Woordenlijst

animatie

2D

Verzamelterm voor tweedimensionale animatie

2K

Aanduiding voor digitale (film)beeldnabewerking en CGI in een resolutie van ruim 2000 pixels breed

3D

3-Dimensionaal.
1Aanduiding die aangeeft dat een DVE niet alleen in de breedte en hoogte, maar ook in de diepte kan bewerken;
2verzamelnaam voor alle driedimensionale animatietechnieken, zowel handmatig als m.b.v. de computer. Tegenwoordig praktisch alleen 3D-computeranimatie;
3nieuw leven ingeblazen film- en tv-standaard, nu zichtbaar met behulp van polarisatieverschil.

3D-computeranimatie

Met speciaal ontwikkelde software in computer vervaardigde karakters, objecten en decors gemaakte driedimensionale animatiefilm

4K

Aanduiding voor digitale (film)beeldnabewerking en CGI in een resolutie van ruim 4000 pixels breed (maximaal 4096 x 3112)

Adobe

Fabrikant van talloze softwarepakketten, waaronder Photoshop, AfterEffects en Première

Aerial image

Geprojecteerd imaginair live-action-beeld dat via een condensor samen met animatiecells wordt opgenomen met een trucagecamera

Alias/Wavefront Maya

Merknaam softwarepakket voor 3D-computeranimatie

Animatic

Uitgewerkt bewegend storyboard met soms rudimentaire animatie. Bij 3D-animatie vaak blocking genoemd; lage en eenvoudige kwaliteit 3D om als storyboard voor een 3D-effect te dienen. Bij getekende animatie is animatic een storyboard met bewegende karakters d.m.v. meerdere tekeningen per shot.

Animatiedisc

Draaibare glasplaat met onderlicht en pegbar waarop cells worden getekend

Animatiefilm

Beeld voor beeld opgenomen film, waarbij beweging ontstaat uit niet bewegend materiaal

Animatiepapier

Goed doorschijnend papier voor gebruik op lichttafel t.b.v. animatie en geperforeerd voor pegbar

Animationstand

Complete installatie voor het opnemen van getekende of cut out animatiefilm, ook tructafel of rostrum

Animo

Merknaam softwarepakket voor (2D) inkleuring en compositing. Dit pakket simuleert een tructafel

Annecy

Geoniem voor een van de belangrijkste animatiefilmfestivals ter wereld in Annecy, jaarlijks begin juni

Armatuur

Skelet van speciale goed beweegbare en fixeerbare onderdelen voor gebruik in animatiepop

Artwork

1Verzamelnaam voor al het twee-dimensionale grafisch materiaal;
2al het materiaal dat vervaardigd wordt om daarmee te animeren

Aura

Merknaam softwarepakket voor lijntests bij animatie

Autofocus/autoiris

Mechanisme van een animationstand dat de scherpte en het diafragma bijhoudt van de trucagecamera, ook in amateurcamera's

Background artist

Iemand die achtergronden schildert voor getekende animatiefilms

Bipack

Het tegelijk transporteren van onbelichte en belichte film in een (trucage)camera, waarbij de belichte film als matte dient

Blank

Lege cell

Bones

Digitaal skelet in een digitale animatiepop bij 3D-computeranimatie. Komt ook voor in bij digitale cut-out animatie

Buffer

1Bewegingsvertraging;
2apparaat dat gegevens opslaat totdat een langzamer ontvangend apparaat de gegevens kan verwerken

Cappingshutter

Extra sluiter in trucagecamera

Cell

1vero. Transparant vel cellulose-acetaatfilm t.b.v. tekenfilm-animatie;
2beeldcompressiesysteem ontwikkeld door Sun microsystems

Cellpunch

Apparaat om cells te perforeren

Cintiq

Invoertablet voor computer dat tegelijk scherm is. Ideaal voor digitaal getekende animatiefilm

Compositing

Het opstapelen en bewerken van meer beelden tot een nieuw geheel (chroma keying, titels toevoegen, etc.). Bij animatie is compositing het samenvoegen van diverse animatielagen ('layers')

Compound

Gedeelte van animationstand waarmee een tekening (of cell) horizontaal, verticaal of roterend kan worden bewogen

Computeranimatie

Ietwat vreemde verzamelterm, waarbij meestal 3D-computeranimatie wordt bedoeld. Ook in traditionele animatie en bij cut out wordt tegenwoordig de computer gebruikt, hoewel strikt genomen van computeranimatie geen sprake is

Crappymation

> Limited animation

Crass

Trucagecameramerk

Cut out

Animatie door foto's en geschilderde objecten beeld voor beeld te manipuleren, al of niet digitaal

DAS

Digital Art Studio, ruimte waar grafische effecten digitaal (op harddisk of DVTR) worden vastgelegd

Doorlicht

Licht van onderzijde op tructafel, ook onderlicht

Drawing disc

Roterend tekenbord t.b.v. het tekenen, inkten of indekken van cells

Dropshadow

Schaduw onder de letters of voorwerp

Ernest de Linetest

Merknaam softwarepakket voor lijntests bij animatie (off. naam: Ernest le Linetest)

Exposure sheet

Formulier waarop alle animatielagen en hun specifieke timing worden genoteerd

Field guide

Cell met ruitenpatroon voor het bepalen van de juiste uitsnedes bij trucage-opnamen of getekende animatie

Flash

Merknaam softwarepakket voor animatie. Inmiddels overgegaan tot soortnaam van gelijksoortige technieken. Combinatie van soort digitale cut out waarin ook getekende animatie gebruikt kan worden, tevens compositing programma

Full animation

Animatie waarbij alle bewegingsfasen zijn uitgewerkt, dus in 24 fasen per seconde, i.t.t. limited animation

Go-motion

Animatietechniek waarbij het voorwerp tijdens de belichting in de bewegingsrichting wordt verplaatst, teneinde een realistische bewegingsonscherpte te verkrijgen

Gouden Pegbar

Filmprijs op het Holland Animatie Filmfestival (HAFF)

Ground glass

Matglas waarop een beeld zichtbaar kan worden gemaakt

HAFF

Holland Animation Film Festival, iedere twee jaar gehouden internationaal animatie festival te Utrecht. Sinds 2008 een jaarlijks festival

In-betweener

Animator die de fases tussen key-frames animeert. Bij veel animatietechnieken wordt hiervoor inmiddels ook de computer gebruikt

Inkten

vero. Trekken van contouren met inkt op een cell. Tegenwoordig gebeurt dit op papier. Via scanning vindt de verdere verwerking in de computer plaats

Inverse kinematic

Onderlinge relatie tussen botten in een digitaal skelet. Het bewegen van een bot (bone) heeft vooraf bepaalde invloed op een ander bot. Het optillen van een hand laat bijvoorbeeld de elleboog buigen

Keyframes

1Gemerkte beeldjes (van een shot) waartussen een beeldbewerking moet plaatsvinden;
2(Animatie) belangrijkste poses of posities in een animatiebeweging, vgl. In-betweener

Lay-outs

(Animatie) Vertaling van het storyboard naar tekeningen op werkformaat

Lightwave

Merknaam softwarepakket voor 3D-computeranimatie

Limited animation

Werkbesparende en derhalve goedkope animatietechniek, waarbij slechts een klein deel van een in beweging zijnde figuur beweegt, b.v. alleen armen en benen tijdens lopen, i.t.t. full animation; ook bekend als crappymation

Live-action

Opname van 'natuurlijk' onderwerp; term alleen gebruikelijk tegenover animatie

Loop

1 vero. Lus van beeld en/of geluid, meestal t.b.v. nasynchronisatie; rondloper; vgl. Latham loop
2(animatie) aantal beeldjes dat meer keren achtereen herhaald wordt, b.v. bij lopen

Lijntest

Proefopname met de eerste schetstekeningen van een animatie; > ook PVR

Modeling

Vervaardigen van een te animeren model, b.v. een pop met een armatuur of in de computer (m.b.v. software)

Morphing

Effect waarbij een deel van het beeld fysiek gedurende een bepaalde tijd transformeert in een ander beeld, vormverandering; [afb. Joost Veerkamp]

Moving storyboard

Gefilmd of via de computer in tijdlijn gezet storyboard waarbij elk shot getimed is

Onderlicht

Licht van onderzijde op tructafel, ook doorlicht

Opaquer

vero. Degene die cells aan achterzijde inkleurt met dekverf

Oplicht

Licht van bovenzijde op tructafel, i.t.t. doorlicht

Oxberry

Trucagecamera- en optische printermerk

Oxberry (wet)gate

Genormeerd beeldvenster van een Oxberry camera (komt ook voor in andere cameramerken), ook voor wetgate-printers (afbeelding)

Paintbox

Grafisch video-computer-tekensysteem van Quantel

Pantograaf

Aan de animationstand gekoppelde stift, waarmee een op papier getekend traject doorlopen kan worden

Particle

Bewegend deeltje in diverse vormen, gebruikt in 3D-animatie en compositing

Pegbar

Regel met pegs om het animatiepapier of cells te fixeren

Pegs

Pennen door middel waarvan elke opeenvolgende (geperforeerde) cell of animatiepapier op dezelfde plaats wordt gehouden, > ook pegbar

PVR

Systeem van eenvoudige videocamera en een computer waarmee een poppenanimator het resultaat direct kan bekijken in lage resolutie, ook wel lijntester genoemd, vgl. video-assist

Renderen

1Door een NLE, DAW, compositing- of (3D-)animatieprogramma doorrekenen van effecten ofwel die niet real-time door het apparaat zijn af te spelen, ofwel ter voorkoming van problemen in de datastroom;
2het omzetten van een digitaal bewegend-beeldbestand van het ene formaat in het andere

Rostrum-camera

vero. Tructafel met enkelbeeldcamera t.b.v. titels en graphics

Rotoscoping

Animatietechniek om live-action te combineren met cell-animatie of anders gezegd het deels overtrekken van live-action materiaal m.b.v. een lichtbak of een computer, ook 'kinaxen'

Shadow board

Afdekplaat onder aan een trucagecamera ter voorkoming van ongewenste lichtinval

Snorkel

Opnamesysteem voor modelanimatie (met macrolens)

Softimage

Merknaam softwarepakket voor 3D-computeranimatie

Stopmotion

Animatie- en trucagetechniek waarbij poppen, objecten of figuurtjes van allerlei materiaal (waarvan klei de bekendste is) beeld voor beeld worden gemanipuleerd en opgenomen, ook wel 'objectanimatie' of Vlaams 'volumeanimatie'; enigszins verdrongen door de computeranimatie

Table top

Gedeelte van animationstand waarop de tekening, cell of object gelegd wordt

Tekenfilm

Animatiefilm gemaakt door de verschillende frames met de hand te tekenen. Vroeger met potlood, pastelkrijt of verf op cells. Tegenwoordig veelal door direct digitaal te teken via bijv syntiq tablet

Textuur

[Meestal geschreven als het Eng./Fr. texture]. Structuur van een oppervlak. In teken-, foto- en animatiesoftware zijn veelal plug-ins beschikbaar met 'textures'. Veel gebruikt bij modeling van 3D-computer animatiefiguren

Tracen

1Aanbrengen van (witte) folie (trace) voor lichtbron;
2overtrekken van ruwe animatie voor de definitieve

Tructafel

Complete installatie voor het opnemen van getekende of cut out animatiefilm, ook animationstand, rostrum

Vector graphics

Grafische beelden waarvan de beeldbepalende elementen niet uit pixels bestaan maar uit vectoren; een voordeel is dat het beeld kan worden uitvergroot zonder resolutieverlies, zoals in een bitmap

VHA

Vereniging Holland Animation. Vereniging van Nederlandse animatiefilmers. Opgeheven in 2005

Vleesfilm

Bijnaam voor live-actionfilms (onder animatiefilmmakers)