-/surroundkanalen (zoals EX)

Vierkanaalsfiltersysteem van Dolby

Vertegenwoordig van Dolby, die de apparatuur en de ruimte test en keurt

1Dolby SR-D;
2digitale geluidssystemen voor DVD en Laserdisc

Met middenachter kanaal uitgebreide versie van Dolby Digital

Distributieformaat voor meerkanaals geluid in postproductie en uitzendtechniek

De/encoderkastje t.b.v. Dolby Stereo/ SR/ SRD

Medewerker(s) van Dolby, die een goedkeuring moeten afgeven voor het gebruik van een Dolby-systeem (en het bijbehorende logo) voor een filmproductie; ook Dolby consultant

(DPL) Huiskamervariant van Dolby surround: aan de productiekant wordt met behulp van een matrix een meerkanaals geluidsmix gecodeerd binnen twee geluidssporen, welke bij weergave met behulp van een matrix weer worden 'uitgepakt' naar die meerkanaals geluidsmix

Ruisonderdrukkingssysteem van Dolby, in bioscopen in combinatie met Dolby matrixed surround, waarbij SR staat voor 'spectral recording'

Meerkanaals digitaal geluidssysteem voor bioscopen met stereo surround, beter bekend als Dolby Digital

Gepatenteerd stereo-systeem met matrixed surround van Dolby

Inregeltoon voor Dolby-unit, ook warble-tone

Inregelen van geluidsapparatuur met behulp van een toongenerator

Doordrukken van signaal naar een volgende bandwinding

Het op gescheiden apparaten registreren van beeld en geluid (bijv. filmcamera en DAT-recorder)

Dolby ProLogic

1Materiaal waarop emulsie is aangebracht;
2materiaal waarop een productie wordt opgenomen (video, film, HD)

1Zonder galm;
2repetitie zonder lopende camera, ook doorloop, Italiaantje en doorpass

Korte verzwakking in signaal als gevolg van stof, gietfout of vouwen in magneetband (emulsiebeschadiging)

8-sporen geluidsopnamesysteem van Tascam

(VS) mix, b.v. dubbing theater = mixstudio

1Nasynchronisatie;
2overschrijven van het ene geluidsspoor (op videotapes) naar het andere met toevoeging van een nieuw signaal;
3beste manier om met twee gelijksoortige (analoge) videorecorders te kopiëren met zo min mogelijk verlies;
4in de VS gebruikt voor mixage  
5Kopiëren (van tapes)

vero. Filmaanloop van 3 seconden (met piep op 1) voor nasynchronisatie

Audiomixer. Eng. voor diegene die het geheel aan audionabewerking, dubbing en mixage voor zijn rekening neemt

Eng. voor mixstudio, ook dubbing stage

Limiter die het achtergrondgeluid strak wegdrukt tijdens gesproken tekst

1Videorecorder die beeld en geluid opneemt op (her-)schrijfbare DVD-schijven ( R(W) of -R(W)) al of niet via een interne harde schijf als buffer;
2DVD-schrijver in een computer ( R(W) of -R(W))

Digital Video Interface, systemen waarmee informatie binnen videosystemen wordt overgebracht (merkgebonden)

Ruimte (vaak in dB) waarbinnen systemen adequaat kunnen werken (zoals microfoons en camera's)

Verhouding tussen de sterkste en zwakste signaaldelen in dB. Zo zal een TV- mix veel minder dynamiek bevatten dan een theatermix. Zachte gedeelten moeten in de huiskamer ook hoorbaar zijn en boven de koelkast of de PC-ventilator uitkomen. Commercials hebben geen dynamiek en zijn alleen maar hard

(FX), losse geluiden van 'dingen', SFX

Electronic Industries Association, de grootste organisatie van video- en audioapparatuur-fabrikanten die zich bezighoudt met standaardisering

Resultaat van de eindmixage, waar alle voormixages worden samengevoegd

Het in de juiste verhouding samenvoegen van de gemonteerde geluiden

Eenvoudig soort condensatormicrofoon

(EV) Fabrikant van microfoons en andere geluidsapparatuur

Multiplexen (tussenplaatsen) van audiosignalen in seriële digitale video-datastromen

Gevoelige laag aangebracht op een drager

End of Tape, einde van de band, vgl. BOT

Apparaat met volumeregelaars (al of niet als softwarepakket) voor diverse frequentiegebieden

Wiskop

Hoogfilter, verfrisser

Dynamiekvergroter, i.t.t. compressor

1Van zwart (of wit) vloeiend naar normaal beeld, resp. andersom;
2volumeregeling van dicht naar open, resp. andersom

Schuifbare regelaar

Smeermiddel om krakende faders weer goed te laten functioneren

vero. Afstandsbediening van b.v. recorder d.m.v. schakelaar in de fader

48V microfoon-voedingsspanning, (soms 12V)

Het in en uit fase komen van twee gelijke signalen, vgl. interferentie

1Commentaar van derden op een versie van script of montage;
2rondzingen, wanneer het door de microfoon opgevangen geluid middels versterking nogmaals bij de microfoon aankomt en aldus keer op keer wordt versterkt. N.B. Ook een videosignaal kan rondzingen

Eindmix

Data-opslag medium, verkrijgbaar in allerlei capaciteiten (2 - 32 GB)

Snelheids- en derhalve toonhoogteveranderingen van korte tijdsduur, i.t.t. wow en jengel

'Vliegende schuiven'; type mengtafel, waarbij de faders fysiek de opgeslagen instellingen volgen, > automatisering

vero. Stuursignaal d.m.v. frequentiemodulatie, b.v. bij stereo-recorders

Speaker bij artiest, nieuwslezer of acteur om hem/haar vanaf elders iets te laten horen

Engelse term voor Geräusch

Maker van Geräusch, ook Geräuschmacher, maker van geluidseffecten synchroon aan het beeld

Merk professionele geluidsapparatuur, o.a. PD4 en PD6

Franse bobby met nauw transportgaatje (Pyral)

Full scale (digital), digitale schaal voor het meten van geluidspieken, waarbij 0dB het maximale signaal is voordat clipping optreedt

Over gehele oppervlak gecoate 35mm-perfotape, i.t.t. zone-stripe

Complete mix, inclusief muziek, voice overs, etc.

Audio of video testsignaal generator

Geluidseffecten, ook SFX

Breed en sterk 'geweven' plakband, dat zich mooi laat scheuren, ook 'gaffatape'

Voorversterking van een signaal

vero. Akoestisch, elektronisch galminstrument

Door een versterker gestuurde, kantelbare spiegel, die een lichtstraal reflecteert en deze via een driehoekig masker op het filmmateriaal projecteert teneinde het geluidsnegatief te schrijven in een geluidscamera

Koppeling van signaal in bron- en montagemonitor (NLE) of van faders (audio)

Kabelverbindingen voor audiosignalen -ook gebruikt voor computersystemen- zijn gebalanceerd, waardoor externe invloeden van buiten de kabel en verliezen door kabellengte worden genivelleerd, > symmetrisch

Dikke, geluidsdempende gordijnen. Maar als je bij een verhuurbedrijf grote lange gordijnen wilt huren, moet je vragen om poten, een term afkomstig uit de toneelwereld

Montage van de verschillende geluidssporen bij het beeld

Optische versie van de (magnetische of digitale) eindmixage, die bij het printen van de theaterkopieën naast het beeld terechtkomt, en het digitale geluid tussen en buiten de perforatie; ('geluidsnegatief schrijven')

Apparaat waarmee m.b.v. een galvanometer of een laser een optisch geluidsspoor op filmmateriaal (meestal Agfa ST8) wordt geschreven

Omgevingsgeluid, algemeen geluid, atmo

Stap in video- of audio-overschrijving of filmkopiëren, met kwaliteitsverlies. In digitale media is hiervan geen sprake meer. Een digitale kopie is en heet daarom een kloon

Synchrone geluidseffecten bij beeld opgenomen in een studio, ook bruitage (Fr) en foley (Eng); het betreft 'handelingseffekten', zoals lichaamsbewegingen, voetstappen, een gevecht, etc.

Maker van Geräusch, ook foley-artist. [Een van de bekendste is Mel Kutbey uit Munchen]

Vlaams voor guidetrack

1Hoge microfoonhengel op statief;
2merknaam crane

Dragerzijde

Plaat om licht of geluid tegen te houden; > ook goboklem

De beste take waarin gezongen wordt en gebruikt wordt voor de playback

Afluisteren op tv-kwaliteit in geluidsstudio, > Auratone

Boundary layer, platte, omni (nier-)gevoelige microfoon gemonteerd op een plaatje, b.v. PZM van Crown en de BLM-serie van Schoeps. Dit type microfoon wordt vaak gebruikt voor b.v. vergaderingen

Basisruis van de video- of geluidsband

Onder slechte akoestische omstandigheden opgenomen syncgeluid, t.b.v. montage en dubbing, dus niet bedoeld voor gebruik in eindmix

Koosnaam voor Pathé Tuschinski 1 in Amsterdam, vanwege de akoestische eigenschappen aldaar

Recorder die beeld en/of geluid als data op een vaste schijf plaatst, i.t.t. een recorder die op magneetband vastlegt

Boventoon

Apparaat om toonhoogte te wijzigen, zonder dat de tijdsduur van het betreffende signaal verandert

1Attribuut van de production sound mixer, via welke zowel op te nemen signaal de ene kant op wordt gestuurd als een afluisteringssignaal (voor koptelefoon) de andere kant op;
2attribuut om snoer op op te rollen

Modulatieruimte voor korte, sterke signaalpieken voordat clipping optreedt

Hulpspoor bij het verdelen van de stems bij de mixage; bij films waarin meer dan één taal wordt gesproken worden de verschillende talen vaak gesepareerd

Lange stok of stang, waaraan microfoon is bevestigd, ook boom, Vlaams perche

Sterk niervormige microfoonkarakteristiek

In de pause-, pre-rec- of stopstand van een harddisk recorder een conversie maken naar een gewenst 2e formaat

Idle Copy wordt gebruikt bij geluidsrecorders met een harddisk. Na de opname staat de recorder in pre-rec-pause of stop, op dat moment wordt de take (en verder alles wat nog niet weggeschreven is) gekopieerd naar een andere drager, dat kan een 2e harddisk, flashcard of DVD-RAM zijn, zodat er een extra kopie is van het geluid op een andere drager

vero. Identificatie, programmeerbaar (en dus uitleesbaar) nummer op DATjes, ook wel PNO

Wisselstroomweerstand of akoestische weerstand, uitgedrukt in ohm

Tijdens de mixage na een korte aanloop opnieuw in opname gaan, ook punch-in

Voorlezen en opnemen van de commentaartekst

Optisch geluid met variërende zwarting, variable density. Geheel vervangen door het transversaalschrift (rechts)

Verschijnsel dat optreedt bij het samenvallen van twee identieke signalen, waardoor uitdoving of versterking kan ontstaan, vgl. fasing

Op een multitrack-geluidsrecorder losse aparte tracks opnemen zonder mixdown

1Internationales Tonband, Duitse benaming voor M&E-band;
2International Track, Eng. benaming voor M&E-band (hoewel Amerikanen weer spreken van M&E-track)

In The Box, afkorting voor het mixen van films in een DAW, zonder gebruik te maken van klassieke geautomatiseerde mengtafels, vgl OTB

Eénpotige meerpolige audioplug

Populair merk luidsprekers voor zowel studio als theater

Dempschijf tussen microfoons in stereo-opstelling

Snelheids- en derhalve toonhoogteveranderingen van lange tijdsduur, i.t.t. flutter; ook wow

Korte herkenningsmelodie

Analoge snelheidsvariaties (bij tape), klokjitter, digitaal, afwijking van datasnelheden ten gevolge van instabiele of loslopende systeemklok-frequentie. Om dit goed te krijgen worden data gebufferd en met goede klok weer uitgelezen

1Rand van het filmkader;
2denkbeeldige lijn waar de boom operator zijn hengel niet onder moet laten zakken, opdat deze niet in beeld komt

Afregelen, afstellen. Zoals de markering op objectief van stops en afstanden

Geluidsinregeltoon, ook inregelpiep genoemd

Filter dat geluid boven of beneden bepaalde grens sterk vermindert

Gevoelige deel van een microfoon (of actrice)

Weer een digitaal apparaat, dat delay veroorzaakt!

Aanbrengen van een microfoon of microfoonkabel in een décolleté

Richtmicrofoon van Neumann

Knoopsgatmicrofoon, ook dasspeldmicrofoon

1(geluid) Hoge tonen weghalen c.q. verzwakken;
2(beeld) diafragma een of meer stops dichtdraaien;
3* op het budget

Stroomsterkte in de magneetkoppen

Richtmicrofoon van Sennheiser (416), inmiddels ook van andere fabrikanten

Testsignaal om kwalitiet van een optisch geluidsspoor te controleren

Correctiefilter voor uiterste frequenties

Toegevoegd geluid van lachend publiek bij met name sitcoms.

Oorspronkelijk omhangmicrofoon, inmiddels tot soortnaam geworden voor revers- of dasspeldmicrofoons

1Overschrijven van eindmix op de videoband bij het (afgewerkte) beeld, meestal soundrelay;
2audiorecorder (hard disk etc.) waarop het geluid van een videoregistratie wordt gedumpt, dat dan separaat wordt nabewerkt

Beeld- of geluidseffect dat is opgebouwd uit verschillende 'lagen'

VU-meter, die het niveau 6 à 9 dB hoger aangeeft

Eind van rol voor

Begin van rol voor

Persoons- of situatiegebonden (muziek)thema

Handmicrofoon (bij interviews), bij dumbo's ook nog verpakt in mic flag (zie foto); niet te verwaren met het Engelse 'lapel', waarmee juist een dasspeldmicrofoon wordt bedoeld

Geluidsniveaumeter, die de luidheid van een mix over de gehele programmalengte meet

Niveau, ook pegel

1Op niveau brengen van een geluidsignaal;
2op gelijke hoogte brengen van een ondergrond t.b.v. rails;
3onenigheid binnen de operationele medewerkers uitpraten

Merknaam digitale geluidsapparatuur, waaronder (beroemde) roomsimulators

Niveaubegrenzer

Luidheidsmeter van Dolby

De immer verhevigende strijd tussen tv-zenders en -stations om als luidste de huiskamer in te komen, met als toppers de commercials. En ook daar de onderlinge strijd.

vero. Weinig ruis

(LPF) Filter dat lage tonen doorlaat en (dus) hoge tegenhoudt

LeftTotal, RightTotal (Links-totaal, rechts-totaal), aanduiding voor een tweesporenmix, die bedoeld is voor weergave via een matrix (zodat 4 kanalen-weergave kan worden verkregen); vgl. Lo Ro

Bijslijpen van een magneetkop

Het vermoeid raken van oren en geest door een niet aflatend bombardement van overdreven weergegeven geluid, hetzij door (te) sterke filtering, hetzij door toepassing van teveel dynamische compressie

Microfoon

Signaal op lijnniveau (0,785 V aan 600 ohm)

Kabel vanuit lijnuitgang, > ook lijnsignaal

Magnetic tape, verzamelterm voor verschillende soorten magneetband (al dan niet met perforaties)

Bijna uitgestorven drager voor beeld en/of geluid; langzamerhand verdrongen door hard-disk-systemen en flashcards. De belangrijkste nadelen van magneetband waren de gevoeligheid voor externe magnetische velden en de (relatief) hoge zoek/spoeltijd, > Access-tijd

Software voor het (her)organiseren en bewerken van BWF-geluidsbestanden van Aaton

1Stekker, i.t.t. vrouwtje;
2boekhouder

1Wegschrijven van de eindmix naar een moederband of disk (meestal een M.O.D.), waarvan vervolgens het geluidsnegatief kan worden gemaakt  
2(muziekproductie) het gereedmaken van de mix voor distributie (vaak wordt daar bij nog equalisatie en compressie toegepast)

Geluidseffectendoos, veelal voorzien van multiband compressor, equaliser en limiter, bedoeld om een mix voller te laten klinken of een speciale klankkleur te geven

1Omzetter van RGB naar YUV;
2computergestuurd schakelsysteem tussen meerdere in- en uitgaande signalen;
3(de-)coderingssysteem waarmee verschillende geluidssporen worden verstopt of tevoorschijn getoverd, b.v. bij Dolby Surround en ProLogic. De gecodeerde stereotrack wordt dan aangeduid als LtRt en bevat de informatie (op basis van faseverschillen), die m.b.v. de matrix in een surroundsignaal omgezet kan worden. Het surroundeffekt is kunstmatig en niet te vergelijken met echt discrete tracks zoals bij Dolby Digital

Gecodeerd audiosignaal dat door middel van een matrix wordt gedecodeerd in (nep)surround met Links, Center, Rechts, Achter en evt. nog een subwooferkanaal (LFE). Al is het surroundeffekt niet optimaal, de verstaanbaarheid is verbeterd door aanwezigheid van een centerkanaal

Muziek en effecten; mixage van alle geluiden behalve dialogen en commentaar, band waarmee buitenlandse versies kunnen worden gemaakt, > ook I.T.

Geluidsregeltafel met filter- en andere schakelmogelijkheden

Tikje op de microfoon (in beeld), t.b.v. het gelijkleggen van geluid bij beeld

Microfoon

Weinig bescheiden onelegante reclameuiting d.m.v. kunststof blokje om interviewmicrofoon

Klein formaat jackplug, vnl. gebruikt voor koptelefoons

Tegelijkertijd opnemen op twee harddisk-geluidsrecorders, zodat er direct een (safety-)kopie voorhanden is

Samenvoegen van de verschillende geluiden tot een eindmix op één band of file

Voormix van een (meersporen)opnameband of -files naar een andere band of file

1Mengtafel;
2persoon die de mixage maakt

vero. Overzichtslijst van de verschillende mixbanden t.b.v. de mixage. Eigenlijk de voorloper van de timeline

(Modul unit) Schakeleenheid in een cassette in een mengtafel, ook broodje

1TV zonder ontvanger;
2afluistersignaal;
3studioluidspreker

Mit out sound, uitdrukking van Duitse regisseur (Erich von Stroheim) in Hollywood toen hij zonder geluid wilde draaien, ook stom of mute

MPEG Audio Layer-3; door het Fraunhofer Instituut bedachte compressie voor een audiobestand dat ca. 1/10e (of minder) deel van de oorspronkelijke data bevat. Bij deze datareductie is de codering mede bepaald door de frequentieperceptie van het menselijk oor. Bij alleen verlagen van de sampelfrequentie en bitresolutie wordt een veel slechter resultaat bereikt.

Microfoontechniek voor stereo; slim bedachte microfoontechniek waarbij het linkerkanaal het M(id)-signaal draagt en het rechter het S(ide)-signaal. Na optelling via een matrix onstaat een signaal waarvan het stereo-effekt beïnvloedbaar is tijdens de postproductie. Omdat het Mid-signaal afkomstig is van een richtmicrofoon kan deze op lokatie gewoon als hengelmicrofoon gebruikt worden. Het Side-kanaal (zijwaarts opgenomen met een 8-vormig kapsel) levert de diepte in het stereobeeld

Dynamische geluidsprocessor die op verschillende frequentiegebieden verschillende dynamiekbeperkingen toepast

1Bioscoop met een groot aantal zalen; 
2het combineren van meerdere analoge of digitale signalen (beeld, geluid) in één enkel signaal

Meersporen recorder met 4, 8, 16, 18, 24 of 48 sporen, op band of schijf

Zonder geluid gedraaid shot, ook M.O.S. of stom

Magnet Werke Albrecht, de Mercedes onder de perforecorders

Controle van het opnamesignaal tijdens het opnemen via de weergavekop van de opnamemachine

Dé (analoge) draagbare smalltaperecorder die jarenlang als enige gebruikt werd in de filmindustrie. Gemaakt door de Zwitsere fabrikant Kudelski. Inmiddels maakt Kudelski ook digitale (geluids)recorders zoals de Nagra-D of de Nagra-V, maar heeft veel concurrentie

Klap aan (maar meestal na) het einde van een shot, ook BOE, eindklap of endslate

Naderhand inspreken van dialogen op het beeld; (ook: het naderhand vervaardigen van de gehele geluidsband met sferen en effecten), ook dubben

Nikkel-cadmium accu, oplaadbare batterijen, ook Nicad

Luidsprekers bedoeld om dichtbij de luisteraar te staan, veel gebruikt in montagekamers

vero. Pilootsignaal in tegenfase over het geluidsspoor (bij Nagra 4.2)

Merknaam van (studio)microfoons

1Nederlands Instituut voor de Classificatie van Audiovisuele Media, de 'kijkwijzer'-club van tv, bioscoop, video- en dvd-distributeurs;
2naam voor modulatie van stereogeluid bij uitzendingen van de Britse tv

Letterlijk: geluid, meestal: ruis

Schakeling, die onder bepaald (instelbaar) niveau geen en daarboven het gehele signaal doorlaat

(NR) Ruisonderdrukking; > ook Dolby

Noise Reduction, ruisonderdrukking, > ook Dolby

Geluidsmontagesysteem (DAW)

Frequentieverdubbeling, sprong van zes hele noten

Niet richting microfoon gesproken tekst of tekst waarbij de microfoon niet op de spreker gericht is

Buiten beeld gesproken tekst, ook 'off', off-tekst of O.S.

1Rondgevoelige microfoon;
2lamp van 650 W

Draadloos en bijna onzichtbaar oordopje wat wordt gebruikt voor cue's, muziekplayback of tegentekst bij acteur in zijn of haar oor (earwig)

Band op kern of spoel, i.t.t. cassette

Helderheid van geluid vergroten d.m.v. filtering

Geluidlichtspoor naast filmbeeld, > geluidsnegatief

Off-screen, buiten beeld gesproken tekst, ook 'off' of off-tekst

Outside The Box, het mixen van een film op een klassieke geautomatiseerde mengtafel; DAW's kunnen als meerkanaalsbronnen dienen, maar de daadwerkelijke mixage vindt daarbuiten plaats, vgl. ITB

Te hard opgenomen signaal, waardoor vervorming (clipping) optreedt, ook oversturing

Ongewenste signaaloverdracht van naast elkaar liggende (geluids)sporen, of van aders in een kabel

1Public Address, geluidsversterking voor publiek  
2Personal Assistant (van een regisseur of producent)

Geluidverzwakker

Links/rechts verhouding in stereobeeld (klassiek 2x30º, modern 2x45º)

Regelknop (potentiometer, regelbare weerstand) waarmee geluidssignaal tussen links en rechts in het stereobeeld kan worden geplaatst, gepand

Voice-to-voice nasynchroniseren

Puls Code Modulatie, digitale geluidvastlegging

Portable tijdcode DAT-recorder van Fostex

Portable digitale tijdcode 6-kanaals DVD-RAM- of (optioneel) harddisk recorder van Fostex

Lampje dat aangeeft dat niveaus overschreden worden

Geluidsmeter die de pieken in het geluid acuraat aangeeft, i.t.t. VU-meter, > piekmeter

Duits voor geluidsniveau, level

Vlaams voor hengel of boom

Gaatjes in film of band t.b.v. het transport en de justering

Recorder voor perfotape

Geperforeerde geluidsband in de maten 35mm, 17½mm (gehalveerd 35mm) en 16mm, waarbij 35mm perfotape zowel full-coated als gedeeltelijk gecoat (zone stripe) bestaat

Koptelefoon

Pre-fade-listening; afluisteren, zonder dat fader open staat, van het binnenkomende signaal als check voordat het over de master hoorbaar is; ook solo

48V microfoon-voedingsspanning, bijna standaard op elke mixer aanwezig. Sommige microfoons hebben een phantoom 12V voedingsspanning nodig of de inmiddels in onbruik geraakte toonader 12V spanning

1Draaitafel;
2take, startend op een later punt dan de eerste take, puutje

Geluidsmeter van maxima; niveaumeter (analoog of digitaal) die ten opzichte van de in onbruik geraakte VU-meter een snellere stijgtijd heeft; een piek-, (peak-) of PPM-meter geeft korte harde pulsen probleemloos weer, in tegenstelling tot een VU-meter

vero. Gelijkschakelen van niveaus tijdens mixage d.m.v. voor- en nabandluistering; 'piemelen alvorens in te prikken'

11000Hz toon van één beeldje in startleader, 2-pop;
2piepschuim plaat t.b.v. lichtreflectie;
3testtoon

vero. Stuursignaal t.b.v. synchroonloop van camera met smalltaperecorder, ook 'piloottoon'

Rubber aandrukrol in recorder die de band tegen de capstan drukt

Testsignaal, opgebouwd uit alle frequenties in gelijke sterkte

1Toonhoogte(verandering);  
2kleine snelheidsverandering bij tape of plaat;
3afstand tussen perforatiegaatjes, b.v. short pitch;
4maat en vorm van de perforatiegaatjes, > Bell & Howell-perforatie en Kodak-Standaard-perforatie;
5Pitchen: poging een filmidee te verkopen binnen een verzamelde groep potentiële kopers en producenten

1Shot waarvan een deel als invulling moet dienen in een ander shot bij CGI-bewerking;
2galmplaat-effect

Nederlandse organisatie die zich inspant voor een oplossing van de luidheidsproblematiek, > loudness war

(Pb)
1Opname van beeld aan de hand van het tevoren opgenomen geluid;
2weergave van zojuist opgenomen (video)beeld of geluid, terugkijken resp. terugluisteren

Schuimplastic dopje op microfoon ter voorkoming van storingen door wind, ook windkap of spuugbol. Actualiteitenprogramma's laten de plopkapjes graag bedrukken met hun logo.

Bandwisapparaat, dat in één keer een magneetband wist, ook bulkeraser

1Verwijderen van een signaal op een magneetband, m.b.v. een plopkast of bulkeraser;
2'dichtslaan' van een microfoon door een te grote hoeveelheid aangeblazen lucht, b.v. bij de letter P

Software die functionaliteit aan bestaande programma's toevoegt. Montage- en compositingsystemen en DAW's kunnen op dergelijk wijze met allerhande effecten worden uitgebreid

1Het kortstondig versterken van vooral de hardere geluiden, bijwerking van een (slecht afgestelde) audio-expander; 
2het met zichtbare moeite opwekken van echte tranen door een acteur

Het niveau van door het publiek geproduceerde bijgeluiden; bij het mixen van geluiden onder het * bestaat het risico dat die geluiden bij de vertoning in de bioscoop verdwijnen

Fabrikant van tassen m.n. voor film- en geluidsapparatuur

Techniek waarbij het geluid (op basis van b.v. een EDL vanuit de montage) opnieuw wordt ingeladen vanaf de originele geluidsbanden of -files

> Geluidsgordijnen

Draaibare volumeregelaar, voluit potentiometer

1Pre-production Meeting, kennismakingsbijeenkomst voor crew;
2Piek Program Meter, piekmeter (peakmeter) met LEDs of gasbuis

Beïnvloeding van magnetische registratiekarakteristiek voor de opname, daarbij hoge frequenties versterkend om tapeverliezen tegen te gaan

vero. Voormix; eerste fase van de eindmix waarbij in ieder geval de (automatische) faders al de goede kant uitgaan. Daarna volgt de 'fine-tuning' bij de eindmix

Lett. aanwezigheid. Frequentiegebied (audio) waarin de menselijke stem zich bevindt (800-6000 Hz); het geven van wat extra 'presence' in de mix betekent dat de hoogste frequenties binnen dit gebied worden versterkt

Middenfrequentie-filter, > presence

vero. In opname gaan tijdens de mixage

Gecorrigeerde eindmix waarvan geluidsnegatief wordt geschreven

Virtuele mengtafel voor ProTools systemen van Digidesign. De mechanische faderbewegingen vertalen zich rechtstreeks in de software. De gehele eindmix en editing bevinden zich uiteindelijk in één complete sessie; geheel herroepbaar

> Production sound

Op de set opgenomen geluid, zoals direct geluid, wildlines, setnoise en atmo

Chef geluid op de set

De mate waarin een acteur volume geeft aan een dialoog(zin).  Een geluidsman, zowel op de set als in de ADR, kan aan een acteur vragen om een zin minder of (meestal) meer projectie te geven, bedoelende dat de zin moet worden uitgesproken alsof de gesprekspartner fysiek verder weg staat 

Populair geluidsmontage en -mixagesysteem (DAW) van Avid (voorheen onder de merknaam DigiDesign)

Verschijnsel dat een microfoon meer lage tonen registreert van een nabije geluidsbron dan van diezelfde bron verder weg

Klein stukje microfoon in beeld

1vero. Het inprikken in een mixband, in opname gaan  
2Het tegelijkertijd opnemen van een geluidsbron en het weergeven van reeds gemonteerd beeld en geluid in NLE-systemen

Neumann microfoon KM 84

Pressure Zone Mike, platte, éénzijdiggevoelige microfoon van Crown, ook grensvlakmicrofoon, ook boundary layer

Breedte van een geluidsdip; onderdeel van parametrische equalizer. Met de Q-factor wordt de breedte van de frequentieband ingesteld. Hoe hoger de Q-factor hoe scherper, nauwer de frequentieband

vero. Syncsysteem van audiorecorder met tijdcode

Merknaam roomsimulator

1Bemonsteringsfrequentie bij digitaal geluid;
2omzetten van analoog in digitaal signaal

Signaalkwaliteitsvermindering bij een digitale opname

6,25mm brede magneetband, smalltape, 1/4 inch tape

vero. Pilootsturing m.b.v. kristal, ook X-tal-sync

(Vlaams) synchroon

Verzamelkastje voor ontvangers van twee of vier zendermicrofoons

1Alle filters, faders, etc. van een geluidskanaal op een mengtafel;
2rij bronnen op een beeldmenger (PST-, PGM-, Rode rail)

vero. Heen en weer gaan met rock & rollapparatuur tijdens mixage (perforecorders en projector)

Omzetten van een sampelfrequentie in een andere, eigenlijk sample rate conversion. De standaard in de film- en tv-wereld is 48 kHz, terwijl muziek-CD's een sampelfrequentie hebben van 44,1 kHz.

Mate waarin de surroundkanalen worden benut

Zonder filtering of bijgeschakelde randapparatuur (geluid) en ingeregeld volgens de calibratietoon, b.v. * overschrijven, of * opnemen

Opnemen op videobanden met ononderbroken tijdcode, waarbij de uuraanduiding gelijk is aan het bandnummer (sterk aanbevolen wordt om weer op 1 uur te beginnen bij tape 21 en dus niet op tape 24), i.t.t. time of day tijdcode of free run

Inregelsignaal

Video-opname

Maken van een nieuwe geluidstrack voor heruitbreng van een film (in bioscoop of op DVD), vaak om de kwaliteit van de geluidstrack aan de modernere standaard aan te passen en in een nieuw, gangbaar formaat (Dolby Digital, DTS) uit te kunnen brengen

Degene die de inhoudelijke en praktische supervisie over de eindmix heeft

Akoestisch verschijnsel waarbij voorwerpen (of wanden) in een ruimte in trilling worden gebracht door specifieke frequenties (uit een luidspreker) die gelijk zijn aan de 'eigen' frequentie van die voorwerpen

Geluidsssignaal dat van de opnemende machine terugkomt voor afluistering (bij mixage of opname)

Nagalm

Richtmicrofoon van Sennheiser (816), afgebeeld in windkap

vero. Mogelijkheid om tijdens geluidsmixage met de projector en alle perforecorders gekoppeld voor- en achteruit te gaan

1Piepend geluid of beeld van kleurenregen als gevolg van het doorlussen van uitgang aan ingang of andersom;
2als bij zaalversterking het door de microfoon opgevangen geluid middels versterking nogmaals bij de microfoon aankomt en aldus keer op keer wordt versterkt en daardoor een hoog piepend geluid ontstaat; een van de bekendste geluidsclichés in films is het rondzingen op het moment dat iemand de microfoon grijpt voor een toespraakje

Apparaat waarmee akoestiek kan worden gesuggereerd

Geluid in een ruimte zonder actie, setnoise

vero. Interlocksysteem in geluidsstudio's, vgl. Selsyn

Record/playbackhead, magneetkop voor opname en weergave

Merk audiopiekmeter, zeer populair

(elastieken) Met behulp van een GUI 'tekenen' van geluidsniveau's of fades in een NLE of DAW

Ondergrond van licht storend karakter veroorzaakt door de aard van de drager of door een apparaat in het circuit (b.v. een microfoon of een foute bekabeling)

Verlichte aftelbalk in geluidsstudio, ook chilby

Merk microfoonbeschermkap (tegen windstoring)

Super Audio CD, verbeterde versie van de CD, bevat 1000 keer meer informatie dan gewone CD en kan uit meer lagen bestaan; de hybride SACD is ook afspeelbaar op een gewone CD-speler. De bovenste laag kan 780 MB aan data bevatten, de onderste laag zo'n 4,7 GB. Tot 6 kanalen audio wordt op totaal andere wijze geregistreerd door middel van DSD (Direct Stream Digital). De samplingrate is daarbij 2,8 MHz (!)

1Het periodiek meten van een analoog signaal voor digitale omzetting;
2het ter bewerking digitaal opslaan van een (kort) geluidsignaal;
3gebruik van een bestaand stuk muziek of geluidsfragment in een 'nieuw' stuk muziek

Frequentie waarmee een analoog signaal in een digitaal signaal wordt omgezet; > ook Fs

Omzetten van de sampelfrequentie van b.v. 44,1kHz naar 48kHz

1(Kleur)verzadiging;
2mate van de magnetische verzadiging bij analoge opnames op magneetband

Populaire dynamische microfoons van Sennheiser (MD21 -afb- en 421)

Merknaam microfoon

Sony Dynamic Digital Sound, alweer historisch meerkanaals digitaal bioscoop-geluidssysteem, dat als meest opvallende kenmerk had dat het vijf luidsprekers achter het doek had staan: links, linksmidden, midden, rechtsmidden en rechts

vero. Bestandsformaat voor digitale audio

vero. Interlocksysteem in geluidsstudio's, vgl. Rotosyn

Microfoonmerk [dit merk was met name in de jaren '80 zo populair, dat de fabrikant een prijs uitloofde aan diegene die kon aantonen dat er op een tv-avond géén Sennheiser-microfoon te zien was geweest]

Al het geluid dat op de set door de geluidsman is opgenomen, zoals syncgeluid, sferen, effecten, wildlines en setnoise en dat wordt aangeleverd aan de montage

Geluid van de opnameplek zonder actie, ook roomtone

Sfeergeluid, ook wel atmo(otje)

Sound Effects, geluidseffecten,  meestal uit een archief afkomstig, soms opnieuw opgenomen; dus geen special effects, die worden afgekort als SPFX  

Hyperniergevoelige microfoon, zoals MKH418 van Sennheiser. Martijn van Haalen werkt al 30 jaar met slechts deze microfoon...

Storende s-klanken (in het stemgeluid) die in het optisch geluid kunnen 'dichtslibben', > ook de-esser

Bandspanning op een recorder

6.25mm breed magneetband voor geluidopname, ook ¼"-tape

SMPTE-tijdcode in gezamelijkheid met de EBU geschikt gemaakt voor PAL

Signaal/ruis verhouding

Langharig omhulsel voor een zeppelin, bedoeld om geluidsopname bij harde wind mogelijk te maken. Ook bontje, windjammer of dode kat

Pre-fade-listening, afluisteren zonder dat fader open staat, van een binnenkomend signaal, ook PFL

Eindfader

Vlaams voor wildline (van het Franse 'son seul')

Japanse fabrikant van professionele en consumenten-elektronica

Kort tekstcitaat

1Geluidsbeeld van een film; een coherente -het beeld aanvullende- mix van sferen, specifieke effecten en muziek, bedacht door een sounddesigner;
2special sound design is het maken van specifieke, niet bestaande geluiden (zoals voetstappen van een dinosaurus, ruimteschepen en -oorlogen)

Fabrikant van geluidsapparatuur voor opname op de set

Kort, maar herkenbaar stukje muziek en/of geluid als herkenningsmelodie voor een merk of merknaam, vgl. jingle

Nasynchronisatie-methode, waarbij de oorspronkelijke geluidsopname (guide track) als enige leidraad dient (dus waarbij het beeld niet wordt getoond), > voice-to-voice dubbing, papegaaien

Bediener van de knoppen van de recorder op de set, vgl. production sound mixer, boom operator

Overschrijven van eindmix op de videoband bij het (afgewerkte) beeld, ook wel layback

Merkwaardige benaming voor geluidsnabewerking

Oorspronkelijke band (vanuit de camera of scanner)

Sony Philips Digital Interface, ongebalanceerd verbindingssysteem voor digitale audio

Reversmicrofoon, > Lavalier

1Statiefonderzetter om het statief op een gladde ondergrond voor uitglijden te behoeden, ook sterretje, kruis of spreader;
2verende microfoonophanging;
3DVE waarbij het beeld om de horizontale, verticale of optische as draait

Opnemen met één microfoon verspreid over twee inputkanalen, maar met een verschillend niveau (om niet voor onaangename -lees: oversturing- verrassingen te komen staan)

Nagesynchroniseerde tekst, die in het midden synchroon ligt

Met de hand wissen van een heel kort stukje geluidsband

Getand filmtransportwiel, b.v. tamboer in projector (afb.)

Schuimplastic dopje op microfoon ter voorkoming van storingen door wind, ook windkap of plopkap

Doos met vele microfoonaansluitingen, hub voor microfoons

Vier-sporen-DAT-recorder van Stellavox

(Meerkanaals) premix. Vaak wordt de eindmix gedaan vanuit verschillende stems voor dialoog, effecten, atmo's en muziek (vgl. subgroepen in live-mix situaties). De stems worden ook gebruikt voor het maken van trailers, fragmenten voor publiciteit, e.d.

Beugel om twee microfoons aan te bevestigen

vero. Op het laatste moment gemaakte mixband met extra geluid

vero. Diagonale lijn getrokken op de werkkopie -meestal over een lengte van ongeveer 4 seconden- om iemand te cueën, b.v. bij nasynchronisaties

Merknaam studiorecorders en mengtafels (audio)

Kanaal voor lage tonen, > LFE, Subwoofer , 5.1

Lage-tonen-luidspreker > LFE, 5.1

Ruimtelijk effectgeluid, lett. 'omgeven' door geluid. Bij de diverse Dolbyformaten komt dit geluid al of niet discreet uit de achterspeakers

Microfoonophanging

Klankduur (van b.v. galm)

Stereo Variable Area. Benaming voor een optisch geluidsspoor op de filmstrook, waarbij de amplitude wordt uitgedrukt door breedte van het spoor (i.t.t. door de dekking)

1Snelle move;
2testtoon die van heel hoog tot heel laag loopt

Klein geluidseffect dat aan een ander geluidseffect wordt toegevoegd, zoals een kleine kraakbeenkraak onder een vuistslag of een bass-drum onder een schop

Signaal tussen twee polen, los van aarde

vero. Gemonteerde perfobanden met syncgeluid

Meegedraaid synchroon geluid, ook direct geluid, i.t.t. wild geluid

Begin van rol voor

Eind van rol voor

1Poging tot het maken van een shot;
2schakelmoment (video)

Kleine microfoon in een mengtafel, waarmee de mixer of regisseur tot de acteur (of foley artist) in de opnameruimte kan spreken

Band

(Mechanische gedeelte van) taperecorder

Fabrikant professionele geluidsapparatuur

Tascam Digital Interface, verbindingssysteem voor meersporen digitale audio over een 25-pins connector

Twee (identieke) signalen, die elkaar verzwakken, ook 'uit fase'

vero. Ruisonderdrukkingsysteem van Telefunken

Spoel voor het opnemen van telefoongesprekken

Total Harmonic Distorsion, som van vervorming van alle boventonen

Eindmix die qua volumeverhoudingen (dynamiek) bedoeld en geschikt is voor weergave in het theater, i.t.t. tv-mix; vgl. popcornlevel

Letterlijk: drempel. Een bepaald signaalniveau waarboven of waaronder een bepaald proces in werking treedt

Grafische weergave van een montage in een NLE of DAW

Techniek om een bepaald geluid langer of korter te maken, zonder de toonhoogte aan te tasten, teneinde dit synchroon te krijgen

vero. 10 of 12V microfoonvoedingsspanning

Amplitudeschrift voor optisch geluid, ook variable area

vero. Audioplug met schroefsluiting, grote * en kleine *

Eenvoudige éénpotige audioplug, ook cinch

Neumann studiomicrofoon KM 86

Eindmix die qua volumeverhoudingen (dynamiek) bedoeld en geschikt is voor weergave op tv, i.t.t. theatermix

Afkorting voor zendermicofoon

(TC) Elektronische beeldtelling, systeem waarbij aan elk videobeeld een eigen digitale code wordt toegekend, waarin technische informatie ligt opgeslagen, alsmede de tijd in uren:minuten:seconden:beelden, zoals gestandaardiseerd door de SMPTE en de EBU; > ook LTC, VITC en drop-frame

Instellen van de geluidsterkte in een mixagestudio m.b.v. pink en white noise signalen, ook inregelen

Geluidsterkte opvoeren tot maximaal toelaatbare

Optisch geluid-schrift, waarbij de modulatie wordt opgetekend in een breder en smaller wordend zwart-wit geluidsspoor, ook transversaalschrift

Optisch geluid-schrift, waarbij de modulatie wordt opgetekend in even brede lijntjes van verschillende dekking

1Voltage Controlled Amplifier. Volumeschuif op mengtafels, waar niet het daadwerkelijke geluidssignaal, maar een stuursignaal doorheen gaat. Vaak zijn aan deze faders verschillende functies toe te wijzen;
2Vereniging Constructief Audio, club van professionals in geluid-bij-beeld.

1Video Cassette Recorder, videorecorder die met band in cassette werkt, vroeger i.t.t. VTR, maar tegenwoordig worden beide termen naast elkaar gebruikt, aangezien nagenoeg alle open-reel-systemen zijn verdwenen, maar ook magneetband behoort inmiddels nagenoeg tot het verleden;
2het eerste consumenten-videosysteem van Philips (1973), met de vierkante cassettes

Hoogfilter, ook exciter

Vertelstem

Manier van nasynchronsieren, waaarbij de acteur het originele geluid (guide-track) te horen krijgt en dat meteen nazegt, zodat ritme en intonatie gelijk blijven, ook papegaaien

(Geluids)meter voor gemiddelde waarden; een VU-meter heeft een reactiesnelheid die overeenkomt met het menselijk oor, maar geeft technisch gezien een te laag niveau aan bij snelle geluidswisselingen. Op de meeste apparatuur daarom vervangen door de piekmeter (peakmeter) of PPM-meter

(Am.) Geroezemoes van figuratie of loop group, (Eng.) rhubarb; vgl. het Nederlandse 'rabarber'. Alle drie onomatopeeën leiden echter indien daadwerkelijk uitgesproken tijdens een sfeergeluidsopname tot een onbruikbaar resultaat

> Dolby tone

Bestandsformaat voor digitale audio (.wav)

Fabrikant van plug-ins voor Pro Tools

> Witte ruis

1Een geluid dat klinkt als een voertuig dat op hoge snelheid voorbij komt. Wordt veel gebruikt in vormgeving voor televisieprogramma's

Apart opgenomen geluid, wildje, zoals setnoise, atmo, effect of wildine, i.t.t. syncgeluid

Apart opgenomen geluid, wild geluid, zoals wildline, setnoise, atmo; i.t.t. syncgeluid

Apart -op de set- opgenomen tekst

Kapje voor microfoon ter voorkoming van storing door wind of ademtocht

Kort stukje 'niks' in het geluid

Testsignaal, evenredig opgebouwd uit alle frequenties in sterkte oplopend per octaaf, white noise, vgl. pink noise

Opnemen van via luidsprekers weergegeven geluid in een ruimte

Snelheids- en derhalve toonhoogteveranderingen met lange tijdsduur, ook jengel; i.t.t. flutter

3-polige audioplug (of 4-polige voedingsplug) met kliksluiting, ook Cannonplug

Deel van steekveld, waarmee het mogelijk is een signaal over meer recorders te verdelen

vero. Pilootsignaal d.m.v. kwartskristal

Stereo-microfoontechniek, waarbij de microfoons naast elkaar onder een hoek van 90-110º zijn geplaatst met de kapsels zo dicht mogelijk bij elkaar. Links en rechts worden op aparte sporen weggeschreven. Vaak gebruikt als 'totaal'-microfoon bij opname van een orkest

1(Synthetische) galm (in de mix)  
2Muziek die scènes dicht- of aan elkaar vast smeert

Laaggevoelige AKG-microfoon

Hardplastic windkap voor richtmicrofoon

Schakeling waarmee tape naar 0-punt spoelt, vgl. autolocate

vero. Gedeeltelijk gecoate 35mm perfotape met blanke drager, i.t.t. fullcoat-tape

1beweging van een zoomlens  
2eenvoudige digitale geluidsrecorder

Vlak klinkend geluid, met gebrek aan dynamiek, bijwerking van slecht afgestelde geluidscompressor